Οι αγώνες της ντροπής
Διοργανώσεις που στιγμάτισαν την ιστορία του αθλητισμού. Το παρασκήνιο και ο ντόρος εκτός αγωνιστικών χώρων.
Στην ιστορία του αθλητισμού σημαντικές διοργανώσεις απειλήθηκαν με αναβολή. Μουντιάλ ποδοσφαίρου, Ολυμπιακοί αγώνες, grand prix Φόρμουλα 1. Πολιτικά αίτια, φυλετικές διακρίσεις και αντικυβερνητικές διαδηλώσεις κατά την διάρκεια των αγώνων αμαύρωσαν την εικόνα τους.
Παρά τις αντιδράσεις οι αγώνες διεξήχθησαν κανονικά. Οι αποφάσεις των κυβερνήσεων της χώρας που διεξάγονταν το αθλητικό γεγονός δεν άφησαν περιθώρια αναβολής τους.
Άφησαν ωστόσο, αρνητική εντύπωση και πέρασαν στην ιστορία για το παρασκήνιο και τον ντόρο που δημιούργησαν και λιγότερο για τα αποτελέσματα των αγώνων. Από την διεξαγωγή του πρώτου παγκοσμίου κυπέλλου στο ποδόσφαιρο μέχρι το grand prix της Φόρμουλα 1 το 2012 στο Μπαχρέιν, διαβάστε για τις διοργανώσεις που στιγμάτισαν την ιστορία του αθλητισμού.
Παγκόσμιο Κύπελλο 1934
Το πρώτο Παγκόσμιο Κύπελλο ποδοσφαίρου διοργανώθηκε το 1930 από την Ουρουγουάη. Το Μοντεβιδέο ήταν μία γρήγορα αναπτυσσόμενη πόλη που πληρούσε τις προϋποθέσεις για ένα καλό Μουντιάλ. Το τουρνουά ολοκληρώθηκε με επιτυχία και η Ουρουγουάη αναδείχθηκε παγκόσμια πρωταθλήτρια.
Το επόμενο Μουντιάλ διοργανώθηκε στην Ιταλία. Για περισσότερο από μία δεκαετία η Ιταλία διοικούνταν από τον Μπενίτο Μουσολίνι, ηγέτη του φασιστικού κόμματος. Σε αντίθεση με την προηγούμενη διοργάνωση, η ΦΙΦΑ δεν δικαιώθηκε για την επιλογή της και η Ιταλία διοργάνωσε ένα αμφιλεγόμενο Παγκόσμιο Κύπελλο.
Αρχικά, η Παγκόσμια Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου, έκανε τα στραβά μάτια στην αμφισβητούμενη νομιμότητα της επιλογής των παικτών της Ιταλίας καθώς οι διοργανωτές επέλεξαν τέσσερις Αργεντίνους και έναν Βραζιλιάνο ποδοσφαιριστή στην αποστολή τους.
Στον εναρκτήριο αγώνα η Ιταλία νίκησε 7-1 τις ΗΠΑ και η νίκη πανηγυρίστηκε από τους Ιταλούς παίκτες με φασιστικό χαιρετισμό προς τον Μουσολίνι, που παρακολουθούσε τους αγώνες από την κερκίδα των επισήμων ξεχωρίζοντας με τηνφανταχτερή στολή του.
Προκλητικές ήταν επίσης και οι αποφάσεις των διαιτητών. Η Ισπανία έμεινε με επτά παίκτες στον προημιτελικό με την Ιταλία και οι παίκτες της Τσεχοσλοβακίας δέχθηκαν τα σκληρά μαρκαρίσματα των Ιταλών στον τελικό της διοργάνωσης. Η "σκουάντρα ατζούρα" κατέκτησε το τρόπαιο και ο Μουσολίνι έδωσε τα βραβεία στους νικητές και ειδικό κύπελλο στην 3η του τουρνουά Γερμανία.
Ολυμπιακοί Αγώνες 1936
Όταν το 1931 η ΔΟΕ αποφάσισε ότι τους 10ους Ολυμπιακούς Αγώνες θα διοργάνωνε το Βερολίνο, δεν γνώριζε ότι δύο χρόνια αργότερα αρχηγός του γερμανικού κράτους θα ήταν ο Χίτλερ. Η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή είχε την δυνατότητα να αλλάξει την αρχική της επιλογή και να πάρει την διοργάνωση από την γερμανική πόλη, αλλά προτίμησε να μην το κάνει.
Η εχθρότητα του Χίτλερ και των συνεργατών του προς την εβραϊκή φυλή στέρησαν από τους Εβραίους όλα τα δικαιώματα του πολίτη και κανείς Εβραίος αθλητής δεν θα συμπεριλαμβάνονταν στην αποστολή της Γερμανίας.
Η επίσκεψη του Βέλγου προέδρου της ΔΟΕ Ανρί ντε Μπαγιέ Λατούρ στο Βερολίνο, με σκοπό να "ανιχνεύσει" εχθρικές συμπεριφορές προς τους Εβραίους, ήταν προπέτασμα καπνού.
Η ΔΟΕ θεωρούσε ότι η εχθρική συμπεριφορά των Γερμανών κατά των Εβραίων στην διάρκεια των αγώνων ήταν θέμα που αφορούσε τους Γερμανούς και όχι την ίδια.
Η εμφάνιση του Αμερικανού αθλητή του στίβου Τζέσε Όουενς, που κέρδισε τέσσερα χρυσά μετάλλια, εκνεύρισε τον δικτάτορα και σμπαράλιασε την υπερηφάνεια του περί ανωτερότητας της άριας φυλής.
Στο τέλος των αγώνων, ο πρώην πρόεδρος της ΔΟΕ Πιερ ντε Κουμπερντέν, είχε κάνει λόγο για "επιβαλλόμενη επιτυχία των αγώνων" υπό την παρουσία του Χίτλερ.
Ολυμπιακοί Αγώνες 1968
Από το πρωί της Πέμπτης 3 Οκτωβρίου του 1968, η εφημερίδα "Guardian" είχε ανησυχητικά νέα όσον αφορά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μεξικού, που είχαν προγραμματιστεί να ξεκινήσουν δέκα ημέρες αργότερα.
Η κυβέρνηση του Μεξικού είχε αναγκάσει την Ευρωπαϊκή Ραδιοφωνική Ένωση να αποχωρήσει, αφού οι Μεξικάνοί δεν είχαν τηρήσει τους όρους του συμβολαίου μεταξύ των δύο πλευρών. Οι αγώνες κινδύνευαν να μείνουν χωρίς τηλεοπτικό κοινό. Επίσης, οι συμπλοκές στρατιωτών με φοιτητές σε αντικυβερνητική διαδήλωση πριν τους αγώνες είχαν αμαυρώσει την εικόνα τους.
Την επόμενη ημέρα της δημοσίευσης από τον "Guardian" οι διοργανωτές έριξαν τις απαιτήσεις τους για την μετάδοση των αγώνων και συμφώνησαν με τους ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς. Η είδηση πέρασε στα ψιλά καθώς οι διαδηλώσεις κατά της κυβέρνησης συνεχίστηκαν και βάφτηκαν με αίμα.
" Καμία από τις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις δεν στρέφεται εναντίον των Ολυμπιακών Αγώνων", δήλωνε η ΔΟΕ που θεωρούσε τους αγώνες "μία όαση σε έναν ταραγμένο κόσμο" και χαρακτήρισε το μακελειό ως "εσωτερική υπόθεση".
Δύο εβδομάδες αργότερα ο Τόμι Σμιθ και Τζον Κάρλος, άφησαν τους αγώνες και την χώρα στον απόηχο του πιο διάσημου χαιρετισμού της μαύρης δύναμης στο βάθρο, όταν σήκωσαν ψηλά τη γροθιά τους φορώντας μαύρα γάντια.
Παγκόσμιο Κύπελλο 1978
Η απόφαση για την χώρα που θα διοργάνωνε το Παγκόσμιο Κύπελλο το 1978, πάρθηκε στις 6 Ιουλίου 1966. Στην Αργεντινή κανείς δεν μπορούσε να προβλέψει τις πολιτικές εξελίξεις με την ανατροπή της Ισαβέλλα Περόν από τον δικτάτορα Χόρχε Βιδέλα, τον Μάρτιο του 1976.
Η ΦΙΦΑ είχε την δυνατότητα να αλλάξει την απόφαση της και να διοργανώσει το τουρνουά μία δημοκρατική χώρα. Δεν το έκανε. Editorial που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Buenos Aires Herald, ανέφερε χαρακτηριστικά: " Είναι αδύνατο να προσποιούμαστε ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα προστατεύονται στην Αργεντινή.
Σε πολλές περιπτώσεις μετά από δύο χρόνια, χωρίς κανένα ίχνος για το που βρίσκονται χαμένες οικογένειες, οι συγγενείς τους έχουν χάσει κάθε ελπίδα. Απλά ρωτάνε αν το πρόσωπο που ψάχνουν είναι ζωντανό ή νεκρό". Η Αργεντινή αναδείχθηκε παγκόσμια πρωταθλήτρια και οι φωνές για στημένο Μουντιάλ ακούγονται μέχρι σήμερα.
Νέα Ζηλανδία 1981
Γενιές αθλητών και φιλάθλων του ράγκμπι έχουν ζήσει τον ανταγωνισμό και την αντιπαλότητα μεταξύ της εθνικής ομάδας ράγκμπι της Ν. Ζηλανδίας "All Blacks" και της αντίστοιχης της Ν. Αφρικής "Springboks". Μία από τις πιο δοκιμασμένες και πολύχρονες στην ιστορία του αθλήματος.
Οι μεταξύ τους αναμετρήσεις ξεκίνησαν το 1921 και μαζί με τον έντονο ανταγωνισμό αναπτύχθηκε μία παράδοση στη φιλοξενία. Το 1956 και το 1965 όταν η ομάδα της Ν. Αφρικής επισκέφθηκε τη Ν. Ζηλανδία, οι κάτοικοι της χώρας την υποδέχθηκαν με εγκαρδιότητα.
Αντίθετα, το 1981, η περιοδεία της Ν. Αφρικής στη Νέα Ζηλανδία προκάλεσε σοβαρά επεισόδια και αποτέλεσε ένα από τα πιο διχαστικά γεγονότα στην ιστορία της χώρας. Ο λόγος ήταν οι φυλετικές διακρίσεις στη Ν. Αφρική που αποθάρρυναν πολλές χώρες να συμμετάσχουν σε αθλητικές δραστηριότητες εξαιτίας του Απαρτχάιντ.
Ο πρωθυπουργός της Ν. Ζηλανδίας Robert Muldon, ήταν ανένδοτος όταν πιέστηκε να αναβάλει τους αγώνες λόγω της συμφωνίας "Gleneagles", που δέσμευε τις χώρες της Κοινοπολιτείας να μην συμμετέχουν σε αθλητική δραστηριότητα με τη Ν. Αφρική.
Η εφημερίδα "Guardian" χαρακτήρισε ανεύθυνη την συμπεριφορά της Ν. Ζηλανδίας που θα είχε απρόβλεπτες συνέπειες. Οι φίλαθλοι του ράγκμπι γέμισαν τα γήπεδα αλλά οι αγώνες αμαυρώθηκαν από επεισόδια μεταξύ των διαδηλωτών και της αστυνομίας εντός και εκτός αγωνιστικών χώρων. Οι ταραχοποιοί εισέβαλαν σε έναν από τους αγώνες και τον διέκοψαν.
Μετά την περιοδεία και μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του '90, όταν έληξε το απαρτχάιντ, δεν διεξήχθη καμία αθλητική συνάντηση μεταξύ των δύο χωρών.
"Rebel Tours" 1990
Στις 2 Αυγούστου 1989, η ομάδα κρίκετ της Αυστραλίας περιόδευσε στην Αγγλία για μία σειρά αγώνων στο πλαίσιο του τουρνουά "The Ashes". Οι Αυστραλοί έκαναν τέσσερις νίκες και δύο ισοπαλίες, ανατρέποντας τα προγνωστικά. Η Αγγλία είχε υποστεί μία ντροπιαστική ήττα αλλά τα χειρότερα συνέβησαν την ίδια ημέρα λίγο μετά την λήξη της 4ης αναμέτρησης μεταξύ των δύο ομάδων.
Η ομοσπονδία της ομάδας κρίκετ της Ν. Αφρικής ανακοίνωσε ότι 16 Άγγλοι παίκτες του κρίκετ θα έκαναν περιοδεία την επόμενη χρονιά στη αφρικανική χώρα που μαστίζονταν από φυλετικές διακρίσεις. Οι Νοτιοαφρικάνοι είχαν τιμωρηθεί από τις διεθνείς διοργανώσεις, εξαιτίας του Απαρτχάιντ.
Οι Άγγλοι παίκτες που θα συμμετείχαν στους αγώνες πήραν 100.000 λίρες έκαστος και ο Bob Hughes πρόεδρος του κινήματος κατά του Άπαρτχάιντ στην Αγγλία δήλωσε χαρακτηριστικά: " Αυτή είναι η πιο ντροπιαστική ημέρα στο κρίκετ της Αγγλίας. Παίρνουν χρήματα βαμμένα με αίμα".
Ο Mike Gatting, ο οποίος ήταν ένας από τους παίκτες που θα ταξίδευαν στη Ν. Αφρική, είχε δηλώσει ότι δεν γνώριζε πολλά για το Άπαρτχάιντ: " Η πολιτική δεν πρέπει να μπερδεύεται με τον αθλητισμό. Πρέπει να μου επιτραπεί να παίζω κρίκετ όπου θέλω για να κερδίζω χρήματα και να ζω όπως θέλω".
Οι αγώνες στιγματίστηκαν από επεισόδια και οικονομική καταστροφή και συνέπεσαν με την αποφυλάκιση του Νέλσον Μαντέλα. Μετά τα γεγονότα η δεύτερη περιοδεία της Αγγλίας στη Ν. Αφρική ακυρώθηκε.
Φόρμουλα 1 Μπαχρέιν 2012
Το 2012, οι αντικυβερνητικές διαδηλώσεις στο Μπαχρέιν, λίγες ημέρες πριν τον αγώνα της Φόρμουλα 1, απείλησαν με αναβολή του σιρκουί. Ένα χρόνο πριν, διαδηλωτές απαιτούσαν πολιτική μεταρρύθμιση και ισότητα για την πλειοψηφία του πληθυσμού των Σιϊτών στο Μπαχρέιν και την πτώση της οικογένειας Al Khalifa από την εξουσία. Οι διαμαρτυρίες ανάγκασαν τον Μπέρνι Έκλεστόουν, να αναβάλει την διεξαγωγή του grand prix.
Επί ένα χρόνο συνεχίζονταν οι διαμαρτυρίες των πολιτών κατά το καθεστώς. Λίγες ημέρες πριν την διεξαγωγή του grand prix το 2012, χιλιάδες διαδηλωτές συγκρούστηκαν με αστυνομικές δυνάμεις στους δρόμους του Μπαχρέιν.
Από την πρώτη μέρα αποχώρησε μηχανικός της Force India, αφού ήρθε αντιμέτωπος με διαδηλωτές. H άποψη όσων παρακολουθούσαν τις εξελίξεις στον Περσινό Κόλπο ήταν να μην επιτραπεί η διεξαγωγή του αγώνα.
Ο Πρόεδρος του Μπαχρέιν, Zayed R Alzayani επιβεβαίωσε ότι τα μέτρα ασφαλείας θα αυξηθούν και ο αγώνας θα διεξαχθεί χωρίς προβλήματα. Υπό αυστηρά μέτρα ασφάλειας ο αγώνας έγινε χωρίς να δημιουργηθεί κάποιο απρόοπτο και νικητής αναδείχθηκε ο Σεμπάστιαν Φέτελ.