Η ημέρα που η τηλεόραση έμαθε το μπάσκετ
Η Εθνική αντιμετωπίζει σήμερα (05/09, 18:00, ΕΡΤ1, LIVE SPORT24) στο Μιλάνο τη Μεγάλη Βρετανία και ο Βασίλης Σκουντής γυρίζει 53 χρόνια πίσω ξαναβάζοντας τον Βασίλη Γεωργίου στη θέση του Βαγγέλη Ιωάννου και του Δημήτρη Χατζηγεωργίου!
Το ημερολόγιο δείχνει 5 Σεπτεμβρίου του 2022 και σαν σήμερα, όπως άλλωστε συμβαίνει και επί καθημερινής βάσεως, έχουν συμβεί πολλά και σημαντικά γεγονότα.
Ιδού, λοιπόν, τι έχει καταγράψει μεταξύ άλλων, το ημερολόγιο της Ιστορίας, στη συγκεκριμένη ημερομηνία:
- Στις 5 Σεπτεμβρίου του 1946 γεννήθηκε ο Φρέντι Μέρκιουρι.
- Στις 5 Σεπτεμβρίου του 1958 δημοσιεύθηκε το μυθιστόρημα "Δόκτωρ Ζιβάγκο" του Μπόρις Πάστερνακ.
- Στις 5 Σεπτεμβρίου του 1972 οι Αραβες τρομοκράτες του κινήματος "Μαύρος Σεπτέμβρης" αιματοκύλησαν τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μονάχου.
- Στις 5 Σεπτεμβρίου του 1996 θεμελιώθηκε το αεροδρόμιο "Ελευθέριος Βενιζέλος" στα Σπάτα.
- Στις 5 Σεπτεμβρίου του 1997 στη Λωζάνη, η Αθήνα χρίσθηκε ανάδοχος των Ολυμπιακών αγώνων του 2004.
- Στις 5 Σεπτεμβρίου του 2002 παραδόθηκε στην Αστυνομία ο Δημήτρης Κουφοντίνας, που ήταν επιφανές στέλεχος της "17 Νοέμβρη".
Η τηλεοπτική επέτειος
Καλά και ενδιαφέροντα είναι όλα αυτά, αλλά υπάρχει ένα γεγονός που μπορεί να έχει διαλάθει της προσοχής μας, ωστόσο αξίζει τον κόπο να αναφέρεται, διότι μας αφορά: πολλώ δε μάλλον σήμερα που η επέτειος συμπίπτει με τον αγώνα της Εθνικής στο Μιλάνο με αντίπαλο τη Μεγάλη Βρετανία, ο οποίος θα μεταδοθεί από την ΕΡΤ.
Στο μικρόφωνο της σημερινής μετάδοσης θα βρίσκεται ο Δημήτρης Χατζηγεωργίου, ενώ πριν από 53 χρόνια ακουγόταν η φωνή του Βασίλη Γεωργίου.
Σαν σήμερα λοιπόν το 1969 πραγματοποιήθηκε η πρώτη τηλεοπτική μετάδοση αθλητικού αγώνα στα χρονικά της ελληνικής τηλεόρασης!
Ήταν 5 Σεπτεμβρίου του 1969, μεσούσης της Χούντας των συνταγματαρχών και η ελληνική τηλεόραση που είχε εκπέμψει για πρώτη φορά τον Φεβρουάριο του 1966, λειτουργούσε ακόμη σε πειραματικό επίπεδο, με δυο σταθμούς: το Ελληνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας (Ε.Ι.Ρ) και τον σταθμό των Ενόπλων Δυνάμεων που αργότερα μετονομάσθηκε σε ΥΕΝΕΔ και μετεξελίχθηκε μετά από χρόνια στην ΕΡΤ-2.
Τest event για τη Διεθνή Έκθεση
Το Σάββατο 6 Σεπτεμβρίου (του 1969) η ελληνική τηλεόραση επρόκειτο να καλύψει τα εγκαίνια της Διεθνούς Έκθεσης της Θεσσαλονίκης και προς τούτο αναζητήθηκε μια εκδήλωση ώστε να χρησιμοποιηθεί δίκην πρόβας τζενεράλε.
Η Θεσσαλονίκη διέθετε έναν τηλεοπτικό πομπό, ενώ στον χώρο της Έκθεσης (δίπλα από το Αλεξάνδρειο Μέλαθρο) λειτουργούσαν οι εγκαταστάσεις του ΟΤΕ όπου τοποθετήθηκε μια κεραία.
Με αυτά τα πενιχρά μέσα, που ωστόσο θα απέβαιναν επαρκή για να ικανοποιηθούν οι στοιχειώδεις ανάγκες μιας τηλεοπτικής μετάδοσης, ελήφθη η απόφαση (όπως αναφέρει σε παλαιότερο αφιέρωμα του ο συνάδελφος Άγγελος Μενδρινός) να καλυφθεί ζωντανά και να χρησιμοποιηθεί ως... test event, ο ακροτελεύτιος αγώνας του Βαλκανικού Πρωταθλήματος μπάσκετ ανάμεσα στην Ελλάδα και στη Γιουγκοσλαβία.
Ο αγώνας καλύφθηκε με δύο κάμερες και η εικόνα από το Παλέ ντε Σπορ εστάλη μέσω πομπού στον Σταθμό των Ενόπλων Δυνάμεων, ώστε να γίνει η επεξεργασία του σήματος.
Μεταδόθηκε μόνο το δεύτερο ημίχρονο
Είναι μάλιστα αξιοσημείωτο ότι δεν μεταδόθηκε ολόκληρος ο αγώνας, αλλά μονάχα το δεύτερο ημίχρονο, με εκφωνητή τον Βασίλη Γεωργίου, ο οποίος εργαζόταν στο ραδιόφωνο και την προηγούμενη χρονιά είχε συνεγείρει όλη την Ελλάδα με τη μετάδοση του τελικού του Κυπέλλου Κυπελλούχων Ευρώπης ανάμεσα στην ΑΕΚ και στη Σλάβια Πράγας, στο Καλλιμάρμαρο Στάδιο.
Εκείνος ο ιστορικός τελικός που προσπόρισε στην Ελλάδα το πρώτο ευρωπαϊκό τρόπαιο μεταδόθηκε πειραματικά και από τον τηλεοπτικό σταθμό των Ενόπλων Δυνάμεων, αλλά χωρίς εικόνα.
Επειδή εκείνη την εποχή δεν υπήρχαν συνεργεία εξωτερικών μεταδόσεων, οι υπεύθυνοι σκέφτηκαν και υλοποίησαν την εξής πατέντα: έβαλαν στην οθόνη μια φωτογραφία της ΑΕΚ και αναμετέδωσαν τη ραδιοφωνική περιγραφή του Γεωργίου!
Η φωνή της "Βέμπο του μπάσκετ"
Στις 5 Σεπτεμβρίου του 1969, ο αγώνας της Εθνικής με τη Γιουγκοσλαβία είχε ζωντανή εικόνα, αλλά και πάλι χρησιμοποιήθηκε η ραδιοφωνική περιγραφή του Βασίλη Γεωργίου, της "Σοφίας Βέμπο του μπάσκετ", όπως τον αποκαλούσε ο συχωρεμένος ο Φίλιππας Συρίγος!
Μια κινηματογραφική κάμερα "έπιανε" τα κοντινά πλάνα και κάποιες συνεντεύξεις, που μεταδόθηκαν τις επόμενες μέρες στα "Επίκαιρα".
Για την ιστορία του πράγματος, εκείνο το ματς εξελίχθηκε σε θρίλερ και ανέδειξε νικήτρια τη Γιουγκοσλαβία με σκορ 72-70. Προπονητής της Εθνικής ομάδα που πήρε την... παρθενιά της τηλεόρασης, ήταν ο Μίσσας Πανταζόπουλος και το ρόστερ αποτελούσαν οι: Γιώργος Αμερικάνος 10, Θανάσης Χριστοφόρου 20, Γιώργος Τρόντζος 2, Γιώργος Κολοκυθάς 13, Βασίλης Γκούμας 17, Χρήστος Ζούπας 6, Γιώργος Μπαρλάς 2, Κώστας Παρίσης, Θανάσης Πέππας, Νίκος Σισμανίδης.
Στον πάγκο των "πλάβι" βρισκόταν ο Ράνκο Ζεράβιτσα και την ομάδα αποτελούσαν οι: Κρέζιμιρ Τσόσιτς, Ιβο Ντανέου, Νίκολα Πλέτσας, Βίνκο Γέλοβατς, Ράτο Τρντιτς, Νταμίρ Σόλμαν, Λιούμποντραγκ Σιμόνοβιτς, Τράικο Ράικοβιτς, Ντράγκουτιν Τσέρμακ, Ντράγκαν Κάπιτσιτς, Βλάντιμιρ Τσβέτκοβιτς και Ζόραν Μαρόγεβιτς.
Η πρόβα για το EuroBasket και οι πρωτιές του Κολοκυθά
Εκτός από τις τηλεοπτικές ανάγκες, το Βαλκανικό Τουρνουά του 1969 στο οποίο η Ελλάδα σημείωσε δυο νίκες (Τουρκία 75-65, Ρουμανία 80-65) και δύο ήττες (Βουλγαρία 74-80, Γιουγκοσλαβία 70-72) ικανοποίησε και τις αγωνιστικές, καθώς ακολουθούσε (27 Σεπτεμβρίου – 5 Οκτωβρίου) το EuroΒasket στην Καζέρτα και στη Νάπολι.
Εκεί η Γιουγκοσλαβία κατέκτησε το ασημένιο μετάλλιο, πίσω από τη Σοβιετική Ένωση, ενώ η Ελλάδα τερμάτισε δέκατη, με σταρ τον αείμνηστο Γιώργο Κολοκυθά, ο οποίος αναδείχθηκε για δεύτερη στη σειρά διοργάνωση (μετά το 1967 στο Τάμπερε και στο Ελσίνκι) πρώτος σκόρερ, με μέσο όρο 23.5 πόντους.
Πενήντα τρία χρόνια αργότερα η Εθνική ομάδα ξαναβρίσκεται στην Ιταλία και η σημερινή (τηλεοπτική) επέτειος θα εορτασθεί στον αγώνα με τη Μεγάλη Βρετανία.
Πλάκα πλάκα οι παίκτες των δυο ομάδων βαρέθηκαν να βλέπουν οι μεν τις φάτσες των δε!
Τρία ματς σε εννέα μήνες
Το εννοώ αυτό διότι ο σημερινός αγώνας θα είναι ο τρίτος στον οποίο αναμετρώνται μέσα σε εννέα μήνες, μετά τους δυο που διεξήχθησαν στο πλαίσιο της πρώτης προκριματικής φάσης του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2023.
Στις 25 του περασμένου Νοεμβρίου στο Νιούκαστλ οι Βρετανοί σόκαραν την Εθνική (στον πάγκο της οποίας καθόταν ο Σάββας Καμπερίδης) νικώντας με 78-69, ενώ στις 30 Ιουνίου στη Λάρισα στο ματς που σηματοδότησε το ντεμπούτο του Δημήτρη Ιτούδη η ελληνική ομάδα επικράτησε με 93-71 (Αγραβάνης 16, Παπαγιάννης 14, Παπαπέτρου 13, Ντόρσεϊ 13/ Χέσον 23, Γουίλαν 12, Ολασένι 10)
Συνολικά σε 10 αγώνες κόντρα στη Μεγάλη Βρετανία η ελληνική ομάδα πλειοδοτεί στις νίκες με 8-2, ενώ απέναντι στην Αγγλία το σκορ είναι 15-1.
Τα κάζα του 1981 και του 1984
Πριν από το περυσινό ματς στο Νιούκαστλ, η Εθνική είχε υποστεί άλλα δυο κάζα από δαύτους: στις 28 Μαΐου του 1981 στην Μπρατισλάβα με το διά χειρός Πολ Στίμπσον 64-62 (Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα) και στις 20 Μαΐου του 1984 στο Παρίσι με 106-104 στην παράταση (Προολυμπιακό Τουρνουά).
Οι δυο ομάδες είχαν βρεθεί αντιμέτωπες και στο πλαίσιο της προκριματικής φάσης του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2019, στην οποία η Εθνική επιβλήθηκε με 95-92 στο Λέστερ (με το τρίποντο του Γιάννη Αθηναίου στην εκπνοή της παράτασης) και με 75-70 στο Ηράκλειο.
Προφανώς οι λεγάμενοι, είτε εμφανίζονται ως Άγγλοι, είτε ως Βρετανοί δεν αποτελούν κλασικό και βιωματικό αντίπαλο της Εθνικής, αλλά ένα νταλαβέρι το έχουμε μαζί τους.
Ο Καπούλας και οι άλλοι
Εκτός από το αγωνιστικό νταλαβέρι έχουμε και άλλες παρτίδες, για να αποδειχθεί ότι όντως όποια πέτρα κι αν σηκώσεις, από κάτω της θα βρεις Έλληνες ή εν πάση περιπτώσει κάποιο ελληνικό στοιχείο.
Στον πάγκο, δίπλα στον προπονητή (και assistant coach των Καβαλίερς) Νέιτ Ρέινγκινγκ κάθεται ο Ανδρέας Καπούλας, ενώ στο ρόστερ βρίσκονται ο Οβι Σόκο (Τρίκαλα 2015-16), ο Ντέβον Βαν Οστρουμ (Αρκαδικός 2015-16, Κόροιβος Αμαλιάδας 2016-17) και ο Μπεν Μόκφορντ (Καρδίτσα 2018-19).
Τα προηγούμενα χρόνια αγωνίσθηκαν στη βρετανική ομάδα και κάμποσοι άλλοι παίκτες με θητεία στην Ελλάδα: Τέντι Οκερέαφορ (Κύμη, Χολαργός, Ηρακλής), Ογκο Αντεγκμπόγε (Νέα Κηφισιά, Άρης, Κύμη), Ερικ Μπόατενγκ (Περιστέρι), Ποπς Μενσά Μπονσού (ΑΕΚ), Τζάστιν Ρόμπινσον (Μαρούσι, Κολοσσός, Τρίκαλα, Δόξα Λευκάδας) και Αντριου Μπετς (ΑΕΚ, Άρης).