Η ιστορία μιας φανέλας...
Άγνωστες και παράξενες ιστορίες με ποδοσφαιρικές φανέλες. Διαβάστε το αφιέρωμα του Sport24.gr.
Πως ο Πελέ πήρε το νούμερο 10 στην καριέρα του; Γιατί ο Ροζέριο Σένι επέλεξε το 618; Tι συμβολίζει το 69 του Μπιτσέντε Λιζαραζού στην Μπάγερν; Ποιες φανέλες σπουδαίων ποδοσφαιριστών έχουν αποσυρθεί;
Πίσω από τον αριθμό μιας φανέλας μπορεί να κρύβεται μια μικρή ιστορία. Οι αριθμοί καθορίζουν την ζωή μας. Αριθμοί τηλεφώνου, τραπέζης, πιστωτικής κάρτας κ.α.
Στο ποδόσφαιρο οι αριθμοί έχουν σχέση με τους παίκτες που τις φοράνε. Πολλοί ποδοσφαιριστές είναι συνυφασμένη με τον αριθμό της φανέλας τους όπως π.χ το 10 με τους Πελέ, Μαραντόνα και Μέσι ή το 7 με τους Μπεστ, Μπέκαμ και Ρονάλντο.
Από τα πρώτα πράγματα που αποθηκεύουμε στην μνήμη μας στο ποδόσφαιρο είναι τα ονόματα των παικτών και ο αριθμός της φανέλας τους. Για πρώτη φορά χρησιμοποιήθηκαν αριθμοί στο ποδόσφαιρο το 1928 στον αγώνα Σέφιλντ Γουενσντέι - Άρσεναλ.
Ο αριθμός καθόριζε την θέση του παίκτη στον αγωνιστικό χώρο. Όταν εμφανίστηκαν οι αλλαγές το 1965, ο παίκτης που έμπαινε στο γήπεδο φορούσε το 12. Η δεύτερη αλλαγή το 14 και όχι το 13 για προληπτικούς λόγους.
Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του '90 οι βασικοί παίκτες φορούσαν φανέλες με αριθμό από το 1 εως το 11 σε αντίθεση με σήμερα που η γκάμα φθάνει μέχρι το 99.
Στην Ισπανία, αντίθετα, η λίγκα υποχρεώνει τις ομάδες να δηλώνουν 25 ποδοσφαιριστές με ανώτερο αριθμό φανέλας το 25 και στους παίκτες από την δεύτερη ομάδα από το 26 εως το 50. Ωστόσο, κάποιοι αριθμοί έχουν την δική τους ιστορία.
Οι φανέλες των πορτιέρων
Aν και παραδοσιακά οι τερματοφύλακες φοράνε την φανέλα με τον άσο στην πλάτη, ο πρώην τερματοφύλακας της Πάρμα Λούκα Μπούκι, φόρεσε το 7 (2005-06) και το 5 (2006-08).
Ο Τζίτζι Μπουφόν είχε προκαλέσει σάλο όταν το 2000 είχε επιλέξει το νούμερο 88. Η κίνηση αυτή εξόργισε την Εβραϊκή κοινότητα της Ιταλίας, που θεώρησε ότι το 88 είναι σύμβολο των Ναζί. Το Η είναι το όγδοο γράμμα της αλφαβήτου και το 88, που είναι δύο ΗΗ, σήμαινε για τους Εβραίους Heil Hitler.
O Mπουφόν δικαιολόγησε την επιλογή του λέγοντας: " Eπέλεξα το 88 γιατί μου υπενθυμίζει τις τέσσερις μπάλες και στην Ιταλία όλοι γνωρίζουμε τι σημαίνει να έχεις "μπάλες": Δύναμη και αποφασιστικότητα". Αργότερα το άλλαξε και πήρε το 77.
Ο Ροζέριο Σένι, ο Βραζιλιάνος με τα περισσότερα γκολ τερματοφύλακα στην ιστορία του ποδοσφαίρου (108 όλα με πέναλτι και εκτελέσεις φάουλ), προτίμησε το νούμερο 618 όταν συμπλήρωσε ανάλογες συμμετοχές με τη Σάο Πάολο. Αυτή ήταν η μοναδική φορά που έβαλε στη φανέλα του τον συγκεκριμένο αριθμό καθώς μετά ξαναέβαλε τον άσο στην πλάτη του.
Το 2006, ο Γουίλιαμ Γκαλάς, είχε την τιμή, κατά την αποχώρηση του Ντένις Μπέργκαμπ από την Άρσεναλ, να πάρει την φανέλα με το 10.
Ο Αρσέν Βενγκέρ, είχε δηλώσει για την επιλογή του: " Αισθάνονταν άβολα με το τρία στην πλάτη και είχα δώσει τους υπόλοιπους αριθμούς στους παίκτες της ομάδας.
Τελικά, σκέφτηκα ότι θα ήταν καλή ιδέα να δώσω το δέκα σε αμυντικό γιατί ο επιθετικός που θα έπαιρνε το δέκα θα είχε το άγχος της σύγκρισης με τον Μπέργκαμπ".
Στην Μπάγερν ο Μπιτσέντε Λιζαραζού, είχε αφήσει σεξουαλικά υπονοούμενα με το 69 στην πλάτη και τον κόσμο να τον κατηγορεί για έλλειψη σεβασμού. Γρήγορα ο Γάλλος με Βάσκικες ρίζες, φρόντισε να αποκαταστήσει την τάξη λέγοντας ότι το 69 είναι ο τυχερός του αριθμός (γεννήθηκε το 1969, έχει ύψος 169 εκατοστά και βάρος 69 κιλά).
Περίεργη και πρωτότυπη αποτελεί και η ιστορία του Ιβάν Ζαμοράνο, στην Ίντερ. Ο Χιλιανός αποχώρησε το 1995 ως πρωταθλητής από την Ρεάλ Μαδρίτης για να αγωνιστεί στους "νερατζούρι". Στην Ρεάλ φορούσε το 9 και συνέχισε να το έχει στην Ίντερ μέχρι το 1998.
Τότε η Ίντερ απέκτησε τον Ρομπέρτο Μπάτζιο, ο ποίος απαίτησε την φανέλα με το 10 που διατηρούσε όλα τα χρόνια της καριέρας του. Ο Ρονάλντο, που επίσης αγωνίζονταν στην Ίντερ εκείνη την περίοδο αναγκάστηκε να δώσει το 10 στον Μπάτζιο και ο ίδιος να πάρει την φανέλα με το 9 που είχε ο Ζαμοράνο.
Η επιλογή του Χιλιανού ήταν να διατηρήσει το 9 στην πλάτη με έναν διαφορετικό τρόπο. Για δύο χρόνια είχε το ευρηματικό "1+8".
Την σεζόν 2008-09 η Μίλαν ανακοινώνει την απόκτηση των Ροναλντίνιο, Μάθιου Φλαμινί και Αντρέι Σεφτσένκο. Κατά την άφιξη τους στο Μιλάνο επέλεξαν αριθμό φανέλας που αφορούσε την χρονιά γέννησης τους. Το 80 ο Ροναλντίνιο, το 84 ο Φλαμινί και το 76 ο Σεφτσένκο.
Μια ακόμα "προχωρημένη" περίπτωση αποτελεί η ιστορία της φανέλας του Ντέρεκ Ρίορνταν. Ο Σκωτσέζος επιθετικός είχε υπογράψει το 2008 στην Χιμπέρνιαν. Ο σύλλογος δεν του έδωσε το 10 καθώς ανήκε στον επιθετικό Κόλιν Νις και προχώρησε σε μία μεσοβέζικη λύση αντιστρέφοντας τους αριθμούς και παραχωρώντας του το "01".
Επίσης, στο μακρινό Μεξικό, επιτράπηκε στον επιθετικό της Τσίβας Μπαουτίστα (El Bofo), να επιλέξει τον αριθμό "100". Μετά από διαμάχη, λόγω του οξύθυμου χαρακτήρα του με τον προπονητή και τους συμπαίκτες του, πήρε μεταγραφή στην Τσιάπας, φορώντας το "1".
To κατά λάθος "10" του Πελέ
Ο αριθμός 10 δεν είναι ένα τυχαίο νούμερο στο ποδόσφαιρο. Οι καλύτεροι παίκτες στην ιστορία του αθλήματος είχαν το 10 στην πλάτη τους. Ο Πελέ, ο Μαραντόνα και ο Μέσι.
Στην περίπτωση του Πελέ όλα ξεκίνησαν από ένα λάθος. Ο Πελέ φόρεσε για πρώτη φορά το 10 στην εθνική Βραζιλίας το 1958 στο Μουντιάλ της Ελβετίας. Η επιλογή δεν έγινε μετά από απόφαση του προπονητή.
Η ποδοσφαιρική ομοσπονδία της Βραζιλίας είχε ξεχάσει να στείλει τους αριθμούς στην ΦΙΦΑ και η διοργανώτρια αρχή τους μοίρασε τυχαία στους παίκτες της "σελεσάο". Το 3 δόθηκε στον τερματοφύλακα Ζιλμάρ, το 7 στον Γκαρίντσα και το 11 στον Ζαγκάλο, που αγωνίζονταν στα πλάγια του γηπέδου.
Στον Πελέ δόθηκε το 10. Τελείωσε το Μουντιάλ με έξι γκολ σε τέσσερα ματς και αναδείχθηκε ο καλύτερος νέος παίκτης του τουρνουά. Από τότε ο "Βασιλιάς" δεν φόρεσε άλλο νούμερο στην καριέρα του.
Mε αλφαβητική σειρά
Η εθνική Αργεντινής στα Μουντιάλ 1974, 1978 και 1982 παρέκαμψε τις θέσεις των παικτών μέσα στο γήπεδο και οι φανέλες μοιράστηκαν με αλφαβητική σειρά. Το αποτέλεσμα ήταν ο τερματοφύλακας Φιλιόλ να πάρει τη φανέλα με το 5 το 1978 και το 7 το 1982, αφήνοντας το νούμερο 1 σε παγκίτη.
Η μοναδική εξαίρεση το 1982 ήταν η επιλογή του Μαραντόνα με το 10 ενώ κανονικά έπρεπε να πάρει το 12.
Όταν η ποδοσφαιρική ομοσπονδία της Αργεντινής αποφάσισε να ακολουθήσει την ίδια τακτική το 1986 στο Μεξικό, πλην του Μαραντόνα, οι παίκτες, όπως ο αρχηγός των "μπιανκοσελέστε" Πασαρέλα και ο επιθετικός της Ρεάλ Μαδρίτης Χόρχε Βαλντάνο, απαίτησαν να διατηρήσουν τους αριθμούς που είχαν μέχρι τότε. Έτσι, ο Πασαρέλα κράτησε το γούρικο γι' αυτόν 6 και ο Βαλντάνο το 11.
Το 2001 η Αργεντινή αποφάσισε να αποσύρει την φανέλα με το 10 που φορούσε ο Μαραντόνα. Ένα χρόνο αργότερα στο Μουντιάλ, η ΦΙΦΑ απαίτησε από την Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία της χώρας να δώσει το 10 σε κάποιον παίκτη της ομάδας.
Ο Σεπ Μπλάτερ πρότεινε να δοθεί στον τρίτο τερματοφύλακα Ρομπέρτο Μπονάνο, ωστόσο, τελικά, δόθηκε στον Αρέλ Ορτέγκα, ο οποίος υπό το ψυχολογικό βάρος του διαδόχου του Μαραντόνα δεν κατάφερε ποτέ να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της κληρονομιάς που άφησε ο "Pibe de Oro".
Οι "θρυλικές" αλλαγές
Η ιστορία της φανέλας του Κριστιάνο Ρονάλντο στην Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και του Ζινεντίν Ζιντάν στην Γιουβέντους έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
Ο Πορτογάλος επιθετικός είχε επιλέξει το 28 ωστόσο, ο σερ Άλεξ Φέργκιουσον, του έδωσε το 7 που μέχρι τότε είχε ο Μπέκαμ, πριν ο Άγγλος άσος πάρει μεταγραφή στην Ρεάλ Μαδρίτης.
" Ό Φέργκιουσον με ρώτησε ποιον αριθμό θέλω και του είπα το "28" που είχα στην Σπόρτινγκ Λισαβώνας. Δεν το δέχτηκε και μου είπε να πάρω το "7" που αποτέλεσε έξτρα κίνητρο και τιμή για μένα", θυμάται ο Ρονάλντο.
Τα κατορθώματα του Κριστιάνο Ρονάλντο στην Ρεάλ είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακά και δύσκολο το φορτίο στον επίδοξο διάδοχο του, όταν ο Πορτογάλος αποφασίσει να αποχωρήσει από την Μαδρίτη.
Αντίθετα, άτυχος στην επιλογή αριθμού υπήρξε στην καριέρα του ο Ζινεντίν Ζιντάν. Στην Μπορντό φορούσε το 7 επιλογή στην οποία επέμεινε όταν πήγε στην Γιουβέντους.
Παρόλο αυτά, στην "Μεγάλη Κυρία" αναγκάστηκε να πάρει το 21 καθώς το 7 είχε ο Ντι Λίβιο και το 10 ο "Μέγα Αλέξανδρος" του Ιταλικού ποδοσφαίρου Αλεσάντρο Ντελ Πιέρο. Μετέπειτα στην Ρεάλ Μαδρίτης, και πάλι ο Γάλλος, δεν κατάφερε να ικανοποιήσει την επιθυμία του και πήρε το "5" καθώς τόσο το 7 όσο και το 10 ήταν καπαρωμένα από τους Ραούλ και Λουίς Φίγκο.
Η φανέλα του Κρόιφ
Αποτελεί ιδιαίτερη τιμή για έναν ποδοσφαιριστή όταν τελειώνει την καριέρα και αποσύρεται η φανέλα του ως ένδειξη ευγνωμοσύνης από τον σύλλογο.
Είναι περισσότερο διαδεδομένο στο μπάσκετ να αποσύρεται η φανέλα ενός μπασκεμπολίστα, όπως το 23 του Μάικλ Τζόρνταν, το 32 του Μάτζικ Τζόνσον και το 33 του Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ.
Μάλιστα, οι Μαϊάμι Χιτ απέσυραν την φανέλα με το νούμερο του Τζόρνταν, παρότι δεν αγωνίστηκε ποτέ στους Χιτ ως ένδειξη αναγνώρισης για την προσφορά του στο μπάσκετ.
Στο ποδόσφαιρο, ο Άγιαξ, την ημέρα των εξηκοστών γενεθλίων του Γιόχαν Κρόιφ, απέσυρε την φανέλα με το 14.
Ο Κρόιφ ξεκίνησε την καριέρα του στον Άγιαξ φορώντας το 9 και πολύ σύντομα έβαλε το 14 στην πλάτη του, παρότι βασικός. Στην πιο ένδοξη περίοδο του "Αίαντα" με τρεις κατακτήσεις Κυπέλλων Πρωταθλητριών στις αρχές της δεκαετίας του '70, ο Κρόιφ, υπήρξε ο αδιαμφισβήτητος ηγέτης της.
Συναισθήματα αγάπης τρέφουν και οι φίλαθλοι της Νάπολι προς τον Μαραντόνα, που λατρεύεται ακόμα και σήμερα ως Θεός στην ιταλική πόλη. Το 2002 η Νάπολι απέσυρε την φανέλα με το 10 και από τότε κανείς παίκτης της δεν θέλησε να μπει σε σύγκριση μαζί του.
Ανάλογα συναισθήματα προκαλεί στους φιλάθλους της Μπρέσια το τετραετές πέρασμα του Ρομπέρτο Μπάτζιο, του οποίου η φανέλα με το 10 επίσης αποσύρθηκε από τον σύλλογο το 2004.
Η Μίλαν έγινε η πρώτη ομάδα που αποσύρει την φανέλα δύο παικτών της. Το νούμερο 3 του Μαλντίνι και το 6 του Μπαρέζι. Και οι δύο αγωνίστηκαν στην καριέρα τους μόνο στην Μίλαν.
Ο Πάολο Μαλντίνι έχει δώσει την συγκατάθεση του να επιτραπεί στους δύο γιους του, που αγωνίζονται στα εφηβικά της Μίλαν, να φορέσουν την φανέλα του, όταν φθάσουν στην πρώτη ομάδα.
Στην Αγγλία και την Σκωτία ο αιφνίδιος θάνατος ποδοσφαιριστών ευαισθητοποίησε τους συλλόγους που απέσυραν τις φανέλες στη μνήμη των άτυχων παικτών. Η Μάντσεστερ Σίτι το 23 του Μαρκ Βιβιάν Φοέ, η ΚΠΡ το 31 του Ρέι Τζόουνς και η Αμπερντίν το 23 του Μαροκινού Χισάμ Ζερουαλί.