Μπάλα 24 καρατίων
Σήμερα γίνεται γνωστός ο νικητής της Χρυσής Μπάλας για το 2010 και το Sport24.gr σας παρουσιάζει την ιστορία του κορυφαίου ατομικού ποδοσφαιρικού βραβείου μέσα από 24 παραγράφους (pics & vids)
Η μεγάλη στιγμή για τους τρεις παίκτες της Μπαρτσελόνα έφτασε. Απόψε θα ανακοινωθεί από το France Football και την FIFA ο νικητής της Χρυσής Μπάλας για το 2010, για να μάθουμε ποιος από τους Ινιέστα, Τσάβι ή Μέσι θα τιμηθεί με την κορυφαία ατομική ποδοσφαιρική διάκριση.
Ο θεσμός συμπληρώνει φέτος 54 χρόνια ζωής και το Sport24.gr σας παρουσιάζει τα «24 καράτια» της Χρυσής Μπάλας.
Μέσα από το αφιέρωμα του Sport24.gr παρελαύνουν οι νικητές, τα πιο ενδιαφέροντα στατιστικά με τα κράτη, τους συλλόγους και τους παίκτες που έχουν πρωταγωνιστήσει μέχρι σήμερα στην ψηφοφορία του France Football, οι κανονισμοί της διαδικασίας, η ιστορία του βραβείου, στοιχεία για τους ποδοσφαιριστές και τις ομάδες τους καθώς και η λίστα των 54 βραβείων που έχουν απονεμηθεί μέχρι σήμερα. Στην Ελλάδα είχαμε την τύχη να ζήσουμε από κοντά δυο από τους νικητές της Χρυσής Μπάλας: τον Όλεγκ Μπλαχίν ως προπονητή και τον Ριβάλντο ως παίκτη. Πάμε να μάθουμε και τους υπόλοιπους!
Το διαφημιστικό σποτ της Barca TV: Το σλόγκαν "Felicitats, aquesta pilota d'or es de tots" σημαίνει: Συγχαρητήρια, αυτή η Χρυσή Μπάλα ανήκει σε όλους".
1. Το France Football είναι ένα δεκαπενθήμερο αθλητικό περιοδικό που εκδίδεται στη Γαλλία από το 1946 και ασχολείται αποκλειστικά με ποδοσφαιρικά θέματα. Είναι παγκοσμίως γνωστό για τα βραβεία που απονέμει κάθε χρόνο, όπως η Χρυσή Μπάλα και αυτά των κορυφαίων Γάλλων ποδοσφαιριστών και προπονητών.
2. Η Χρυσή Μπάλα (Ballon d’Or) γεννήθηκε το 1956 από την ιδέα του αρχισυντάκτη του περιοδικού, Gabriel Hanot, να ζητήσει από συναδέλφους του δημοσιογράφους να ψηφίσουν τον κορυφαίο Ευρωπαίο ποδοσφαιριστή. Η ανταπόκριση υπήρξε καθολική και ο Βρετανός Στάνλεϊ Μάθιους της Μπλάκπουλ κέρδισε το πρώτο βραβείο.
3. Το βραβείο απονέμεται στον ποδοσφαιριστή εκείνο που είχε την κορυφαία απόδοση και παρουσία κατά τη διάρκεια του τελευταίου ημερολογιακού έτους (και όχι της ποδοσφαιρικής σεζόν). Μέχρι το 1995 υποψήφιοι ήταν αποκλειστικά Ευρωπαίοι στην εθνικότητα παίκτες που αγωνίζονταν στα πρωταθλήματα των χωρών της UEFA.
4. Το 1995 άλλαξε ο κανονισμός και πλέον υποψήφιοι ήταν όλοι οι παίκτες ανεξαρτήτως εθνικότητας, αρκεί να αγωνίζονταν στα πρωταθλήματα των χωρών της UEFA. Το 2007 είχαμε ακόμα μια αλλαγή, αφού αποφασίστηκε ότι το βραβείο θα δινόταν στον κορυφαίο ποδοσφαιριστή του κόσμου, ανεξαρτήτως εθνικότητας και ομάδας.
5. Το 2010, στο περιθώριο του Παγκοσμίου Κυπέλλου, η FIFA και η συντακτική επιτροπή του France Football αποφάσισαν να ενώσουν τα δυο διαφορετικά βραβεία τους (Χρυσή Μπάλα & FIFA World Player of the Year) σε ένα, δίνοντας έτσι το μεγαλύτερο δυνατό κύρος στην ετήσια διάκριση. Έτσι, από φέτος το βραβείο θα έχει την ονομασία FIFA Ballon d’Or.
6. Η ψηφοφορία γίνεται ως εξής: 96 δημοσιογράφοι από όλο τον κόσμο επιλέγουν 5 ποδοσφαιριστές από μια λίστα 50 υποψήφιων (την οποία έχει καταρτίσει το France Football) και τους βαθμολογούν από το 1 μέχρι το 5. Μέχρι το 2007, όταν και διεθνοποιήθηκε το βραβείο, οι δημοσιογράφοι που ψήφιζαν ήταν 52 και προέρχονταν μόνο από την Ευρώπη. Από φέτος, λόγω της ενοποίησης και διεθνοποίησης του βραβείου, εκτός από τους δημοσιογράφους, δικαίωμα ψήφου έχουν όλοι οι ομοσπονδιακοί προπονητές και οι αρχηγοί των εθνικών ομάδων που υπάγονται στην FIFA.
7. Στα 54 χρόνια ύπαρξης του θεσμού, το βραβείο έχει απονεμηθεί σε 42 παίκτες. Από αυτούς, οι 36 ήταν Ευρωπαίοι και οι 6 από τον υπόλοιπο κόσμο. Πέρα από τη γηραιά ήπειρο, μόνο 3 χώρες έχουν εκπροσωπηθεί στον κατάλογο των νικητών: η Λιβερία (1), η Βραζιλία (4) και η Αργεντινή (1). Στην τελετή της απονομής, εκτός από τον νικητή, βραβεία δίνονται επίσης στον δεύτερο και τον τρίτο της ψηφοφορίας.
8. Από τους 42 παίκτες – νικητές, 8 είναι αυτοί που έχουν κερδίσει το βραβείο πάνω από μια φορά. Με τρία τρόπαια προηγούνται ο Γιόχαν Κρόιφ (1971, 1973 & 1974), ο Μισέλ Πλατινί (1983, 1984 & 1985) και ο Μάρκο Φαν Μπάστεν (1988, 1989 & 1992), ενώ με δυο βραβεία έχουν τιμηθεί οι Αλφρέδο Ντι Στέφανο, Φραντς Μπέκενμπαουερ, Κέβιν Κίγκαν, Καρλ Χάιντς Ρουμενίγκε και Ρονάλντο.
9. Οι 6 μη Ευρωπαίοι παίκτες που έχουν τιμηθεί με τη Χρυσή Μπάλα είναι οι: Γουεά (1995, Λιβερία), Ρονάλντο (1997 & 2002), Ριβάλντο (1999, Βραζιλία), Ροναλντίνιο (2005, Βραζιλία), Κακά (2007, Βραζιλία) και Μέσι (2009, Αργεντινή). Σε αυτούς θα μπορούσαμε να συνυπολογίσουμε και τους Αλφρέδο Ντι Στέφανο (1957 & 1959) και Ομάρ Σίβορι (1961). Αμφότεροι γεννήθηκαν στην Αργεντινή, αλλά κέρδισαν το τρόπαιο, ο μεν πρώτος ως Ισπανός, ο δε δεύτερος ως Ιταλός.
10. Η μοναδική παρουσία τερματοφύλακα στον κατάλογο των νικητών είναι αυτή του Λεβ Γιασίν (1963). Ακόμα τέσσερις γκολκίπερ έχουν πλασαριστεί στην πρώτη τριάδα. Πρόκειται για τους Ντίνο Τζοφ (2ος το 1973), Ίβο Βίκτορ (3ος το 1976), Όλιβερ Καν (3ος το 2001 & 2002) και Τζιανλουίτζι Μπουφόν (2ος το 2006). Στη λίστα των νικητών φιγουράρουν 3 αμυντικοί (Μπέκενμπαουερ, Ζάμερ και Καναβάρο), ενώ όλοι οι υπόλοιποι είναι χαφ και επιθετικοί.
11. Τις περισσότερες παρουσίες στην πρώτη τριάδα έχουν ο Μισέλ Πλατινί και ο Φραντς Μπέκενμπαουερ, από 5 ο καθένας. Τη δεύτερη θέση μοιράζονται, με 4 παρουσίες στην τριάδα, οι Ραϊμόν Κοπά, Γιόχαν Κρόιφ, Ρονάλντο και Μέσι. Ο τελευταίος θα συμπληρώσει φέτος την τέταρτη παρουσία του, ανεξάρτητα από τη θέση που θα πάρει, αφού είναι στους 3 τελικούς υποψήφιους.
12. Οι 42 νικητές αντιπροσωπεύουν 19 συνολικά χώρες: 16 από την Ευρώπη (Γερμανία, Ολλανδία, Γαλλία, Αγγλία, Ιταλία, Πορτογαλία, ΕΣΣΔ, Ισπανία, Τσεχοσλοβακία, Τσεχία, Βουλγαρία, Δανία, Ουκρανία, Ουγγαρία, Βόρεια Ιρλανδία και Σκωτία), 2 από τη Νότια Αμερική (Βραζιλία και Αργεντινή) και 1 από την Αφρική (Λιβερία).
13. Γερμανία και Ιταλία έχουν τους περισσότερους παίκτες στον πίνακα των νικητών, από 5 η καθεμία. Πρόκειται για τους Μίλερ, Μπέκενμπαουερ, Ρουμενίγκε, Ματέους και Ζάμερ από τη Γερμανία και τους Σίβορι, Ριβέρα, Ρόσι, Μπάτζιο και Καναβάρο από την Ιταλία.
14. Γερμανία και Ολλανδία ισοβαθμούν στην πρώτη θέση των χωρών με τα περισσότερα τρόπαια, με 7 κατακτήσεις η καθεμία. Η Γερμανία έχει 7 τρόπαια από 5 παίκτες, όμως η Ολλανδία έχει φτάσει αυτόν τον αριθμό μόνο με 3 ποδοσφαιριστές, αφού ανάμεσά τους είναι οι δυο από τους τρεις παίκτες με 3 κατακτήσεις (Κρόιφ και Φαν Μπάστεν).
15. Η Μπαρτσελόνα είναι ο σύλλογος με τους περισσότερους παίκτες που έχουν κατακτήσει το τρόπαιο. Αυτή τη στιγμή ισοβαθμεί στην πρώτη θέση με τις Γιουβέντους και Μίλαν (από 6 παίκτες η κάθε μία), όμως από τη Δευτέρα θα μείνει λογικά μόνη της στην κορυφή με 7 παίκτες, αφού στον κατάλογο θα προστεθεί το όνομα του Ινιέστα ή του Τσάβι (ο Μέσι πολύ δύσκολα θα κερδίσει την πρώτη θέση φέτος). Οι προηγούμενοι 6 «μπλαουγκράνα» που έχουν πάρει τη Χρυσή Μπάλα είναι οι Σουάρεθ, Κρόιφ, Στόιτσκοφ, Ριβάλντο, Ροναλντίνιο και Μέσι.
16. Η Γιουβέντους και η Μίλαν είναι οι σύλλογοι με τα περισσότερα τρόπαια, αφού οι ποδοσφαιριστές τους έχουν κερδίσει από 8. Η Μπαρτσελόνα που ακολουθεί με 7, θα τις πιάσει από τη Δευτέρα στην πρώτη θέση, αφού και οι τρεις τελικοί υποψήφιοι για το 2010 (Ινιέστα, Τσάβι και Μέσι) ανήκουν στο ρόστερ της.
17. Η Μπαρτσελόνα, που μέχρι στιγμής είναι ο σύλλογος με τις περισσότερες παρουσίες στην πρώτη τριάδα (20), θα αυξήσει ακόμα περισσότερο τη διαφορά της από την δεύτερη Ρεάλ (18), αφού τη Δευτέρα το βράδυ θα φτάσει τις 23 συνολικά, από τη στιγμή που θα ανακοινωθούν επίσημα τα αποτελέσματα για το 2010.
18. Η ιταλική Serie A είναι το πρωτάθλημα με τους περισσότερους παίκτες (που αγωνίστηκαν σε αυτό) στην πρώτη τριάδα της Χρυσής Μπάλας. Έχει 18 πρωτιές, 16 δεύτερες θέσεις και 14 τρίτες, σύνολο 48. Η ισπανική Primera Division που ακολουθεί με 40 (13-16-11), θα μειώσει από τη Δευτέρα τη διαφορά της, αφού θα φτάσει τις 43 (14-17-12). Τα 54 μέχρι σήμερα τρόπαια έχουν μοιραστεί σε παίκτες 16 διαφορετικών ευρωπαϊκών πρωταθλημάτων.
19. Ο Λιονέλ Μέσι κατέχει από πέρυσι το ρεκόρ του υψηλότερου ποσοστού στις ψήφους των δημοσιογράφων, αφού με τις 473 που πήρε (σε σύνολο 480), έφτασε το 98,54%, ξεπερνώντας για λίγο την προηγούμενη καλύτερη επίδοση που ανήκε στον Μισέλ Πλατινί με 98,46% από το 1984 (128 στις 130). Στον αντίποδα, ο νικητής με το μικρότερο ποσοστό μέχρι σήμερα, ήταν ο Ομάρ Σίβορι με 48,42% (46 στις 95 το 1961).
20. Ο Ρονάλντο είναι ο μικρότερος σε ηλικία παίκτης που έχει τιμηθεί με τη Χρυσή Μπάλα. Το 1997, όταν κέρδισε το πρώτο από τα δυο τρόπαια της καριέρας του, ήταν 21 ετών και 3 μηνών. Στη δεύτερη θέση βρίσκουμε τον Μάικλ Όουεν (21 ετών και 11 μηνών), ενώ την πεντάδα των «πιτσιρικάδων» συμπληρώνουν ο Λιονέλ Μέσι (22 και 5 μηνών), ο Τζορτζ Μπεστ (22 και 6 μηνών) και ο Όλεγκ Μπλαχίν (23 και ενός μήνα). Αντίθετα, ο μεγαλύτερος σε ηλικία που βραβεύτηκε με τη Χρυσή Μπάλα ήταν ο πρώτος νικητής, Στάνλεϊ Μάθιους, στα 41 του.
21. Η Μίλαν και η Μπαρτσελόνα είναι οι μοναδικές ομάδες που έχουν καταλάβει και τις τρεις θέσεις του βάθρου σε μια χρονιά. Οι Ιταλοί το έχουν πετύχει δυο φορές και μάλιστα συνεχόμενες (1988 & 1989), ενώ οι Καταλανοί θα το πετύχουν φέτος, αφού και οι 3 υποψήφιοι (Ινιέστα, Τσάβι και Μέσι) αγωνίζονται στην Μπαρτσελόνα.
22. Η Γερμανία και η Ολλανδία είναι οι μοναδικές χώρες που έχουν καταλάβει και τις τρεις θέσεις του βάθρου σε μια χρονιά. Οι Γερμανοί το πέτυχαν δυο φορές: το 1972 με τους Μπέκενμπαουερ, Μίλερ και Νέτσερ και το 1981 με τους Ρουμενίγκε, Μπάιτνερ και Σούστερ, ενώ οι Ολλανδοί μια φορά: το 1988 με τους Φαν Μπάστεν, Γκούλιτ και Ράικαρντ.
23. Το μεγαλύτερο σερί σε επίπεδο εθνικού πρωταθλήματος είναι αυτό της γερμανικής Bundesliga. Από το 1976 μέχρι και το 1981, όλοι οι νικητές αγωνίζονταν σε γερμανικούς συλλόγους. Η ιταλική Serie A κατέχει επίσης ένα αξιοζήλευτο ρεκόρ: την τριετία 1988-90 και οι 9 παίκτες στις θέσεις του βάθρου προέρχονταν από ιταλικές ομάδες (Μίλαν, Ίντερ και Γιουβέντους). Το μεγαλύτερο σερί συλλόγου ανήκει στην Γιουβέντους με 4 συνεχόμενους νικητές από το 1982 μέχρι το 1985 (Ρόσι και Πλατινί Χ3).
24. Η «Μασία», το περίφημο φυτώριο της Μπαρτσελόνα, θα γίνει η πρώτη ποδοσφαιρική ακαδημία στον κόσμο με τους τρεις τελικούς υποψήφιους μιας χρονιάς να προέρχονται από τα τμήματά της. Πρόκειται φυσικά για τους Ινιέστα, Τσάβι και Μέσι, μέσα από τους οποίους θα αναδειχθεί τη Δευτέρα ο νικητής του 2010. Πέρα από αυτό, η Μασία κερδίζει για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά το τρόπαιο, αφού πέρυσι η Χρυσή Μπάλα είχε δοθεί στον Μέσι.
ΟΙ ΝΙΚΗΤΕΣ:
(χρονολογία, νικητής, εθνικότητα, σύλλογος)
1956: Στάνλεϊ Μάθιους (Αγγλία) Μπλάκπουλ
1957: Αλφρέδο Ντι Στέφανο (Ισπανία / Αργεντινή) Ρεάλ Μαδρίτης
1958: Ραϊμόν Κοπά (Γαλλία) Ρεάλ Μαδρίτης
1959: Αλφρέδο Ντι Στέφανο (Ισπανία / Αργεντινή) Ρεάλ Μαδρίτης
1960: Λουίς Σουάρεθ (Ισπανία) Μπαρτσελόνα
1961: Ομάρ Σίβορι (Ιταλία / Αργεντινή) Γιουβέντους
1962: Γιόζεφ Μάζοπουστ (Τσεχοσλοβακία) Ντούκλα Πράγας
1963: Λεβ Γιασίν (ΕΣΣΔ) Ντιναμό Μόσχας
1964: Ντένις Λόου (Σκωτία) Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ
1965: Εουσέμπιο (Πορτογαλία) Μπενφίκα
1966: Μπόμπι Τσάρλτον (Αγγλία) Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ
1967: Φλοριάν Άλμπερτ (Ουγγαρία) Φερεντσβάρος
1968: Τζορτζ Μπεστ (Β. Ιρλανδία) Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ
1969: Τζιάνι Ριβέρα (Ιταλία) Μίλαν
1970: Γκερντ Μίλερ (Δ. Γερμανία) Μπάγερν
1971: Γιόχαν Κρόιφ (Ολλανδία) Άγιαξ
1972: Φραντς Μπέκενμπαουερ (Δ. Γερμανία) Μπάγερν
1973: Γιόχαν Κρόιφ (Ολλανδία) Άγιαξ / Μπαρτσελόνα
1974: Γιόχαν Κρόιφ (Ολλανδία) Μπαρτσελόνα
1975: Όλεγκ Μπλαχίν (ΕΣΣΔ) Ντιναμό Κιέβου
1976: Φραντς Μπέκενμπαουερ (Δ. Γερμανία) Μπάγερν
1977: Άλαν Σίμονσεν (Δανία) Μπορούσια Μένχενγκλαντμπαχ
1978: Κέβιν Κίγκαν (Αγγλία) Αμβούργο
1979: Κέβιν Κίγκαν (Αγγλία) Αμβούργο
1980: Καρλ Χάιντς Ρουμενίγκε (Δ. Γερμανία) Μπάγερν
1981: Καρλ Χάιντς Ρουμενίγκε (Δ. Γερμανία) Μπάγερν
1982: Πάολο Ρόσι (Ιταλία) Γιουβέντους
1983: Μισέλ Πλατινί (Γαλλία) Γιουβέντους
1984: Μισέλ Πλατινί (Γαλλία) Γιουβέντους
1985: Μισέλ Πλατινί (Γαλλία) Γιουβέντους
1986: Ιγκόρ Μπελάνοφ (ΕΣΣΔ) Ντιναμό Κιέβου
1987: Ρούουντ Γκούλιτ (Ολλανδία) Αϊντχόφεν / Μίλαν
1988: Μάρκο Φαν Μπάστεν (Ολλανδία) Μίλαν
1989: Μάρκο Φαν Μπάστεν (Ολλανδία) Μίλαν
1990: Λόταρ Ματέους (Γερμανία) Ίντερ
1991: Ζαν Πιέρ Παπέν (Γαλλία) Μαρσέιγ
1992: Μάρκο Φαν Μπάστεν (Ολλανδία) Μίλαν
1993: Ρομπέρτο Μπάτζιο (Ιταλία) Γιουβέντους
1994: Χρίστο Στόιτσκοφ (Βουλγαρία) Μπαρτσελόνα
1995: Τζορτζ Γουεά (Λιβερία) Παρί Σεν Ζερμέν / Μίλαν
1996: Ματίας Ζάμερ (Γερμανία) Μπορούσια Ντόρτμουντ
1997: Ρονάλντο (Βραζιλία) Μπαρτσελόνα / Ίντερ
1998: Ζινεντίν Ζιντάν (Γαλλία) Γιουβέντους
1999: Ριβάλντο (Βραζιλία) Μπαρτσελόνα
2000: Λουίς Φίγκο (Πορτογαλία) Μπαρτσελόνα / Ρεάλ Μαδρίτης
2001: Μάικλ Όουεν (Αγγλία) Λίβερπουλ
2002: Ρονάλντο (Βραζιλία) Ρεάλ Μαδρίτης
2003: Πάβελ Νέντβεντ (Τσεχία) Γιουβέντους
2004: Αντρέι Σεβτσένκο (Ουκρανία) Μίλαν
2005: Ροναλντίνιο (Βραζιλία) Μπαρτσελόνα
2006: Φάμπιο Καναβάρο (Ιταλία) Γιουβέντους / Ρεάλ Μαδρίτης
2007: Κακά (Βραζιλία) Μίλαν
2008: Κριστιάνο Ρονάλντο (Πορτογαλία) Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ
2009: Λιονέλ Μέσι (Αργεντινή) Μπαρτσελόνα
2010: Τσάβι, Ινιέστα ή Μέσι