Ο άνθρωπος πίσω από τους αριθμούς
Θυμάστε τον Θον Μέικερ; Τον γκαρντ ύψους 2.15; Ώρα να γνωρίσετε και τον προπονητή του, τον "σπασίκλα" Τζάστιν Ζορμέλο, τον άνθρωπο που βοήθησε τον Κέβιν Ντουράντ να γίνει MVP του ΝΒΑ. Μπορούν τελικά οι αριθμοί να αλλάξουν το μπάσκετ;
Πριν από 14 μήνες το Sport24.gr σας είχε συστήσει τον Θον Μέικερ, τον Σουδανό που θα αλλάξει το μπάσκετ : τον 17χρονο των 215 εκατοστών που παίζει περιφερειακός. Ο Μέικερ, λοιπόν, μεγαλώνει, γίνεται συνεχώς καλύτερος και το μόνο άγνωστο γύρω από το πρόσωπο του είναι το ποιο θα είναι το ταβάνι του. Στην προσπάθεια του να γίνει ο καλύτερος, όπως δηλώνει κι ο ίδιος, έχει εντάξει στο πλευρό του τον ειδικό στατιστικό αναλυτή/προπονητή του χάρισε στον Κέβιν Ντουράντ τον τίτλο του Πολυτιμότερου Παίκτη του ΝΒΑ. Ο λόγος για τον Τζάστιν Ζορμέλο, ο οποίος δουλεύει εδώ και αρκετό καιρό με τον Θον Μέικερ για τον βελτιώσει ακόμη περισσότερο.
Ο Ζορμέλο περνάει την ημέρα του σε μια αίθουσα με βίντεο, κάνει στατιστικές αναλύσεις και στη συνέχεια βγαίνει στο γήπεδο για να προπονήσει τον Μέικερ, χρησιμοποιώντας τους αριθμούς προς όφελος του. Από ποιο σημείο σκοράρει περισσότερο, με ποιο τρόπο πρέπει να εκτελεί, σε ποια κίνηση χρειάζεται βελτίωση. Και όλα αυτά πάντα συγκρίνοντας με τους κορυφαίους τους είδους, τους αστέρες του ΝΒΑ.
Ποσοστά, ποσοστά, ποσοστά. Κάθε μια πρόταση που βγαίνει από το στόμα του Ζoρμέλο περιέχει ένα "τοις εκατό". Το "Moneyball" του μπάσκετ, με άλλα λόγια. Εξάλλου αυτή είναι η νέα μόδα. Πολλές ομάδες προσλαμβάνουν "σπασίκλες" για να τους βοηθήσουν μέσω των στατιστικών αναλύσεων. Μόνο που το μπάσκετ είναι ένα άθλημα δυναμικό, εν αντιθέσει πχ με το μπέιζμπολ ή το γκολφ, τα κατεξοχήν αθλήματα επαναλαμβανόμενης κίνησης, που είναι επομένως πιο ανοιχτά σε τέτοιες στατιστικές αναλύσεις.
Ο Ζορμέλο μεγάλωσε στη Βιρτζίνια και "κόλλησε" από μικρός με τους αριθμούς λόγω των γονιών του, που αμφότεροι έκαναν καριέρα στα οικονομικά. Όταν ήταν μικρός συνήθιζε να παίζει με τη μεγάλη αριθμομηχανή της μητέρας του, να βλέπει αγώνες με τον πατέρα του και να απομνημονεύει τα στατιστικά πίσω από τις κάρτες του ΝΒΑ.
Έπαιξε μπάσκετ σε γυμνασιακό επίπεδο, αλλά δεν ήταν αρκετά καλός, ή αρκετά γρήγορος για να παίξει στο επόμενο επίπεδο. Είχε όμως τη φλόγα μέσα του και έτσι κατάφερε να εξασφαλίσει μια πλήρη αθλητική υποτροφία για το Τζόρτζταουν, όπου εκτελούσε χρέη μάνατζερ για τους θρυλικούς "Χόγιας". Μετά το κολέγιο έπιασε δουλειά -ως πρακτική- στους Χιτ και από εκεί βρήκε ένα πόστο ως αναλυτής στους Σικάγο Μπουλς, όπου ανέπτυξε στατιστικούς τύπους για την αποτελεσματικότητα συγκεκριμένων τακτικών και συγκεκριμένων παικτών ανάλογα με τις συνθήκες αγώνα. Μετά την "Πόλη των Ανέμων" ανέλαβε πόστο ως αναλυτής στο "Synergy", την γνωστή εταιρία στατιστικής ανάλυσης, πριν αποφασίσει να κάνει επάγγελμα την βελτίωση των παικτών.
Ο Ζορμέλο έχει δουλέψει με πολλούς αστέρες του ΝΒΑ, όπως ο Ραζόν Ρόντο, ο Ρόι Χίμπερτ και ο Τζον Ουόλ. Αλλά τίποτα από αυτά δεν θα είχε συμβεί αν δεν έπαιρνε τηλέφωνο τον Κέβιν Ντουράντ. Τον κάλεσε το 2011 και του έστειλε κάποιες σημειώσεις του, αλλά και κομμένες φάσεις, εξηγώντας του ότι μπορεί να τον βοηθήσει να γίνει πιο αποτελεσματικός. Μετά από μια προπόνηση που έκαναν μαζί (σύμφωνα με τον Ντουράντ ήταν "η καλύτερη που έχει κάνει ποτέ"), ο άσος των Οκλαχόμα Σίτι Θάντερ του ζήτησε να ταξιδεύει μαζί του και να τον βοηθήσει ως προσωπικός προπονητής να γίνει ο καλύτερος που μπορεί.
Το αποτέλεσμα; Την επόμενη χρονιά ο Κέβιν Ντουράντ κέρδισε τον τίτλο του MVP στο ΝΒΑ. Το 2012 ανέβηκε από την 12η θέση στην 1η θέση των πόντων σε συνθήκες isolation, έγινε 2ος στη λίγκα (από την 18η θέση) στα σουτ εντός της ζώνης των 5 μέτρων και 1ος (από 19ος) στην αποτελεσματικότητα ως σκρίνερ σε καταστάσεις pick-n-roll.
Μέσω του Ντουράντ ο Ζορμέλο έγινε διάσημος και το τηλέφωνο του άρχισε να χτυπά. Οι υποψήφιοι πελάτες ήταν παίκτες του ΝΒΑ, όπως δηλαδή ο Ρόι Χίμπερτ που ήθελε συγκεκριμένα νούμερα κυρίως για τους αντιπάλους που αντιμετωπίζει. Έκτοτε ακολούθησαν κι άλλοι με το τελευταίο -και λαμπρότερο- όνομα στη λίστα, αυτό του Θον Μέικερ.
Ο στατιστικολόγος/προπονητής έχει αναπτύξει θεωρίες βάσει στις οποίες διακρίνει ποια είναι τα καλύτερα σημεία του κάθε παίκτη για να σουτάρει και προσπαθεί να τους ωθεί να εκτελούν από εκεί. Παράλληλα αναλύει πως η εξοικονόμιση ενέργειας βοηθάει την αποτελεσματικότητα, υπογραμμίζοντας ότι όσο λιγότερο έχει ένας παίκτης τη μπάλα στα χέρια του, τόσο καλύτερα νούμερα μπορεί να έχει. Μιλώντας μάλιστα στον Μέικερ του εξηγεί πως ο Νοβίτσκι έχει τη μπάλα του κάτι περισσότερο από ένα λεπτό ανά αγώνα και παρόλα αυτά καταφέρνει να σκοράρει 20 πόντους ανά παιχνίδι.
Είναι η πρώτη φορά που δουλεύει με παιδί γυμνασίου, με τη διαφορά ότι ο 17χρονος Σουδανός δεν είναι οποιοδήποτε παιδί γυμνασίου, ή οποιοσδήποτε παίκτης. Είναι ένας γίγαντας των 2.15 που παίζει σαν γκαρντ. Ντριμπλάρει, σουτάρει, σαρώνει στο ένας-ένας. Το τελειότερο μπασκετικό όπλο που έχει γεννήσει η φύση, που από την άλλη "τώρα μαθαίνει τον εαυτό του" σύμφωνα με τον Ζορμέλο. Και αυτό είναι το πιο τρομακτικό.
Δείτε το ντοκιμαντέρ του FiveThirtyEight για τον Ζορμέλο