Η Στεφανία Χαραλαμπίδη στο SPORT24: "Για ποιο λόγο δεν κερδίζω τα ίδια χρήματα με τους άνδρες;"

Φόρεσε τα λευκά ρούχα της, το χρυσό Ολυμπιακό μετάλλιο που κατέκτησε στο Τόκιο και στάθηκε στην ακροθαλασσιά. Διέκοπτε για να μαζέψει από την άμμο πεταμένα μπουκάλια. Η ανακύκλωση προέχει της συνέντευξης. Η πρώτη Ελληνίδα που αγωνίστηκε σε ομαδικό σπορ με τις ΗΠΑ στους Ολυμπιακούς Αγώνες και η μοναδική που κατέκτησε μετάλλιο, Στεφανία Χαραλαμπίδη μαγεύεται από την ελληνική θάλασσα και λέει δυνατά ότι επιβάλλεται να είναι καθαρή.

"Η Γη μάς επιτρέπει να ζούμε εδώ. Αντί να την προστατεύουμε, κάνουμε το αντίθετο. Η Ελλάδα είναι πανέμορφη. Ταξιδεύω συνέχεια, έχω δει τα πάντα. Η Ελλάδα είναι μια από τις πιο όμορφες χώρες στον κόσμο. Αυτή η ομορφιά δεν υπάρχει αλλού. Πρέπει να την προστατέψουμε". Σέβεται το περιβάλλον, τα ζώα, τους συνανθρώπους της, τις γυναίκες που αγωνίζονται για την ισότητα και τα δικαιώματά τους.

Η 27χρονη αριστερόχειρας του Εθνικού μίλησε με πάθος στο SPORT24 γι' αυτά δικαιώματα και την ισότητα των φύλων που αργεί να έρθει, ανήμερα της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας. Ανέφερε απλά καθημερινά παραδείγματα που αποδεικνύουν ότι η ανισότητα ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες είναι παρούσα. Ένα θηρίο που πατάει σε γερά θεμέλια, τα έμφυλα στερεότυπα. Αναγνώρισε την ευθύνη των ίδιων των γυναικών στη συντήρηση των μολυσμένων -με ανισότητα- αντιλήψεων και τόνισε ότι οι θρησκείες δεν είναι άμοιρες ευθυνών για όσα βιώνουν οι γυναίκες.

Άρχισε να ξετυλίγει το νήμα της ανισότητας. Επικεντρώθηκε στο δυναμικό άθλημά, την υδατοσφαίριση.

"Πολλοί λένε ότι το πόλο είναι αντρικό άθλημα. Ότι μόνο οι άνδρες μπορούν να κάνουν πράγματα και πως είναι πιο δυνατοί από τις γυναίκες. Ναι, μερικοί είναι πιο δυνατοί από τις γυναίκες. Όμως, εμείς στην ομάδα των ΗΠΑ έχουμε αποδείξει πάρα πολλά. Έχουμε πολλή αυτοπεποίθηση.

Βοηθάει η αυτοπεποίθηση που προσφέρει ο αθλητισμός στις γυναίκες. Η ομάδα έχει κερδίσει τρία χρυσά Ολυμπιακά μετάλλια και είναι σημαντικό που δείχνουμε ότι και οι γυναίκες είναι δυνατές.

Ανέκαθεν, έλεγα ότι πρέπει να υπάρχει ισότητα ανάμεσα στις γυναίκες και τους άνδρες. Έμαθα πολλά και στο σχολείο και από άλλες γυναίκες. Για να είμαι ειλικρινής τα περισσότερα τα έμαθα μέσα στην Εθνική Αμερικής, από τότε που βρέθηκα μαζί τους. Νωρίτερα, στο USC είχαμε έναν προπονητή, τον Γιόβαν Βάβιτς. Έλεγε στα αγόρια "δεν έχει ιδιαίτερη σημασία για 'μένα να κερδίσουν οι γυναίκες το πρωτάθλημα εδώ, στο πανεπιστήμιο. Για 'μένα είναι πιο σημαντικό να κερδίσουν οι άντρες".

Τα πιο έντονα και δυνατά μαθήματα τα πήρα στην Εθνική των ΗΠΑ. Εκεί, η νοοτροπία μου άλλαξε κατακόρυφα. Είναι τόσο επιτυχημένη ομάδα. Είμαι μαζί με δυνατές γυναίκες που πιστεύουν ότι η ανεξαρτησία τους είναι σημαντική. Συζητάμε ότι δεν υπάρχει ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών στο άθλημά μας. Συνέχεια, αγωνιζόμαστε για το σωστό".

Ή θα μου κάνεις δυνατό φάουλ ή καθόλου!

"Θυμάμαι κάτι που συνέβη τις πρώτες μέρες που ήμουν στην Εθνική ομάδα. Κάτι που ήταν απίστευτο για 'μένα... Ήμασταν στην πισίνα. Δοκίμασα να κάνω ένα φάουλ στη Μελίσα Σάιντεμεν. Της έκανα πολύ διακριτικό φάουλ. Δεν ήθελα να τη χτυπήσω. Ήρθε, με έπιασε και μου είπε: "ή θα μου κάνεις δυνατό φάουλ ή καθόλου!". Έβαλα όλη τη δύναμή μου να της κάνω φάουλ. Είχα το σώμα μου πάνω της και γύρισα πίσω να βγάλω μπλοκ. Μου είπε μπράβο. Είναι λάθος η νοοτροπία που έχει ο κόσμος, ότι οι γυναίκες πρέπει κάνουν απαλές κινήσεις, πρέπει να κάνουν το ένα και το άλλο soft. Μέσα στην ομάδα έμαθα ότι αυτό δεν ισχύει και δυστυχώς το έχουμε διδαχθεί από μικρές. Όλες οι γυναίκες είναι δυνατές. Όλες μπορούν να κάνουν ό,τι θέλουν. Η Μελίσα είναι μια πολύ δυνατή γυναίκα. Όλες τους είναι δυνατές γυναίκες. Μπορεί να φτιάχνεις τα μαλλιά σου, τα νύχια σου, να φοράς ωραία ρούχα αλλά δεν είναι αυτό η γυναίκα. Μπορούμε να είμαστε και δυνατές και να παλεύουμε στο νερό.

Οι συμπαίχτριές μου κι εγώ πλακωνόμαστε στο ξύλο, στην προπόνηση. Δεν λέμε τίποτα. Έτσι είναι το άθλημα. Από την άλλη, ο προπονητής μας, ο Άνταμ (Κρικόριαν) συνέχεια μας λέει για τα δικαιώματα των γυναικών, για την ισότητα. Κάθε μέρα μας λέει για τη δύναμη των γυναικών. Είναι ένας καταπληκτικός προπονητής και ξέρει πώς να μας βοηθήσει. Διαρκώς, μάς στηρίζει ακόμα και στο να πληρωνόμαστε σωστά. Άρχισα, κι εγώ να σκέφτομαι για ποιο λόγο δεν κερδίζω τα ίδια χρήματα με τους άνδρες; Στο πόλο οι άνδρες αμείβονται πολύ καλύτερα απ' ό,τι εμείς, στην Ευρώπη. Πώς γίνεται να ερχόμαστε εμείς που έχουμε χρυσό Ολυμπιακό μετάλλιο και να πληρωνόμαστε με λιγότερα χρήματα από άνδρες που δεν έχουν πάει στους Ολυμπιακούς Αγώνες; Δεν έχουν διάκριση. Ευτυχώς, στον Εθνικό είναι καλύτερα.

Έχω μία φίλη που παίζει πόλο, στη Γερμανία. Εκεί, δεν πληρώνουν καν τις γυναίκες. Τίποτε. Πληρώνουν μόνο τους άνδρες. Αυτή η κοπέλα παίρνει 200 ευρώ το μήνα και είχε πάει στο Ρίο. Είναι τέλεια τερματοφύλακας και δεν πληρώνεται. Ο κάθε πρόεδρος που αποφασίζει για τους μισθούς της ομάδας, αυτός είναι υπεύθυνος να πληρώσει τις γυναίκες και τους άνδρες το ίδιο. Θα άλλαζαν τα πράγματα αν γινόταν το πρώτο βήμα, αλλά θα βλέπαμε τη βελτίωση πολύ σταδιακά. Λέμε για την Ελλάδα και ότι τα προβλήματα στον ερασιτεχνικό αθλητισμό υπάρχουν μόνο εδώ. Αυτό δεν ισχύει. Συμβαίνει σε τόσες χώρες και κανείς δεν το διορθώνει. Αν αποφάσιζα εγώ για τον αθλητισμό, θα έλεγα ότι η πρώτη θέση θα αμείβεται το ίδιο στους άνδρες και στις γυναίκες, γενικότερα να έχουμε ίδιο μισθό. Από εκεί αρχίζουν όλα".

Πιστεύω στον Θεό, τον αγαπώ, αλλά η ανισότητα των φύλων καλλιεργήθηκε και μέσα από τις θρησκείες

Είναι σίγουρη ότι η ίδια η κοινωνία μπορεί να διορθώσει τα λάθη της πατριαρχικής οικογένειας. "Πολλές οικογένειες μεγαλώνουν τα παιδιά τους με την πεποίθηση ότι οι άντρες είναι ανώτερα όντα. Όμως, ακόμα κι αν δεν μάθεις στην οικογένειά σου την ισότητά, όταν φύγεις από το σπίτι σου για να σπουδάσεις, όταν μιλήσεις με κόσμο γι' αυτά τα θέματα, ο τρόπος που σκέπτεσαι μπορεί ν' αλλάξει. Αυτό που θα δεις με τα μάτια σου, θα γίνει η δική σου αντίληψη. Αν βλέπεις δυνατές γυναίκες που αγωνίζονται για τα δικαιώματά τους και την ισότητα και δεν χρειάζονται έναν άντρα για να καλύπτει τις ανάγκες τους, αλλάζεις. Ο αθλητισμός είναι μια μικρογραφία της κοινωνίας. Το ίδιο ισχύει για τις επιχειρήσεις και για τις εταιρείες. Αν ένας άντρας στείλει ένα e-mail και είναι λίγο επιθετικό δεν θα μιλήσει κανείς. Αν μια γυναίκα συμπεριφερθεί με τον ίδιο τρόπο θα θεωρηθεί άσχημη η αντίδρασή της και δεν αποκλείεται να χάσει και τη δουλειά της. Έχουμε κολλήσει σε κάποιες αντιλήψεις και στερεότυπα που θα αλλάξουν σε πολλά χρόνια. Είναι στενάχωρο αυτό. Αυτό το βλέπεις και στην Αμερική και στην Ελλάδα, παντού. Δεν πρόκειται για στερεότυπα μιας χώρας".

Στερεότυπα που καλλιεργήθηκαν και μέσα από τις θρησκείες ποικιλοτρόπως. "Ναι, το πιστεύω κι εγώ αυτό. Οι θρησκείες έχουν σοβαρό μερίδιο ευθύνης στην ανισότητα των φύλων. Πιστεύω στον Θεό, τον αγαπώ τον Θεό πάρα πολύ, αλλά η ανισότητα των φύλων καλλιεργήθηκε και μέσα από τις θρησκείες σε μεγάλο βαθμό. Βέβαια, στα λόγια του Θεού δεν έχουμε δει κάτι τέτοιο. Οι άνθρωποι, οι άνδρες που υποτίθεται μετέφεραν τον θρησκευτικό λόγο πρόσθεσαν αυτά τα στοιχεία του υποβιβασμού των γυναικών. Όταν ακούω κάποιον άνδρα ν' αναφέρει κάτι σεξιστικό για τις γυναίκες αμέσως του λέω "Τι είπες; Μπορείς να το επαναλάβεις σε παρακαλώ, γιατί δεν σε άκουσα;". Εκνευρίζομαι πάρα πολύ. Ακούμε συνέχεια σχόλια για τα ρούχα που φοράμε και βγάζουν συμπεράσματα από αυτά. Μικρή δεν ήξερα πώς να απαντήσω. Πες μου... Μπορεί μια γυναίκα να περπατήσει εύκολα μόνη της; Ξέρεις ότι είναι επικίνδυνο".

Αν ζωγράφιζα ένα πίνακα για να παρουσιάσω τη Γυναίκα, θα την έκανα σαν τη θεά Αθηνά

Είναι κρυστάλλινη και απόλυτη. "Πρέπει να στηρίζουμε η μία την άλλη. Θα στεκόμουν 100% στο πλευρό μιας γυναίκας που χρειάζεται βοήθεια. Δεν θα υποστήριζα κάποια που κάνει βλακείες. Αν μια γυναίκα δεν είναι καλός άνθρωπος, δεν έχει σωστή συμπεριφορά, δεν θα την υποστηρίξω μόνο και μόνο επειδή είναι γυναίκα. Αλλά, αν είναι σωστή και δουλεύει για την ισότητα εγώ θα είμαι δίπλα της. Γι' αυτό πρέπει να βοηθήσουμε τα νεότερα κορίτσια και να τους δείξουμε ότι δεν έχει σημασία τι λένε και τι πιστεύουν για εμάς. "Keep fighting", αυτό πρέπει να μάθουν. Απλά είναι λίγο δύσκολο να τα καταφέρουμε, όσο οι μεγαλύτερες γυναίκες δεν αλλάζουν το δικό τους τρόπο σκέψης και ζητούν από τα παιδιά τους να κάνουν ό,τι κι εκείνες. Έτσι, πώς θα το βελτιώσουμε;

Εγώ άλλαξα πολύ τα τελευταία χρόνια και με βοήθησε ο αθλητισμός να τα καταφέρω. Είμαι ανάμεσα σε δυνατές γυναίκες που έχουν τον ίδιο στόχο με 'μένα. Μιλούσα με την Άσλεϊ (Τζόνσον) που είμαστε συμπαίχτριες στην Εθνική Αμερικής και στον Εθνικό, για ένα θέμα. Για παράδειγμα, ένας άνδρας θα βγάλει βόλτα το παιδί του με το καροτσάκι. Και θα πουν "Αχ! Τι καλός πατέρας. Κοίτα τι καλός πατέρας που είναι αυτός". Αν δουν τη μητέρα του παιδιού να κάνει το ίδιο πράγμα δεν θα πει κανείς τίποτε. Επειδή, έχει εδραιωθεί η αντίληψη ότι η γυναίκα είναι αυτή που πρέπει να τα κάνει όλα, που θα φροντίσει τα παιδιά, θα κάνει τις δουλειές. Είναι πολύ σοβαρό το πρόβλημα και είναι εύκολο να το καταλάβουμε μέσα από αυτό το απλό και άσχημο παράδειγμα".

Η Στεφανία περιέγραψε με ένα πρόσωπο τη Γυναίκα. "Αν ζωγράφιζα ένα πίνακα για να παρουσιάσω τη Γυναίκα, θα την έκανα σαν τη θεά Αθηνά. Είναι σοφή, δυναμική, μπαίνει στη μάχη χωρίς φόβο. Είχαμε πάει η αδερφή μου και τη φίλη μας από τη Γερμανία στο Σούνιο και πήραμε ένα άγαλμα της θεάς Αθηνάς. Την έχω εδώ, να τη βλέπω. Με εμπνέει πάρα πολύ. Δεν υπήρχε ισότητα στην αρχαία Ελλάδα και αυτό ήταν πολύ άσχημο, αλλά ξέρουμε για το δυναμισμό που είχαν ορισμένες γυναίκες, όπως οι Σπαρτιάτισσες".

Είχα ως στόχο να πάω στους Ολυμπιακούς Αγώνες από τότε που ήμουν εννέα ετών

Η 27χρονη Στεφανία βρίσκεται στις πισίνες από την ηλικία των τεσσάρων ετών. Τότε, άρχισε την κολύμβηση με τη δίδυμη αδερφή της Ιωάννα. "Ήμασταν πολύ γρήγορες και μας είχαν ζητήσει στην Εθνική ομάδα. Τότε, μέναμε στο Πικέρμι και πηγαίναμε για κολύμβηση στη Ραφήνα. Δεν μου άρεσε το κολύμπι. Με κλάματα πηγαίναμε κι εγώ και η Ιωάννα. Παρόλο που είχαμε νίκες, δεν μας άρεσε. Η μητέρα μας μάς άφησε να επιλέξουμε άλλο σπορ, όταν ήμασταν 12,5 ετών. Και πήγαμε στο πόλο επειδή ο μπαμπάς μας ήταν πολίστας. Έπαιζε στον Ολυμπιακό. Στην Εθνική πόλο Ελλάδας πήγαμε πρώτη φορά στα 15 μας. Με τις μικρές είχαμε δύο χρυσά ευρωπαϊκά και ένα παγκόσμιο. Ένας βασικός λόγος για τον οποίο πήγαμε στην Αμερική, απ' όπου κατάγεται η μητέρα μου ήταν οι σπουδές μας. Και η Ιωάννα έπαιξε πόλο και στην Αμερική. Στο σχολείο είχαμε πρωινές και απογευματινές προπονήσεις. Σ' έναν αγώνα, ημιτελικός ήταν. Οι φίλαθλοι της αντίπαλης ομάδας είχαν διάφορα πανό για να μας ενοχλήσουν και ανέφεραν διάφορα σχετικά με την ελληνική καταγωγή μας. "Αυτή είναι η πισίνα μας, να πάτε στα σπίτια σας". Η Ιωάννα κι εγώ παίξαμε ένα από τα καλύτερά μας παιχνίδια εκείνη τη μέρα. Δεν σήκωσαν τα πανό τόσο με ρατσιστικό σκοπό, αλλά κυρίως για να μας ρίξουν το ηθικό και να μην παίξουμε καλά.

Έπειτα, όταν το 2016 όταν δεν προκριθήκαμε με την Ελλάδα στο Ρίο αποφάσισα να αποχωρήσω από την Εθνική Ελλάδας και το πόλο. Το ίδιο καλοκαίρι άρχισα να δουλεύω σε εταιρεία και διαπίστωσα ότι μου έλειπε το πόλο. Σκέφτηκα ότι αφού ζω στην Αμερική, έχω αρχίσει τη ζωή μου σε αυτή τη χώρα και θέλω να μείνω στην Αμερική μπορώ να στείλω ένα e-mail στον προπονητή, τον Άνταμ Κρικόριαν κι έτσι άρχισα. Αυτή ήταν η σωστή απόφαση, δεδομένου ότι ζούσα στην Αμερική. Ήταν δύσκολα στην αρχή. Ήμουν στις ομάδες, αλλά μέλος της Εθνικής ΗΠΑ αισθάνθηκα το καλοκαίρι του 2019, επειδή τότε ένιωσα ότι με χρειάζονται. Ήμουν στην ομάδα, αλλά δεν ήξερα αν θα είμαι στους Ολυμπιακούς Αγώνες.

Ο στόχος ήταν οι Ολυμπιακοί Αγώνες, να είμαι εκεί. Αυτόν τον στόχο τον είχα από εννέα ετών, πριν πάω στο πόλο. Πέρασαν πολλά χρόνια, αλλά έγινε το όνειρό μου πραγματικότητα. Ήταν δύσκολα, λόγω του covid. Κάποια στιγμή, φοβήθηκα ότι μπορεί να μη γίνουν οι Αγώνες και να χαθεί το όνειρό μας. Και στην Τελετή -όταν μπήκα στο Ολυμπιακό Στάδιο-, παραλίγο να κλάψω. Αυτοί οι Αγώνες είχαν πολύ άγχος και όταν ήρθε το χρυσό νιώσαμε ανακούφιση. Εμείς πήγαμε εκεί για να νικήσουμε. Δεν λέγαμε "α, να δούμε τι θα κάνουμε". Έτσι, είναι και η αμερικανική νοοτροπία. Για να σε αποδεχθούν ως Ολυμπιονίκη, πρέπει να κατακτήσεις μετάλλιο. Μετά τον τελικό όλη την ώρα έδειχνα στις συμπαίχτριές μου το Παναθηναϊκό Στάδιο στο μετάλλιο: "Το βλέπετε αυτό; Το βλέπετε αυτό; Είναι η Ελλάδα! Είναι η Αθήνα!". Έδειχνα τη θεά Νίκη, τον Παρθενώνα. Συνέχεια αυτό έκανα".

Το χρυσό Ολυμπιακό μετάλλιο δεν την ορίζει ως άνθρωπο. Δεν αισθάνεται ανώτερη, καλύτερη, διαφορετική επειδή έχει τίτλους. "Έχω μάθει από μικρή, από τις πρώτες επιτυχίες, ότι δεν έχει σημασία τι έχεις πετύχει στη ζωή σου και τι έχεις κάνεις, αλλά το πώς συμπεριφέρεσαι στους υπόλοιπους ανθρώπους. Να είσαι καλός άνθρωπος. Αυτό είναι η πραγματική επιτυχία. ΟΚ, είμαι καλή αθλήτρια, αλλά αυτό δεν έχει καμία σημασία".

Η 24 MEDIA με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας ενώνει τις δυνάμεις των Mέσων της (LadyLike, NEWS 24/7, SPORT24, OW, OneMan) κάνοντας μια κοινή ετήσια αναδρομή του περιεχομένου που έχει παράξει με στόχο τη στήριξη των γυναικών σε κάθε τους μάχη.