Ήταν από τους τυχερούς. Με το που έπεσαν οι πρώτες τουφεκιές στον εμφύλιο της Γιουγκοσλαβίας, έφυγε. Μπόρεσε να φύγει έχοντας διαβατήριο το ποδόσφαιρο.

Στην καρδιά της – μετέπειτα – φωτιάς βρίσκονταν τότε ο Μέχο Κόδρο. Μουσουλμάνος Βόσνιος, έπαιζε στη Μόσταρ. Η κατάρα του ενός, ευλογία του άλλου.

Η Σοσιεδάδ αξιοποίησε την κατάσταση, πλήρωσε τότε 100 εκατομμύρια πέσετες και τον έφερε, καλοκαίρι του ’91, στο Σαν Σεμπαστιάν.

Παρέα του, ο αδερφός του, Μέλα. Η παράπλευρη ωφέλεια. Δαύτος θα ήθελε, αλλά δεν το είχε με το ποδόσφαιρο. Δεν το είχε φορώντας τουλάχιστον εξάταπα, γιατί κατά τα λοιπά, εκεί γύρω (του) ήταν, από την πρώτη στιγμή που τα αδέρφια πάτησαν το πόδι τους στη Χώρα των Βάσκων.

Κι οι δύο, τα γράμματα, εντός και εκτός αγωνιστικού χώρου, τα έπαιρναν. Ο Μέχο εξελίχτηκε σε πυλώνα της Σοσιεδάδ, έχοντας στα χρόνια του στο "Ανοέτα" τον μέσο όρο – απόδειξη αποτελεσματικότητας κι επάρκειας ενός επιθετικού: ένα γκολ (και κάτι παραπάνω), ανά δύο παιχνίδια.

Ο αδερφός του εξελίχτηκε σε σκιά του. Ο άνθρωπός του, τα πάντα όλα. Σε οτιδήποτε. Ο αντ’ αυτού στις όποιες επαγγελματικές συζητήσεις χρειάζονταν να έχει, να κάνει, αναπτύσσοντας ιδιαίτερη επαφή με τη διοίκηση των Βάσκων κι όχι μόνο.

Πήρε το κολάι, έμαθε τη γλώσσα, λειτουργώντας έτσι ως άτυπος εκπρόσωπος του Μέχο.

Το καλοκαίρι του ’95, το προτελευταίο του Γιόχαν Κρόιφ στον πάγκο της Μπαρτσελόνα, ο Ολλανδός αγόρασε τον Βόσνιο και τον έντυσε στα "μπλαουγκράνα".

Upgrade και για τα δύο αδέρφια. Ο ποδοσφαιριστής δεν ανταποκρίθηκε, ενδεικτικό ότι όλη κι όλη μια σεζόν πέρασε στη Βαρκελώνη, ο… εκπρόσωπος βρήκε νέο χώρο, νέο επίπεδο να δει, να ακούσει, να συναναστραφεί, να μάθει.

Ξεκινήματα παντού

Στη Χώρα των Βάσκων η ανάγκη αντικατάστασης του Κόδρο, αυτονόητη. Με καθυστέρηση μιας χρονιάς κι ύστερα από μια-δύο αποτυχημένες επιλογές (ξεχωριστή αυτή του Αυστριακού Μάρκους Πουρκ), το επιτελείο της Σοσιεδάδ αποφάσισε να εμπιστευτεί ξανά την αγορά των "πλάβι", φαινομενικά όμως τζογάροντας.

Πλήρωσε 8 εκατ. ευρώ και αγόρασε από τη Σέφιλντ Γουένσντεϊ τον 22χρονο Ντάρκο Κοβάσεβιτς, τον οποίο κοτζάμ Times είχαν προλάβει μέσα σε σκάρτο εξάμηνο παραμονής του στα γήπεδα της Premier League να τον κατατάξουν στις 50 χειρότερες μεταγραφές της ιστορίας από αγγλικές ομάδες.

Σοφή όμως, αποδείχτηκε τελικά η επιλογή για τους Βάσκους. Σε τρία χρόνια, ο Σέρβος είχε ανάλογο αγωνιστικό αντίκτυπο με αυτόν του πάλαι ποτέ πλέον συμπατριώτη του, με (επίσης) ένα γκολ ανά δύο παιχνίδια μέσο όρο, λατρεύτηκε στο "Ανοέτα" και έφερε πίσω τα διπλά όταν παραχωρήθηκε στη Γιουβέντους (καλοκαίρι ’99).

Τη στιγμή της δικής του άφιξης στη Χώρα των Βάσκων ξεκινούσε ουσιαστικά την προπονητική σταδιοδρομία του στα τσικό της Αθλέτικ, ο Χοσέ Λουίς Μεντιλίμπαρ.

Την ίδια ακριβώς εποχή αποφάσισε να κρεμάσει τα ποδοσφαιρικά παπούτσια του, χωρίς να έχει ουσιαστικά να επιδείξει τίποτα το αξιόλογο στην καριέρα του, ένας άλλος Βάσκος, ο Ινιάκι Ιμπάνιεθ. Εκμεταλλεύτηκε τις επαφές του και αποφάσισε να στραφεί στο management.

Έναν χρόνο αργότερα (καλοκαίρι ’97), πέρασε στους πάγκους κι ο πλέον φημισμένος βάσει ποδοσφαιρικής καριέρας της εν λόγω τριάδας, ο Ερνέστο Βαλβέρδε, μεγαλωμένος από έμβρυο στη Χώρα των Βάσκων.

Κι αυτός ξεκίνησε την προπονητική σταδιοδρομία του από τα τμήματα υποδομής της Αθλέτικ, όπως κι ο Μεντιλίμπαρ.

Είχαν συνυπάρξει ποδοσφαιρικά στα ξεκινήματά τους στη Σεστάο, εκεί γνωρίστηκαν, σφυρηλατώντας σχέση ζωής, που και για τους δύο ξεφεύγει από το επίπεδο της φιλίας.

Μέχρι και τη λατρεία για τη φωτογραφία μοιράζονται, ψάχνοντας αμφότεροι – όποτε τους το επιτρέπει ο χρόνος – με τις ώρες τοπία, στιγμές, για να απαθανατίσουν με τους φακούς τους.

Οι συνεργασίες

Δυόμιση χρόνια κράτησε μόλις η περιπέτεια του Κοβάσεβιτς στο κάλτσιο. Δεν ήταν ανάλογα λειτουργική, οπότε καταφύγιο και αποκούμπι νομοτελειακά αποτέλεσε η επιστροφή στη Χώρα των Βάσκων, στο "Ανοέτα", εκεί που λατρεύονταν. Τον Ιανουάριο του 2002 λοιπόν, γύρισε.

Ένας από τους δύο που τον υποδέχτηκαν στο προπονητικό κέντρο της Σοσιεδάδ ήταν ο Μέλα Κόδρο. Ο αδερφός του είχε σταματήσει πια το ποδόσφαιρο, ο ίδιος όμως είχε βρει τον κατάλληλο χώρο για να σταδιοδρομήσει σε αυτό. Εκπρόσωπος ποδοσφαιριστών.

Ό,τι είχε επιλέξει επαγγελματικά κι ο Ινιάκι Ιμπάνιεθ. Συνεργάστηκαν από νωρίς. Οι διασυνδέσεις του Κόδρο στην πρώην πια Γιουγκοσλαβία, πολύτιμες.

Οι επαφές κι οι πόρτες που αμφότεροι είχαν και μπορούσαν να ανοίξουν, ειδικά στις δύο κορυφαίες βάσκικες ομάδες, Σοσιεδάδ και Μπιλμπάο, άκρως ευοίωνες για διάκριση στον συγκεκριμένο χώρο.

Από τους πρώτους, ονομαστούς και φημισμένους πελάτες τους, ο Σέρβος φουνταριστός. Όχι ο μόνος, αλλά από τα βασικά "οχήματα" της μετάλλαξης της εταιρείας εκπροσώπησης του Ιμπάνιεθ σε IDUB, όπως είναι σήμερα η επωνυμία της.

Αρχικά συστάθηκε ως Grupo Santos IDUB, παίρνοντας το όνομα του ιδρυτή και εμπνευστή της ένωσης των συνεταίρων της, του Μιγκέλ Σάντος.

Το IDUB άλλωστε, που ονομάτισε την εταιρεία και στις δύο παραλλαγές της, αποτελεί το ακρωνύμιο που συνθέτουν τα πρώτα γράμματα των επιθέτων των τεσσάρων συνεταίρων: I για τον Ibáñez, D για τον Tomás Durán, U για τον Peio Uralde και B για τον Vicente Biurrun.

Ο Κόδρο σε αυτό το σχήμα ήταν και παραμένει συνεργάτης. Ισότιμος, πολύτιμος, με ειδίκευση ακριβώς στην αγορά της χώρας καταγωγής του. Κοινώς, αυτός τους "πλάβι", ο Ιμπάνιεθ τους Βάσκους.

Οι προπονητές

Πάγια, δομική πελατειακή "στόχευσή" του/της εταιρείας, οι προπονητές. Οι δύο πάνω κάτω συνομήλικοι, (ουσιαστικά) συντοπίτες, φίλοι και με κοινή προπονητική αφετηρία, Βαλβέρδε και Μεντιλίμπαρ ήταν από τους πρώτους (αν όχι οι πρώτοι) που εκπροσώπησε ο Ιμπάνιεθ και η IDUB.

Δεν λάθεψαν. Και μέσω της δικής τους εξέλιξης, η εταιρεία γιγαντώθηκε. Από ένα γραφείο στο… αυτοκίνητο, πλέον διαθέτει δυο πολυτελέστατα σε Βιτόρια και Σαν Σεμπαστιάν, φτάνοντας να εκπροσωπεί (κοντά) τριψήφιο αριθμό ποδοσφαιριστών και κυρίως, πάγια, περιζήτητους προπονητές.

Ο πολύφερνος Τσάμπι Αλόνσο είναι το τελευταίο "πετράδι" στο συγκεκριμένο πελατολόγιο, από κοντά κι ο Άντονι Ιραόλα.

Αυτόν, την περασμένη άνοιξη, ο τεχνικός διευθυντής της Σεβίλλης, ο περίφημος Μόντσι, ζήτησε να αναλάβει τους Ανδαλουσιάνους για να τους σώσει κατηγορία.

Δεν γίνονταν. Ο Ιμπάνιεθ αντιπρότεινε τον – κατά τη γνώμη του – καταλληλότερο για το καθήκον. Τον Μεντιλίμπαρ.

Αυτό, έγινε. Στα 62 του βγήκε για τρίτη φορά στην κοντά τριακονταετή προπονητική καριέρα του από τα σύνορα της Χώρας των Βάσκων (Βαγιαδολίδ και Λεβάντε οι δύο προηγούμενες), εξασφάλισε άνετα την παραμονή και οδήγησε τους "ρόχας" στην πανηγυρική – μια ακόμη – κατάκτηση του Europa League, με διαδοχικούς αποκλεισμούς Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και Γιουβέντους, πριν την επικράτηση στον τελικό κόντρα στη Ρόμα.

Κι εδώ και λίγες ώρες, για μια ακόμη δική του πρώτη φορά, πέρασε και με τη βούλα επαγγελματικά τα σύνορα της Ισπανίας, αναλαμβάνοντας τον Ολυμπιακό.

Εκεί τον έφερε ο Ντάρκο Κοβάσεβιτς, λίγες μέρες μόνο μετά τη δική του, τρίτη επιστροφή του στους ερυθρολεύκους.

Ως ποδοσφαιριστής πρωτοήρθε και συνεργάστηκε με τον Ερνέστο Βαλβέρδε, στην πρώτη θητεία του "μυρμηγκιού" στον Ολυμπιακό.

Στη δεύτερη του Ισπανού τεχνικού, ο Κοβάσεβιτς αποτελούσε κομμάτι του οργανογράμματος (από το 2010 ως το 2013) του συλλόγου, με την πρόσφατη, τελευταία επάνοδο του Σέρβου σε διοικητικό πόστο να συνδυάζεται με τη συμφωνία και την έλευση στον πάγκο – ύστερα από διάφορες απόπειρες στο παρελθόν, πάντα κατόπιν προτροπής και υπόδειξης και του Βαλβέρδε – του Μεντιλίμπαρ.

Κύκλους η ποδοσφαιρική (και όχι μόνο δηλαδή) ζωή τους κάνει...