Πρόκειται για ένα ταξίδι στο χρόνο στα μεγάλα ματς και στις σημαντικές φάσεις που έμειναν στην ιστορία του αθλήματος. Από τη "Dream-Team" και το περιβόητο buzzer-beater του Μπέλοφ, στον "ιπτάμενο" Κάρτερ και στις μεγάλες ανατροπές του 2004.

1936: Το πρώτο αίμα

Το μπάσκετ, όπως και το χάντμπολ συμπεριλαμβάνονται για πρώτη φορά στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Στο Βερολίνο οι... απόγονοι του Δρ. Τζέιμς Νέισμιθ έκαναν το 5-0 και κατέκτησαν το χρυσό μετάλλιο. Το ασημένιο κατέληξε στον Καναδά και το χάλκινο στο Μεξικό.

1972: Τα ιστορικότερα τρία δευτερόλεπτα

Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μονάχου, που σημαδεύτηκαν από το θάνατο των Ισραηλινών αθλητών, διαδραματίστηκε ένα από τα ιστορικότερα παιχνίδια μπάσκετ, αυτό μεταξύ της Σοβιετικής Ένωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών. Μες στη δίνη του "Ψυχρού Πολέμου". Ο μετέπειτα προπονητής Νταγκ Κόλινς ευστοχεί σε δύο βολές και κάνει το 50-49. Η μπάλα περνάει στους Σοβιετικούς που κάνουν κακή επαναφορά, δίνοντας το σύνθημα για τους αμερικανικούς πανηγυρισμούς.

Ο διαιτητής, όμως, είχε σφυρίξει πριν την επαναφορά. Η μπάλα πέρασε πάλι στα χέρια των "κόκκινων" και το ρολόι γύρισε στο ένα δευτερόλεπτο. Γίνεται εκ νέου επαναφορά, αλλά η κόρνα ακούγεται την ώρα που η πάσα διέσχιζε το γήπεδο. Νέο σφύριγμα, νεά επαναφορά, αυτή τη φορά στα 3 δευτερόλεπτα, όπως αποφάσισε ο Γενικός Γραμματέας της FIBA, Ουίλιαμ Τζόουνς.

Τρίτη και φαρμακερή που λένε κι η πάσα του Ιβάν Εντέσκο βρίσκει στόχο. Ο Αλεξάντερ Μπέλοφ την πιάνει και σκοράρει στην εκπνοή, χαρίζοντας στους Σοβιετικούς μια ιστορική νίκη. Οι Αμερικάνοι, που αρνήθηκαν να παραλάβουν τα ασημένια μετάλλια, διαμαρτύρονται ακόμη. Ένας παίκτης, μάλιστα, ο Κένι Ντέιβις έγραψε στη διαθήκη του ότι δεν δέχεται να παραλάβει το μετάλλιο ούτε μετά το θάνατο του.

1984: Air-μπάργκο

Το τουρνουά του 1984 που έγινε στο Λος Άντζελες θα ήταν ένα από τα πιο... βαρετά στην ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων. Κι αυτό γιατί απουσίαζε η παντοδύναμη Σοβιετική Ένωση, που κήρυξε το αθλητικό εμπάργκο το οποίο ακολούθησαν κι οι άλλες κομουνιστικές χώρες (Κούβα, Ανατολική Γερμανία, Πολωνία, Ουγγαρία, Τσεχοσλοβακία, Βουλγαρία, Μογγολία, Αφγανιστάν, Βόρεια Κορέα, Βιετνάμ, Αγκόλα, Αιθιοπία και Λάος).

Μόνο που ο... υπόλοιπος κόσμος είχε την ευκαιρία να δει για πρώτη φορά τον Μάικλ Τζόρνταν. Ο "Air" ηγήθηκε των προσπαθείων των "κολεγιόπαιδων", που πήραν με το απόλυτο 8-0 το χρυσό μετάλλιο. Στον πάγκο καθόταν ο θρύλος Μπόμπι Νάιτ, ενώ στο παρκέ αγωνίστηκαν ακόμη οιο Πάτρικ Γιούιν και Κρις Μάλιν, που αποτέλεσαν κομμάτι και της αυθεντικής "Dream Team".

1988: Στο ρυθμό του... Σάμπας

Ο Λιθουανός γίγαντας -και προσφάτως μέλος του Hall of Fame- είχε επανέλθει πλήρως από τον τραυματισμό του στον αχίλλειο τένοντα και έδειξε σε ολόκληρο τον κόσμο το αστείρευτο μπασκετικό του ταλέντο. Ένα χρόνο μετά το "κάζο" στην Αθήνα η Σοβιετική Ένωση επέστρεψε δριμύτερη κι ο "Σάμπας" ήταν αυτός που έκανε τη διαφορά.

Στον ημιτελικό έβαλε τον Ντέιβιντ Ρόμπινσον στα καλάθια (συμπαίκτες του τότε οι Ντάνι Μάνινγκ και Μιτς Ρίτσμοντ) υποχρεώνοντας τους Αμερικανούς στην ήττα. Στον τελικό η Γιουγκοσλαβία δεν αποτέλεσε σημαντικό εμπόδιο για την "Αρκούδα". Η υφήλιος υποκλίθηκε στον μεγάλος Σαμπόνις.

1992: Η ομάδα όνειρο

Το 1989 ο Μπόρισλαβ Στάνκοβιτς έκανε δεκτό το αίτημα των Αμερικάνων (που τους είχε πειράξει ιδιαίτερα η ήττα του '88) για συμμετοχή των επαγγελματιών παικτών του ΝΒΑ στο Ολυμπιακό Τουρνουά. Ήταν μια απόφαση που άλλαξε την ιστορία του θεσμού, καθώς "γέννησε" ουσιαστικά την καλύτερη ομάδα που πάτησε ποτέ γήπεδο μπάσκετ: την πρώτη κι αυθεντική "Dream-Team" .

Οι Μάικλ Τζόρνταν, Μάτζικ Τζόνσον, Λάρι Μπερντ, Σκότι Πίπεν, Τσαρλς Μπάρκλεϊ, Ντέιβιντ Ρόμπινσον, Πάτρικ Γιούιν, Τζον Στόκτον, Καρλ Μαλόουν, Κρις Μάλιν, Κλάιντ Ντρέξλερ και Κρίστιαν Λέτνερ "τρομοκράτησαν" τους αντιπάλους, που πριν το τζάμπολ συνήθιζαν να ζητούν αυτόγραφα και αναμνηστικές φωτογραφίες από τα ινδάλματα τους. Οι διαφορές ήταν τόσο μεγάλες, που ο Τσακ Ντέιλι δεν πήρε ούτε ένα τάιμ-άουτ στο τουρνουά. Μόνο η Κροατία του Ντράζεν Πέτροβιτς κι αυτή για λίγα λεπτά κατάφερε να τους κοντράρει.

1996: Αντίο στους θρύλους

Στην Ατλάντα η Εθνική Ελλάδος έκανε την πρώτη της εμφάνιση σε Ολυμπιακό τουρνουά και μάλιστα συνοδεύτηκε με την τιμητική κατάληψη της 6ης θέσης. Μια από τις σημαντικότερες στιγμές της διοργάνωσης, στην οποία η "Dream Team III" υπέταξε στο δεύτερο ημίχρονο τη μαχητική Σερβία, ήταν το κοινό αντίο δύο θρύλων του παγκόσμιου μπάσκετ: του Παναγιώτη Γιαννάκη και του Οσκάρ Σμιντ .

Ο αγώνας Ελλάδα-Βραζιλία σήμανε και για τους δύο τον "τελευταίο χορό" σε εθνικό επίπεδο. Ο "Δράκος" κατείχε από το 1994 το ρεκόρ (έσπασε αυτό του Αυστραλού Σμάιθ) για τις περισσότερες συμμετοχές με αντιπροσωπευτικό συγκρότημα, ενώ ο "Πελέ" του μπάσκετ κατείχε την πρώτη θέση των σκόρερ στην υφήλιο. Η τελευταία κόρνα βρήκε τους δύο παίκτες αγκαλιασμένους με δάκρυα στα μάτια.

2000: ΤΟ ΚΑΡΦΩΜΑ

Οι Αμερικάνοι συνέχισαν την κυριαρχία τους, έστω κι αν τα... χρειάστηκαν απέναντι στην τρομερή Λιθουανία του Σαρούνας Γιασικεβίτσιους. Παρόλα αυτά η στιγμή που έχει μείνει ανεξίτηλη είναι το εντυπωσιακό κάρφωμα του Βινς Κάρτερ στον τελικό απέναντι στη Γαλλία. Ο "Air-Canada" πήδηξε πάνω από τον ύψους 2.17 Φρεντερίκ Βαίς και έγινε... πόστερ.

2004: Η πρώτη ήττα

Ως το παιχνίδι με το Πουέρτο Ρίκο οι Αμερικάνοι είχαν ρεκόρ 109-3 (σ.σ 122-6 σήμερα). Η εικόνα, όμως, της εθνικής τους στο τουρνουά της Αθήνας ήταν αποκαρδιωτική. Κι οι καμπάνες είχαν αρχίσει να ηχούν από τα φιλικά, όταν ηττήθηκαν από τον Τζιαναμάρκο Ποτσέκο και την Ιταλία. Το μεγάλο "μπαμ", ωστόσο, ακούστηκε στα πρώτα παιχνίδια της διοργάνωσης όταν οι "γείτονες" του Πουέρτο Ρίκο τους υποχρέωσαν σε μια βαριά ήττα.

Ο Κάρλος Αρόγιο των Τζαζ έδωσε ένα προσωπικό σόου κι οι Πορτορικάνοι με το 92-73 υποχρέωσαν τις ΗΠΑ στην πιο ηχηρή "σφαλιάρα" της ιστορίας τους (το -19 είναι κι η μεγαλύτερη εις βάρους τους διαφορά). Οι Αμερικάνοι ηττήθηκαν ξανά από τη Λιθουανία του "Σάρας", αλλά και από την Αργεντινή στα ημιτελικά για να περιοριστούν τελικά στο ασημένιο μετάλλιο.

Για την ιστορία η τελευταία ήττα των ΗΠΑ σε μεγάλο τουρνουά είναι το 101-95 από την Ελλάδα το 2006.

2004: Από την Κίνα με αγάπη

Την προηγούμενη 10ετία το μπάσκετ έκανε μεγάλο "γκελ" στην Κίνα. Ο Γιάο Μινγκ, το ΝΒΑ, τα συχνά ταξίδια των σούπερ-σταρ, οι μεταγραφές καλών Αμερικανών στο πρωτάθλημα κι η παρουσία ξένων προπονητών είχαν αρχίσει να αλλάζουν τα δεδομένα στην πολυπληθέστερη χώρα του πλανήτη. Το 2004 ήταν η στιγμή για την πρώτη μεγάλη νίκη της ιστορίας τους.

Η Κίνα, με τον Ντελ Χάρις για πρώτη φορά στον πάγκο της και τους Γιάο Μινγκ, Ζίζι Ουάνγκ και Μένκε Μπατίρ ως πιο "ηχηρά" ονόματα, έπαιξε με την Σερβία. Κι όχι μόνο νίκησε την Παγκόσμια Πρωταθλήτρια με 67-66, αλλά την απέκλεισε κι από τη συνέχεια του τουρνουά.

2008: Το "Σσσσ.." του Κόμπι

Η "LeBronze Team" της Ιαπωνίας είχε γίνει η "Redeem Team", η ομάδα της εξιλέωσης. Οι Αμερικάνοι έπρεπε να κερδίσουν οπωσδήποτε το χρυσό. Για αυτό και παρέταξαν τα μεγαλύτερα τους ονόματα: ΛεΜπρόν Τζέιμς, Καρμέλο Άντονι, Κρις Μπος, Ντουέιν Ουέιντ, Ντουάιτ Χάουαρντ. Α και Κόμπι Μπράιαντ. Σε όλη τη διοργάνωση οι Αμερικάνοι, χωρίς να εντυπωσιάσουν, έκαναν καλές εμφανίσεις και με το γκάζι πατημένο έφτασαν στον τελικό. Μόνο η Σλοβενία για ένα ημίχρονο τους είχε κοιτάξει στα μάτια.

Στο παιχνίδι για το χρυσό μετάλλιο η Ισπανία έπαιξε εντυπωσιακό μπάσκετ με τον θρασύτατο Ρίκι Ρούμπιο και τον "δαιμονισμένο" Ρούντι Φερντάντεθ (σ.σ ποιος ξεχνάει το εντυπωσιακό κάρφωμα του απέναντι στον Χάουαρντ;) να κάνουν... άνω-κάτω το παιχνίδι. Κι ενώ το ματς κυλούσε προς το μηδέν οι "φούριας ρόχας" έκαναν την τελική τους αντεπίθεση.

Ήταν η στιγμή του Κόμπι. Πήρε τη μπάλα αρκετά πίσω από τη γραμμή των τριών πόντων (6.25 τότε) και με ένα εύστοχο τρίποντο "σκότωσε" κάθε ισπανική ελπίδα. Η μπάλα κατέληξε στο διχτάκι κι ο Μπράιαντ, που λατρεύεται σαν Θεός στην Κίνα, έβαλε το δάχτυλο στο στόμα προστάζοντας τον κόσμο να σωπάει. Σσσσ... Τώρα μιλούσε αυτός.