Είναι από τις στιγμές που δύσκολα τις ξεχνάει κάποιος.

Δύσκολα έγραψα; Λάθος!

Είναι από τις στιγμές που δεν τις ξεχνάει κανείς ποτέ, πολλώ δε μάλλον όταν τις έχει ζήσει εκ του σύνεγγυς.

Από τα πέντε μέτρα, για την ακρίβεια!

Στις 22 Ιουνίου του 1993 στην Καρλσρούη, στην πρεμιέρα της στο Eurobasket η Εθνική συναντήθηκε για πρώτη φορά με τη Λετονία και τη νίκησε με 81-62 (Μποσγανάς 5, Παταβουκας 7, Γιαννάκης 17, Κακιούσης 2, Σιγάλας, Μπακατσιάς 2, Γαλακτερός 13, Τσέκος 5, Φασούλας 13, Οικονόμου, Φ. Χριστοδούλου 17).

Τότε ο Σπανούλης ήταν έντεκα χρονών, βρισκόταν στη Λάρισα, πήγαινε στην πέμπτη τάξη του δημοτικού και είχε ήδη μυηθεί στο μπάσκετ.

Είκοσι δυο χρόνια αργότερα, η Λετονία υπήρξε ο τελευταίος αντίπαλος της Εθνικής στο Eurobasket του 2015, σε ένα ματς που για τον λεγάμενο ήταν κάτι πολύ παραπάνω από άλλο ένα ματς στη μακρά και ένδοξη καριέρα του.

Ήταν το συγκινητικό και δακρύβρεκτο κύκνειο άσμα του με τη φανέλα που φέρει το εθνόσημο!

Ήταν εξ ορισμού τέτοιο και έγινε ακόμη περισσότερο, διότι σε αντίθεση με το «αντίο» άλλων παικτών της γενιάς του (βλέπε Παπαλουκάς, Διαμαντίδης, Ζήσης, Μπουρούσης), ο Μπίλης είχε προαναγγείλει την αποχώρηση του.

Μέσες άκρες το έλεγε, το συζητούσε μέσα στα αποδυτήρια ή στο ξενοδοχείο, αλλά ακόμη κι αν δεν το μαρτύραγε από μόνος του, το φώναξε η γλώσσα του σώματος των...Τριών Σωματοφυλάκων»!

ΜΙΑ ΑΓΚΑΛΙΑ ΣΤΟΝ ΕΘΝΙΚΟ ΥΜΝΟ

Την ώρα της ανάκρουσης του εθνικού ύμνου στο γήπεδο «Πιερ Μορρουά» της Λιλ, σε μια ασυνήθιστη και εύγλωττη σημειολογική ιεροτελεστία ο Μπουρούσης έβαλε το αριστερό χέρι του πάνω στον Ζήση και το δεξί στον ώμο του Σπανούλη.

Η κίνηση ήταν συμβολική, αλλά προκάλεσε κιόλας... παρεξηγήσεις!

Αυτό το αποκάλυψε στις 29 του περασμένου Σεπτεμβρίου ο Γιάννης Μπουρούσης που τον είχα καλεσμένο στην εκπομπή «Pock N’ Roll» της Cosmote TV.

«Είχαμε συνεννοηθεί να σταματήσουμε και οι τρεις εκείνη την ημέρα. Με τον Βασίλη και τον Νίκο είχαμε πει “μάγκες, μέχρι εδώ, σταματάμε”. Παρεξηγηθήκαμε τότε, έγινε κάτι με τον Βασίλη και τελικά έφυγε αυτός και μείναμε ο Νίκος και εγώ. Συνέχισα για καλό λόγο. Σκεφτόμασταν ότι θα σταματήσουμε όλοι μαζί, αλλά στην πορεία πήρα μια άλλη απόφαση. Είπα “ας το κάνω” και έμεινα».

Eμειναν οι δυο τους και έφυγαν αργότερα, πρώτα ο Ζήσης και ύστερα ο Μπουρούσης, αλλά τους είχε προλάβει τότε ο Σπανούλης!

Οι δείκτες του ρολογιού, λοιπόν, μένουν σταματημένοι σε εκείνο το απόγευμα της 17ης Σεπτεμβρίου του 2015 και στον αγώνα ανάμεσα στην Εθνική και στη Λετονία, με έπαθλο την πέμπτη θέση και την πρόκριση στο Προολυμπιακό Τουρνουά της επόμενης χρονιάς.

ΤΑ ΔΑΚΡΥΑ ΚΑΙ Η ΙΕΡΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΣΤΙΓΜΗΣ

Ήμασταν όλοι υποψιασμένοι και το ξέραμε, αλλά έτερον εκάτερον: άλλο να το περιμένεις και άλλο να το βλέπεις να συμβαίνει και μάλιστα μπροστά στα μάτια σου και να μοιράζεσαι μαζί του τη συγκίνηση, την ιερότητα της στιγμής, ακόμη και τα δάκρυα που ο ίδιος δεν μπόρεσε να συγκρατήσει.

Δεν ήθελε κιόλας να τα συγκρατήσει, απ’ ό,τι φαντάζομαι.

Σαράντα οκτώ ώρες νωρίτερα η Εθνική είχε ηττηθεί με 73-71 στον μοιραίο και καταδικαστικό προημιτελικό με την Ισπανία και ο εκτροχιασμός από την πορεία προς την τετράδα και τις παρυφές του βάθρου, έκανε πικρό το «αντίο» του Σπανούλη.

Στράβωσε κιόλας το ματς με τη Λετονία και εκεί που τα ‘χαμε χύμα, βλέπαμε να μας έρχονται και τσουβαλάτα!

Στο 23ο λεπτό οι Λετονοί τρέχοντας ένα απίστευτο σερί 24-0 προηγήθηκαν με διαφορά 17 πόντων (39-56) και τότε επιτέλους αφυπνίσθηκε η ελληνική ομάδα, αντέδρασε, πίεσε στην άμυνα, σκόραρε και κατάφερε να περάσει μπροστά.

Με ποιον;

Δεν θέλω... χαζές ερωτήσεις: Φυσικά με τον Σπανούλη ο οποίος πέτυχε ένα φάουλ-γκολ και έγραψε το 63-61 μετά το οποίο η Εθνική δεν ξανακοίταξε πίσω.

Όταν ήχησε η κόρνα της λήξης αποτυπώθηκε εν μέσω χαρμολύπης το 97-90, με τον Λαρισαίο γκαρντ να έχει 16 πόντους (2/3δ., 2/4τρ., 6/7β.), τέσσερις ασίστ, ένα κλέψιμο, τέσσερα κερδισμένα φάουλ και τέσσερα λάθη σε 30 λεπτά και 30 δευτερόλεπτα.

Η σύνθεση της Εθνικής σε αυτό ματς: Μπουρούσης 20, Ζήσης 12, Σπανούλης 16, Καλάθης 15, Περπέρογλου, Σλούκας 6, Καϊμακόγλου, Κουφός 5, Πρίντεζης 8, Παπανικολάου, Μάντζαρης, Γ. Αντετοκούνμπο 15. Στον πάγκο βρισκόταν ο Φώτης Κατσικάρης, με συνεργάτες τον Δημήτρη Πρίφτη και τον νυν ομοσπονδιακό προπονητή, Θανάση Σκουρτόπουλο.

ΤΟ ΕΛΛΗΝΑΡΙΟ ΤΗΣ ΛΕΤΟΝΙΑΣ

Παρεμπιπτόντως, στο ρόστερ της Λετονίας φιγούραραν τότε πέντε παίκτες οι οποίοι έχουν αγωνισθεί στο ελληνικό πρωτάθλημα: ο Γιάνις Στρέλνιεκς (Ολυμπιακός), ο Γιάνις Μπλουμς (Παναθηναϊκός), ο Γιάνις Τίμα (Ολυμπιακός), ο Ζάνις Πέινερς (ΠΑΟΚ) και ο Ρόλαντς Φρεϊμάνις (Ήφαιστος Λήμνου)!

Εκείνη τη μέρα ο Σπανούλης κατέβηκε από τη σκηνή, αφήνοντας ένα φυλάκιο στο οποίο φύλαγε σκοπιά από τις 6 Ιουλίου του 2004, στο Μπόρμιο, όπου έκανε το ντεμπούτο του, με αντίπαλο τη Σερβία.

Τότε η Εθνική είχε νικήσει με 77-72 και ο V-Span έβαλε 11 πόντους, παίζοντας παρέα με τον Χατζή, τον Χαρίση, τον Δ. Παπανικολάου, τον Γιαννούλη, τον Τσαρτσαρή, τον Φώτση, τον Ζήση, τον Ντικούδη, τον Διαμαντίδη, τον Παπαδόπουλο και τον Κακιούζη και με προπονητή τον Γιαννάκη.

Έντεκα χρόνια στην υπηρεσία, 146 αγώνες (χώρια οι 65 με τις υπόλοιπες εθνικές ομάδες) 1494 πόντοι, ένα χρυσό μετάλλιο στο Εurobasket του 2005, ένα ασημένιο στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2006, ένα χάλκινο στο EuroBasket του 2009 και πάει λέγοντας...

ΤΟ ΨΕΜΑ ΣΤΟ ΚΑΡΑΚΑΣ

Τρία χρόνια νωρίτερα στο Καράκας, μετά την ήττα-σοκ από τη Νιγηρία, ο Σπανούλης μου είχε πει ένα ψέμα!

«Εγώ είμαι αρρωστάκι με την εθνική, όπως ο Καραγκούνης στο ποδόσφαιρο. Εφόσον με καλούν, θα παίζω μέχρι τα σαράντα μου».

Με κορόιδεψε, διότι εντέλει έπαιξε μέχρι τα 33 του.

«Η Εθνική δεν είναι μόνο τα μετάλλια, οι διακρίσεις, οι χαρές» είπε εκείνο το βράδυ της αποχώρησης. «Η Εθνική είναι η αφοσίωση, η αγάπη στην πατρίδα, η υπερηφάνεια που νιώθεις κάθε φορά. Παλεύω από παιδάκι, αλλά είχα πάρει την απόφαση μου να σταματήσω εδώ. Νιώθω ότι το σώμα μου δεν είναι σε θέση νε με υποστηρίξει περισσότερο στην καταπόνηση και στις απανωτές διοργανώσεις. Σταματάω με βαριά καρδιά, αλλά νιώθω ότι δεν μπορώ να κάνω κάτι άλλο».

Ο Ζήσης δεν μίλησε εκείνο το βράδυ.

Μίλησε όμως ο Μπουρούσης που τα έχωσε στους δημοσιογράφους.

«Περάσαμε πολύ όμορφες στιγμές όλα αυτά τα χρόνια. Ο Βασίλης πόνεσε αυτή την ομάδα, όπως κι εμείς, αλλά εσείς δεν το καταλαβαίνετε αυτό και χαίρεστε»!

Ο Φώτης Κατσικάρης αναφέρθηκε στην ευλογία (του) να κοουτσάρεις έναν τέτοιο παίκτη. «Είναι απίστευτος, μια ιδιοφυία που ζει για το μπάσκετ, λες και αυτό αποτελεί όλη του τη ζωή. Δεν ξέραμε από πριν ότι θα σταματήσει, μας το ανακοίνωσε πριν από λίγη ώρα στα αποδυτήρια».

Παρεμπιπτόντως ο Σπανούλης δεν πήγε στα αποδυτήρια στην ανάπαυλα: ξέμεινε μόνος του στο γήπεδο, ενώ όλη η υπόλοιπη ομάδα είχε φύγει και έκανε σουτ για να μείνει ζεστός και να τα... χώσει στη συνέχεια!

Εκείνο το βράδυ, λοιπόν, σε ένα ματς σαν το σημερινό, ο Σπανούλης αποφάσισε να γράψει τους τίτλους τέλους αφήνοντας μια ανεκτίμητη κληρονομιά.

Σε τι συνίσταται αυτή; Ποια είναι η πεμπτουσία της;

Εδώ νομίζω πως τα είπε όλα κάποτε ο Παναγιώτης Γιαννάκης.

«Δεν δίσταζε και δεν φοβόταν να συγκριθεί με κανέναν, όποιος κι αν ήταν αυτός που στεκόταν απέναντι του»!