Ο καλύτερος όλων των εποχών

Όταν τον Σεπτέμβρη του 2010 ο Δημήτρης Διαμαντίδης αποφάσισε να αποχωρήσει από την Εθνική ομάδα είχα γράψει ότι ήταν "ο καλύτερος όλων". Τώρα, τον Μάιο του 2016, θα το επαναλάβω. Ακόμη πιο έντονα.

Ο καθένας μπορεί να πιάσει την κουβέντα και να μπει στη συζήητηση από οποιαδήποτε σκοπιά θέλει. Να σταθεί αποκλειστικά δηλαδή στο ζύγι με τον Νίκο Γκάλη, ή να αναλωθεί στο match-up με τον Βασίλη Σπανούλη. Ας το κάνει. Για μένα η έννοια "ο καλύτερος όλων" δεν έχει να κάνει με συγκρίσεις, έχει να κάνει απλά και μόνο με το μεγαλείο του συγκεκριμένου.

Ας μην αναλωθούμε στην ανούσιο κόντρα με το παρελθόν (Μπουλς-Ουόριορς, Τζόρνταν-ΛεΜπρόν, Διαμαντίδης-Γκάλης) γιατί πραγματικά δεν θα με πείσει κανείς ότι το χθες είναι καλύτερο του σήμερα. Ή το ότι το αύριο θα είναι καλύτερο από το σήμερα στον αθλητισμό. Διαφορετικές εποχές, διαφορετικοί ήρωες, διαφορετική επιρροή στο παιχνίδι και στην κοινωνία ή προβολή λόγω της τεχνολογίας. Ας μην σταθούμε στο εξίσου μεγάλο κεφάλαιο "Βασίλης Σπανούλης", γιατί απλά δεν ήρθε ακόμη η ώρα του. Όταν τον ρώτησαν αν θα σταματήσει, γέλασε. Αντέχει ακόμη.

Ο Διαμαντίδης, όμως, τώρα αποσύρθηκε. Αφήνοντας πίσω του μια κληρονομιά που πολύ δύσκολα θα ξεπεραστεί από άλλον αθλητή. Καταρχάς γιατί θα είναι σπάνιο να παίξει για 12 χρόνια στην ίδια ομάδα. Κατά δεύτερον διότι πολύ δύσκολα να βρεθεί κάποιος να ταιριάξει τόσο πολύ στον "απόλυτο" ρόλο του. Ο Διαμαντίδης δεν έγινε μύθος επειδή κατέκτησε τρία ευρωπαϊκά και εννέα πρωταθλήματα και δύο μετάλλια με την Εθνική. Για την ακρίβεια δεν έγινε μύθος κυρίως λόγω αυτών... Ούτε επειδή είναι πρώτος σε ranking, πρώτος σε ασίστ, πρώτος σε κλεψίματα, 6ος σε πόντους, πρώτος ριμπάουντερ και πρώτος μπλοκέρ ανάμεσα στους "κοντούς" στην ιστορία της Euroleague. Ακόμη και αυτά τα εντυπωσιακά - σχεδόν μυθικά - στατιστικά επιτεύγματα είναι η γαρνιτούρα.

Ο Διαμαντίδης έγινε μύθος λόγω του τρόπου που έπαιζε: ένα ρομπότ που προγραμματίστηκε για να υπηρετεί την ομάδα.

Podcast: Ο Νίκος Ζήσης και ο Κώστας Τσαρτσσαρής εξηγούν στο Pick-n-Pop με τον Στέφανο Τριαντάφυλλο τι σημαίνει "Δημήτρης Διαμαντίδης"

Τα αγωνιστικά του χαρακτηριστικά είναι γνωστά. Ένα ψηλό γκαρντ που μπορούσε να παίξει τρεις θέσεις, ανίκητος αμυντικός (4 φορές καλύτερος αμυντικός της Euroleague) ακόμη κι όταν τα πόδια του άρχισαν να γίνονται αργά, υποδειγματικός σε ότι αφορά τη χρήση των χεριών του, εκπληκτικός πασέρ, αποτελεσματικός επιθετικός παίκτης που πρόσθετε διαρκώς νέα στοιχεία στο παιχνίδι του. Προσωπικά, όμως, επιμένω ότι το μεγαλύτερο του πλεονέκτημα, αυτό που τον κάνει να ξεχωρίζει από όλους τους άλλους παίκτες είναι το γεγονός ότι αντιμετωπίζει την κάθε φάση με ένα και μοναδικό κριτήριο: το καλύτερο για την ομάδα.

Θα του δώσει η αντίπαλη άμυνα δέκα φορές την skip πάσα; Θα κάνει την skip πάσα. Και τις 10 φορές. Όχι τις 9 για να δοκιμάσει την 10η να πασάρει στον ψηλό επειδή η διαφορά είναι στους 20 πόντους. Θα την κάνει ΚΑΙ ΤΙΣ ΔΕ-ΚΑ. Του δίνει η άμυνα το σουτ, θα το πάρει όταν νιώσει ότι ακριβώς αυτό είναι που πρέπει να κάνει. Θα κάνει το 5ο φάουλ αν χρειάζεται να σταματήσει έναν αιφνιδιασμό. Δεν έπαιξε ποτέ για τα στατιστικά. Δεν παρασύρθηκε ποτέ από το συναίσθημα.

Στο φετινό ματς πρωταθλήματος με τον ΠΑΟΚ ο Παναθηναϊκός ήταν κακός. Στις τελευταίες φάσεις ο Διαμαντίδης έκανε νόημα στον Έλιοτ Ουίλιαμς να βγει στην κορυφή να πάρει τη μπάλα και να παίξει ένας-εναντίον-ενός. Εκείνη τη στιγμή έκρινε πως οι τελευταίες μπάλες πρέπει να καταλήξουν στον Ουίλιαμς. Αντίστοιχα στον 2ο φετινό τελικό - πριν το μεγάλο τρίποντο του Σπανούλη - ο Παππάς κινήθηκε προς το μέρος του για την τελευταία φάση. Χρειάστηκε ένα βλέμμα για να καταλάβει ο νεαρός συμπαίκτης του, ότι αυτή τη φορά η μπάλα έπρεπε να βρίσκεται στα έμπειρα χέρια του. Ντρίμπλες, δεξί back-step, μέσα. Δεν σούταρε επειδή είναι ο Διαμαντίδης. Δεν σούταρε επειδή αυτός πρέπει να παίρνει τέτοιες φάσεις. Σούταρε γιατί πίστευε ότι αυτή ήταν εκείνη τη στιγμή η καλύτερη επιλογή για την ομάδα του.

Στην Ελλάδα έχουμε μπερδέψει την έννοια του ηγέτη. Ηγέτης δεν είναι (μόνο) αυτός που δεν φοβάται να πάρει την ευθύνη. Δεν είναι απαραίτητα ο καλύτερος. Ηγέτης είναι αυτός που δίνει το παράδειγμα. Και συνήθως το κάνει με το παράδειγμα του και όχι τα λόγια του. Ο Τιμ Ντάνκαν για παράδειγμα ανοίγει το στόμα του από σπάνια ως ποτέ. Όμως είναι ο leader των Σπερς. Το ίδιο και ο Διαμαντίδης. "Αφού το κάνει ΑΥΤΟΣ, θα πρέπει να το κάνουν όλοι" λέει η αόρατη ταμπέλα στα αποδυτήρια του ΟΑΚΑ.

Τι είναι αυτό που πρέπει να κάνει κάποιος; Όχι απαραίτητα να βάλει το κρίσιμο σουτ. Ίσως χρειάζεται να παίξει άμυνα και να αδιαφορήσει για την επίθεση, όπως έκανε για παράδειγμα ο άλλοτε 1ος σκόρερ της ελληνικής λίγκας, ο Νίκος Χατζηβρέττας. Ενδεχομένως αυτό που να χρειάζεται η ομάδα να είναι υποστήριξη από τον πάγκο. Ή τελικά κάποιον να βάλει τις φωνές, όπως έκανε για παράδειγμα στον Φελντέιν όταν αυτός δεν έδωσε την έξτρα πάσα στον 4ο τελικό.

Είναι πολύ σπάνιο ένας παίκτης με τέτοια προσωπικότητα, που για να φτάσει να γίνει τελικά τέτοιος παίκτης έχει ένα τόσο μεγάλο "εγώ", να το σκρινάρει διαρκώς για το καλό της ομάδας. Να το βάζει κάτω από τους ομαδικούς στόχους. Και μάλιστα αβίαστα. Διόλου επιτειδευμένα. Φαίνεται στις δηλώσεις του. Όταν τον ρώτησαν για το σενάριο μετανομασίας του ΟΑΚΑ (σε "Δημήτρης Διαμαντίδης") είπε "σας παρακαλώ αυτά είναι βλακείες". Σπανίως να μιλάει για τον εαυτό του. Σπανιώς να βγαίνει μπροστά οπουδήποτε αλλού, εκτός από το γήπεδο. Και αυτό μόνο όταν χρειάζεται.

Ναι, προφανώς είχε και τις κακές του στιγμές. Γκρίνια στους διαιτητές, trash-talking σε αντιπάλους και πολλά άλλα, δεν είπε ούτε έγραψε κανείς το αντίθετο. Δεν ψάχνουμε για Αγίους. Για πρότυπα ψάχνουμε. Σύμφωνα με τον Αργύρη Πεδουλάκη τα κατορθώματα του Διαμαντίδη πρέπει να διδάσκονται στα σχολεία. Κι αν η δική του ιδέα ίσως παραείναι πρωτοποριακή για τα ελληνικά δεδομένα, αυτό που μπορεί να γίνει είναι το παράδειγμα του να μεταδίδεται σε άλλους τους αθλητικούς συλλόγους. Χρειαζόμαστε κι άλλους Διαμαντίδηδες. Ανθρώπους με ταλέντο και προσωπικότητα που θα λειτουργούν για το γενικότερο καλό. Όπως είχε πει και ένας ξένος παράγοντας "αυτός αποκλείεται να είναι Έλληνας". Αυτά τα... ξενόφερτα χαρακτηριστικά του πρέπει να συγκρατήσουμε και να μεταγγίσουμε.

Οπότε επιτρέψτε μου να επιμείνω στον χαρακτηρισμό "ο καλύτερος". Διότι αποτελεί την προσωποποίηση του ελληνικού μπάσκετ. Το ελληνικό μπάσκετ ναι μεν εκτοξεύτηκε με τον Νίκο Γκάλη, αλλά ας μη γελιόμαστε: ο Γκάλης ήταν κάτι εξωκοσμικό. Ήταν κάτι άλλο. Ένας μάγος. Ο Διαμαντίδης δεν ήταν κάτι τέτοιο. Δεν ήταν ζογκλέρ, ούτε βιρτουόζος. Ήταν ένας παίκτης που δούλεψε σκληρά και κατάφερε να βγάλει στο παρκέ όλα αυτά που έκαναν τα τελευταία χρόνια το ελληνικό μπάσκετ να θεωρείται κυρίαρχο στην Ευρώπη: πάθος, διάβασμα, γνώση, ομαδικότητα, άμυνα, ανδιοτέλεια, μαχητικότητα. Το ελληνικό μπάσκετ ήταν περισσότερο "Γιαννάκης" από "Γκάλης". Το ελληνικό μπάσκετ είναι επομένως και "Διαμαντίδης".

Ο Διαμαντίδης πέρα από διαφήμιση αποτελούσε εκείνο το χημικό στοιχείο που έκανε τους υπόλοιπους καλύτερους. Συστατικό που έβρισκε κανείς σε παίκτες όπως ο Γιαννάκης, ο Φάνης, ο Παπαλουκάς. Δενυπάρχει περίπτωση παίκτης που έχει περάσει από τον Παναθηναϊκό να μην αναφέρει ότι ο συγκεκριμένος κύριος με το Νο13 δεν ήταν ο καλύτερος συμπαίκτης που είχε ποτέ. Είναι χαρακτηριστικό του να κάνει τους άλλους καλύτερους, χωρίς να κρύβεται, χωρίς να βάζει μπρος το όνομα του, τα χρόνια του, ή το ειδικό του βάρος για να βγάλει άλλον στη σέντρα. Ακόμη και οι διαφωνίες με τους προπονητές του (που τα τελευταία χρόνια ήταν συχνές) περιοριζόντουσαν στις κλειστές πόρτες. Εκτός αν ξέρετε άλλον σούπερ-σταρ που να μην εκφέρει γνώμη επί παντός επιστητού σε μια ομάδα και που παράλληλα να δεχόταν γενναία μείωση μισθού για την τελευταία χρονιά της καριέρας του, χωρίς να... ανοίξει μύτη.

Όλα αυτά είναι ο Διαμαντίδης και ακόμη περισσότερα. Ο καλύτερος. Επίτηδες δεν χρησιμοποίησα ποτέ μια λέξη δίπλα από το "καλύτερος". Είναι ο καλύτερος παίκτης; Κάποιοι θα συμφωνήσουν, κάποιοι θα διαφωνήσουν. Εξάλλου γούστα είναι αυτά. Και οπτική. Αυτό που δεν μπορεί να αμφισβητήσει κανείς είναι ότι ο Δημήτρης Διαμαντίδης ήταν ο "καλύτερος πρεσβευτής του μπάσκετ όπως πρέπει να παίζεται", το "καλύτερο παράδειγμα για τους νέους αθλητές" και με διαφορά "ο καλύτερος συμπαίκτης όλων των εποχών".