Συγκλονιστική εξομολόγηση για τη Θύρα 7: "Παναγιά μου, το παιδί!"

Όσο μεγαλώνουμε, τα συναισθήματά μας ωριμάζουν. Μα πάντα, η λύπη θα παραμένει πιο δυνατό συναίσθημα από τη χαρά. Πολλώ δε μάλλον, όταν ο πόνος είναι της μάνας για την απώλεια του παιδιού της. Ο Παναγιώτης Τουμανίδης θα ήταν σήμερα 52 ετών. Ήταν η πρώτη φορά που πήγε μόνος του στο γήπεδο -λέει η χαροκαμένη μάνα, που έχει σαν τελευταία άγια εικόνα τον γιο της να της δείχνει με λαχτάρα το εισιτήριο στη Θύρα 7.

"Μαμά! Θύρα 7, Θύρα 7... Μπήκε μέσα στο σπίτι και μου έδειξε το εισιτήριο, με λαχτάρα! Γιατί πας εκεί, τον ρώτησα. Γιατί εκεί θα πάνε και τα άλλα παιδιά. Έλαμπε το πρόσωπό του. Πάντα πήγαινε με τον πατέρα του στο γήπεδο, αλλά εκείνη την ημέρα ο σύζυγός μου ήταν στο νοσοκομείο, λόγω προβλήματος υγείας. Δεν είχαν πάει ποτέ στην Θύρα 7. Συνήθως πήγαιναν στην 6 ή την 8.

Εγώ ήμουν στο σπίτι -δίπλα στο Καραϊσκάκη μέναμε- και άκουγα τις φωνές από τα γκολ. Πω πω, σκεφτόμουν, θα είναι μες στην χαρά ο Πάνος μου. Όλη την ώρα, όμως, μέχρι να τελειώσει το παιχνίδι, τον είχα έννοια. Ο,τι κι αν έκανε, όπου κι αν πήγαινε, ποτέ δεν αργούσε, γιατί ήξερε πόσο ανησυχούσα. Τον περίμενα να γυρίσει.

Άπλωνα τα ρούχα, όταν άκουσα περαστικούς να φωνάζουν ότι κάτι έγινε στο γήπεδο. Οτι σκοτώθηκαν άνθρωποι. Παναγιά μου, το παιδί μου! Κατέβηκα στο δρόμο και ρωτούσα τους γείτονες αν γύρισαν τα παιδιά τους. Ακολούθησε ένα χάος. Το κακό είχε γίνει. Τηλεφωνούσα στα νοσοκομεία, ζητούσα το όνομά του. Κανείς δεν το είχε. Ηταν μικρός, δεν είχε ακόμα ταυτότητα.

Πάντα θα έχω τύψεις, που τον άφησα να πάει μόνος του στο γήπεδο. Πώς μπορείς, όμως να σταματήσεις ένα παιδί με τέτοιο ενθουσιασμό; Ήταν πολύ καλό παιδί ο Πανούλης. Το Μάρτιο του 1981 θα έκλεινε τα 14 και μάλιστα είχε κανονίσει να κάνει τα γενέθλια στο σπίτι. Μαμά, θα μου κάνεις φέτος γενέθλια; -με είχε ρωτήσει.

Ήταν γυμνασιόπαιδο και είχε φίλους. Οταν του είπα ναι, σχεδίαζε τη μουσική που θα βάλει και πως θα διαμορφώσει το σαλόνι για να χωράει περισσότερο κόσμο. Δεν πρόλαβε...

Από τότε βλέπω και ζω με τις φωτογραφίες του. Ήταν ψηλό παιδί. Σκέψου ότι δεν είχε κλείσει τα 14 και ήταν σχεδόν 1.80μ. Έπαιζε μπάσκετ. Στον Πειραϊκό, μαζί με τον Σταύρο Ελληνιάδη και είχε προπονητή τον Κώστα Σορώτο. Στην κατασκήνωση στον Κάλαμο, ήταν το πιο ψηλό παιδί και όλοι μου έλεγαν για τα προσόντα του. Λάτρευε να παίζει μπάσκετ, αλλά περισσότερο λάτρευε να βλέπει τον Ολυμπιακό στο ποδόσφαιρο".

Εχασα τον Πάνο μου, τον άντρα μου, τη μητέρα μου και τη μικρή μου κόρη σε τροχαίο

"Όσα χρόνια κι αν περάσουν, ο πόνος της μάνας για το παιδί της παραμένει ίδιος. Δεν έχει σημασία αν είναι 14 ετών ή 50. Το παιδί είναι πάντα παιδί για τη μάνα. Εγώ δεν μπορούσα να σταθώ στα πόδια μου. Αργότερα, έχασα και τoν άνδρα μου. Σκέψου ότι του έκανα τα σαράντα μαζί με τα τρία χρόνια του Πάνου.

Έχασα τη μητέρα μου, που πήγαινε κάθε μέρα πάνω από τον τάφο του Παναγιώτη και του διάβαζε το ΦΩΣ. Αργότερα έχασα και τη μικρή μου κόρη σε τροχαίο, σε ηλικία 25 ετών, η οποία άφησε πίσω της ένα παιδί ενός μηνός! Αυτό το παιδί και ο άλλος μου εγγονός, της μεγάλης κόρης μου, είναι όλη μου η ζωή. Δεν ξέρω αν θα άντεχα να ζήσω αν δεν τους είχα. Ο ένας από τους δύο έπαιζε ποδόσφαιρο. Ήταν καλός. Αριστεροπόδαρος. Μάλιστα, κάποτε μου τον είχε ζητήσει ο κ. Αντωνιάδης να τον πάρει στον Παναθηναϊκό.

Ο κ. Αντωνιάδης είχε κλάψει για τα παιδιά του Ολυμπιακού. Έχω παίξει κι εγώ στον Ολυμπιακό, λίγο, αλλά έχω παίξει -μου είχε πει. Η οικογένειά μας, έχει συνδεθεί με τον Ολυμπιακό. Μην πας στον Παναθηναϊκό, θα πεθάνω -είπα στον εγγονό μου. Οχι, γιαγιά -μου είχε πει- αν δεν πάω στον Ολυμπιακό, θα σταματήσω το ποδόσφαιρο. Σταμάτησε και σπουδάζει ηχοληψία και παραγωγή μουσικής.

Ποιος ευθύνεται; Πάντα θα έχω αμφιβολίες

"Τα παιδιά μας δεν ήταν χούλιγκανς. Ηταν καλά παιδιά. Μακάρι, έστω και μετά θάνατον, να είχαν δικαιωθεί. Εγώ ζηλεύω τη Λίβερπουλ, που πολλά χρόνια μετά το Χίλσμπορο, κυνήγησε την υπόθεση και δικαιώθηκε η ψυχούλα των 96 θυμάτων. Θυμάμαι που είχαν έρθει στον Πειραιά, οπαδοί της Λίβερπουλ και με αγκάλιαζαν για να μου δώσουν κουράγιο.

Μέχρι να πεθάνω, θα έχω αμφιβολίες για το ποιος ευθύνεται για το θάνατο του παιδιού μου. Οχτώ ήταν οι φύλακες του γηπέδου. Οι πέντε καταδικάστηκαν σε 10 χρόνια φυλάκιση, αλλά με βούλευμα αφέθησαν ελεύθεροι. Θυμάμαι, το δικαστήριο είχε διαρκέσει 28 ημέρες. Πήγαινα από το πρωί και έφευγα το βράδυ. Μας ρωτούσαν διάφορα, αλλά δεν ήμουν σε θέση να απαντήσω, δεν είχα επαφή. Είχα χάσει το παιδί μου. Εγώ και άλλες είκοσι οικογένειες. Το μόνο που έλεγα στους δικαστές, είναι: Περιμένω από εσάς να μου πείτε πώς πέθανε!".

Η Λόλα Νταϊφά είναι ο άγγελος μας

"Θέλω να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ στον κύριο Μαρινάκη, που δεν μας έχει αφήσει, αλλά ό,τι έχουμε ζητήσει είναι δίπλα μας. Είμαστε υπερήφανοι για την ομάδα μας, γιατί κάνει τα παιδιά μας χαρούμενα. Ευχαριστώ πολύ και τον κύριο Βασιλειάδη, τον πρόεδρο του Καραϊσκάκη, που έχει κάνει τόσα για να τιμάει ο κόσμος κάθε χρόνο τη μνήμη των παιδιών μας. Και φυσικά την Λόλα Νταϊφά, που όλα αυτά τα χρόνια έχει αναλάβει τα πάντα. Δεν μας αφήνει να κάνουμε τίποτα εμείς. Μας έχει βοηθήσει τόσο πολύ.

Είναι ο προστάτης μας, ο άγγελός μας και την θέλουμε πάντα δίπλα μας. Ολοι αυτοί οι άνθρωποι, όλος αυτός ο κόσμος, αυτή η μεγάλη ομάδα δίνει ζωή στον Πειραιά. Σε δουλειές, σε σχολεία, ορφανοτροφεία, γηροκομεία. Και μακριά από τον Πειραιά. Στη Μάνδρα ήταν εκεί νυχθημερόν. Ποια άλλη ομάδα το έκανε; Γι' αυτό σας λέω ότι ο Ολυμπιακός δεν είναι απλά μια ομάδα. Είναι ο μεγαλύτερος οργανισμός, η μεγαλύτερη δύναμη στην Ελλάδα. Μη νομίζεις, θέλοντας και μη, παρακολουθώ τα πάντα για τον Ολυμπιακό.

Ακόμα και το... κυνήγι για να μην πάρει φέτος το πρωτάθλημα! Αλλά θα το πάρει, θα δεις. Όπως τότε, το 2007. Ετσι το πιστεύω και τώρα. Τότε το είχα πει στον Κόκκαλη, όταν ο Παναθηναϊκός και η ΑΕΚ ήταν μπροστά: πρόεδρε, μη στεναχωριέσαι, θα το πάρουμε. Και το πήραμε! Να δεις, έτσι θα γίνει και φέτος".

Αντί επιλόγου, παραθέτουμε το κλείσιμο του μηνύματος της κυρίας Ελευθερίας προς τον γιο της Παναγιώτη Τουμανίδη. Του γράφει κάθε χρόνο. Αυτό του το έγραψε χθες... "Σε ευχαριστώ Πανούλη μου, που ήρθες στη ζωή μου. Σ' αγαπώ - η μανούλα σου".

Εις μνήμην των 21 παιδιών που έχασαν τη ζωή τους στις 8 Φεβρουαρίου 1981 στο Στάδιο Καραϊσκάκη

Παναγιώτης Τουμανίδης (ετών 14) | Κώστας Σκλαβούνης (ετών 16) | Ηλίας Παναγούλης (ετών 17) | Γεράσιμος Αμίτσης (ετών 18) | Γιάννης Κανελλόπουλος (ετών 18) | Σπύρος Λεωνιδάκης (ετών 18) | Γιάννης Σπηλιόπουλος (ετών 19) | Νίκος Φίλος (ετών 19) | Γιάννης Διαλυνάς (ετών 20) | Ευστράτιος Λούπος (ετών 20) | Βασίλης Μάχας (ετών 20) | Μιχάλης Κωστόπουλος (ετών 21) | Ζωγραφούλα Χαϊρατίδου (ετών 23) | Σπύρος Ανδριώτης (ετών 24) | Κώστας Καρανικόλας (ετών 26) | Μιχάλης Μάρκου (ετών 27) | Κώστας Μπίλας (ετών 28) | Αναστάσιος Πιτσόλης (ετών 30) | Χρήστος Χατζηγεωργίου (ετών 34) | Αντώνης Κουρουπάκης (ετών 34) | Δημήτρης Αδαμόπουλος (ετών 40)

Το σκουριασμένο τουρνικέ, με τα ξεθωριασμένα κασκόλ παραμένει εκεί. Εξω από το "Γ. Καραϊσκάκης", για να θυμίζει ότι οι ψυχές των 21 παιδιών δεν έφυγαν ποτέ

Ο Παναγιώτης Τουμανίδης ήταν ο μικρότερος. Εφυγε ένα μήνα πριν κλείσει τα 14 του χρόνια

"Πάντα θα είναι στην καρδιά μου τα 21 παιδιά, όχι μόνο το δικό μου"

"Μέσα στη χαρά τους για το 6-0 επί της ΑΕΚ, κατέβαιναν κατά κύματα. Αλλά τα σίδερα σταμάτησαν τον ενθουσιασμό τους και η χαρά έγινε λύπη και πένθος μαζί"

Γεράσιμος Αμίτσης, ετών 18: Παρών!

"Αυτό που με φοβίζει είναι μήπως κάποτε ξεχαστούν τα παιδιά μας. Δεν το θέλω αυτό"

Κάθε χρόνο, τέτοια μέρα, οι μνήμες μας γυρίζουν πίσω σε εκείνο το απόγευμα της 8ης Φεβρουαρίου του 1981. Τα γόνατα λυγίζουν και η φωνή τρέμει

Photo credits: Θεοφύλακτος Μιχαήλ

* Το θέμα αναδημοσιεύεται ένα χρόνο μετά