Οι κακοί δαίμονες και ο εξορκιστής Σπανούλης

Αυτός ο αγώνας που αρχίζει σε λίγη ώρα ανάμεσα σε Εθνική Ανδρών και Κροατία (18:00, ΕΡΤ1 και LIVE από το SPORT24), είναι και... δεν είναι σαν τους άλλους! Δεν ήταν ποτέ σαν τους άλλους, χώρια που οι μπαγάσηδες οι Κροάτες μας προκάλεσαν πολλάκις κατ’ επανάληψιν ψυχικά τραύματα και απωθημένα, κάποια εκ των οποίων πάντως αργότερα τα επουλώσαμε και τα ξεπληρώσαμε μετά των νομίμων τόκων υπερημερίας!

Η Κροατία δεν επέπρωτο να είναι βιωματικός αντίπαλος της Ελλάδας, αλλά αναδείχθηκε σε τέτοιο από τη στιγμή που διαλύθηκε η ενωμένη Γιουγκοσλαβία και εκεί που τα χαμε χύμα, μας ήρθαν και τσουβαλάτα!

Μας έριξε η ανάγκη, που λένε στα χέρια τους, αλλά επειδή έχει ο καιρός γυρίσματα και κάθε νόμισμα, τους έριξε κι ελόγου τους στα δικά μας...

Πλάκα πλάκα τους λεγάμενους έχουμε να τους βρούμε απέναντι μας έξι χρόνια τα οποία δεδομένων των παρτίδων που ανοίξαμε μαζί τους (25 αγώνες, σκορ 13-12 στις νίκες) μοιάζουν με έναν αιώνα!

Η επιστροφή από το -24 και οι λυγμοί του Αγραβάνη

Αυτό το τελευταίο αντάμωμα μας, στις 8 Ιουλίου του 2016 στο... μαρτυρικό Τορίνο, περισσότερο από τον καθένα, θα το θυμάται ο Δημήτρης Αγραβάνης, απορώ κιόλας εάν έχει καταφέρει να σκουπίσει τα δάκρυα που έτρεχαν σαν ποτάμι από τις παρειές του!

Μετέδιδα εκείνο τον ημιτελικό και δεν θα ξεχάσω ποτέ το σοκ που έπαθα βλέποντας τον τότε παίκτη του Ολυμπιακού να αναλύεται σε λυγμούς μόλις αποβλήθηκε με πέμπτο φάουλ και στο καπάκι τον αρχηγό της Εθνικής Γιάννη Μπουρούση να τον αγκαλιάζει και να τον παρηγορεί!

Δεν θα ξεχάσω επίσης ποτέ την πρόωρη κατάρρευση της ελληνικής ομάδας που μπήκε στο γήπεδο σαν να ήταν υπνωτισμένη, ου μην και ματιασμένη: σε κάθε περίπτωση ήταν σοκαρισμένη και μόλις στο τέταρτο λεπτό βρέθηκε με 13 πόντους πίσω (3-17), ενώ η διαφορά έφτασε και στο -24 (13-37)!

Τότε λοιπόν η Εθνική ξύπνησε από τον λήθαργο, συνήλθε, αντέδρασε, κατάφερε με μια επική ανατροπή να περάσει μπροστά με 47-46, αλλά τζίφος: στο τέλος είδε τους Κροάτες (Μπογκντάνοβιτς 20, Σάριτς 16-8 , Σιμόν 11) να επικρατούν με 66-61 και να προκρίνονται στον τελικό στον οποίο σόκαραν και τους οικοδεσπότες Ιταλούς του Ετορε Μεσίνα.

Πρώτος σκόρερ της ελληνικής ομάδας ήταν ο Στράτος Περπέρογλου (13π.), ενώ από εκείνη την ομάδα επιστρέφουν τώρα στο Μιλάνο ο Γιάννης Αντετοκούνμπο (9π.), ο Ιωάννης Παπαπέτρου (9), ο Δημήτρης Αγραβάνης (7) και ο Νικ Καλάθης (3).

Ο χορός του Σπανούλη και το ριφιφί στο Ζάγκρεμπ

Έναν χρόνο νωρίτερα στον –καλή ώρα όπως τώρα- όμιλο της Α’ φάσης του EuroBasket που φιλοξενήθηκε στο Ζάγκρεμπ η Εθνική είχε διαπράξει το ριφιφί νικώντας σε ένα δραματικό ντέρμπι τους οικοδεσπότες με 72-70.

Εκείνος που έσυρε τον χορό ήταν ο σεσημασμένος ως clutch player Βασίλης Σπανούλης ο οποίος «έγραψε» επτά πόντους και τρεις ασίστ την τελευταία περίοδο και έκανε σούμα 16 πόντους, τέσσερα ριμπάουντ και έξι ασίστ, χωρίς ούτε ένα λάθος!

Πίσω του στοιχήθηκαν οι Πρίντεζης 13, Κουφός 11, Μπουρούσης 10 (συμπεριλαμβανομένου και του hook shot για το προσπέρασμα με 68-67), Ζήσης 7, Γ. Αντετοκούνμπο 6, Μάντζαρης 3, Καλάθης 2, Παπανικολάου 2, Σλούκας 2, Καϊμακόγλου, Περπέρογλου.

Η παράδοση του Μπουρούση και ο τσαμπουκάς με τον Τόμιτς

Το κρίσιμο καλάθι ο Μπουρούσης το έβαλε απέναντι στον Αντε Τόμιτς, με τον οποίο είχε πολλώ λογιώ ανοιχτούς λογαριασμούς τόσο από τα ντέρμπι Ρεάλ-Μπαρτσελόνα, όσο και από τον... τσαμπουκά που του πούλησε ο Κροάτης σέντερ στο αμέσως προηγούμενο συναπάντημα μας και μάλιστα ακριβώς σαν σήμερα!

Στις 2 Σεπτεμβρίου του 2014, στον αγώνα της Α’ φάσης του Παγκοσμίου Κυπέλλου στη Σεβίλλη τους είχαμε καθαρίσει με 76-65 προεξάρχοντος του Καρδιτσιώτη σέντερ που ανάγκασε τον Τόμιτς να αλαλιάσει μετά το δεύτερο λεπτό, όταν ο Κατσικάρης τον σήκωσε άρον άρον από τον πάγκο για να πάρει τη θέση του Γλυνιαδάκη, ο οποίος βρέθηκε στην πεντάδα με διατεταγμένη υπηρεσία, χωρίς ωστόσο να μπορέσει να ανταποκριθεί...

Στη λήξη του ματς ο Μπουρούσης είχε να επιδείξει 13 πόντους (6/7 δίποντα, 1/2 βολές, 0/3 τρίποντα), έναντι 9 πόντων και 9 ριμπάουντ του Τόμιτς, αποδεικνύοντας ότι οι Κροάτες του πάνε γάντι!

Τεκμαίρεται αυτό διότι είχε σκοράρει 21 πόντους στις 16 Σεπτεμβρίου του 2013, στο θρίλερ της Λιουμπλιάνα (88-92 μετά από δυο παρατάσεις), 11 στις 5 Σεπτεμβρίου του 2011, στο Αλίτους (74-69) και 19 στις 8 Σεπτεμβρίου του 2009 στο Πόζναν (76-68).

Το ζωώδες ένστικτο

Στη Σεβίλλη αυτοί που εκτέλεσαν τους Κροάτες ήταν ο Μπουρούσης (13), ο Καϊμακόγλου (14) και ο Παπανικολάου (14), με την ευγενική χορηγία του Ζήση, ο οποίος μοίρασε δέκα ασίστ, ενώ όλα τα... ζώα του Γιάσμιν Ρέπεσα είχαν μόλις εννέα!

Για να μην παρεξηγηθώ με την αναφορά μου σε ζώα (και πάντως όχι με την έννοια που είχε δώσει ο Σερ Αλφ Ράμσι όταν χαρακτήριζε «animals» τους Αργεντινούς) σπεύδω να διευκρινίσω τι εννοώ...

Μεσούντος του EuroBasket του 2013, στο οποίο η Κροατία έτρεξε ένα σερί 7-0 (μετά την αιχμαλωσία της από την Ισπανία με 68-40 στην πρεμιέρα από την Ισπανία) και μέχρι να πάθει κλακάζ στον ημιτελικό και στον μικρό τελικό, ο Ρέπεσα είχε πει το εξής: «Παίζουμε καλύτερα από τα προηγούμενα χρόνια, κάνουμε λιγότερη φασαρία, δεν μιλάμε πολύ και έχουμε αναπτύξει ένα... ζωώδες ένστικτο στο παιχνίδι μας».

Το παιχνίδι της μοίρας με τον Ζήση

O συνειρμός με τον Ζήση, την Κροατία και τη Λιουμπλιάνα είναι θλιβερός...

Εκείνο το δευτεριάτικο βράδυ της 16^ης Σεπτεμβρίου του 2013 στη Λιουμπλιάνα στον νυν τζένεραλ μάνατζερ της Εθνικής έλαχε ο κλήρος να δει και τις δυο όψεις του νομίσματος.

Η πρόκριση δεν βρισκόταν στα δικά μας, αλλά σε ξένα χέρια, ενώ η Εθνική ακόμη και αν νικούσε την Κροατία, πάλι θα έμενε εκτός νυμφώνος, αλλά το φινάλε στοιχειώνει ακόμη τον Θεσσαλονικιό γκαρντ.

Ένα φινάλε σε τρεις συνέχειες: το πρώτο στην κανονική διάρκεια του αγώνα με το τρίποντο που πέτυχε για να φέρει το ματς στα ίσια, το δεύτερο στην πρώτη παράταση με το άστοχο λέι απ μπροστά στον Ζόριτς στα δύο δευτερόλεπτα και το τρίτο στον επίλογο της δεύτερης παράτασης με τη μοίρα να του ξαναπαίζει άσχημο παιχνίδι!

Αυτό το τρίτο και τελειωτικό φινάλε (88-92) με πρωταγωνιστή τον Μπόγιαν Μπογκντάνοβιτς- ο οποίος σημείωσε 22 πόντους και μάλιστα έβαλε τα κρισιμότερα καλάθια της βραδιάς ποστάροντας ως πάουερ φόργουορντ- κήδεψε τα ελληνικά όνειρα, με αποτέλεσμα να αποδειχθεί δώρον άδωρον η επιγενόμενη νίκη της Ιταλίας επί της Ισπανίας!

Πριν από την ήττα στη Λιουμπλιάνα η Εθνική είχε πιάσει επί σειρά ετών πελάτες τους κληρονόμους του Ντράζεν Πέτροβιτς οι οποίοι παρεμπιπτόντως στο Ευρωμπάσκετ του 2013 ξόρκισαν τα φαντάσματα και ξαναβρέθηκαν μετά από 18 χρόνια στην τετράδα μιας μεγάλης διοργάνωσης.

Η λύτρωση από τον Χαρίση, ο Σπανούλης και οι... ηλίθιοι!

Αρχής γενομένης από το «Τουρνουά Ακρόπολις» του 2002 και σε σύνολο 16 αγώνων η ελληνική ομάδα σημείωσε 12 νίκες, εκ των οποίων δύο υπήρξαν προϊόν συγκλονιστικών θρίλερ...

Στις 5 Σεπτεμβρίου του 2003, στην πρεμιέρα του Ευρωμπάσκετ του Μπουρός (77-76, Χατζηβρέττας 14 πόντοι) ο επίλογος γράφτηκε με το λέι απ του Χρήστου Χαρίση, που φορούσε τη φανέλα με το Νο 13 και ο Γιάννης Ιωαννίδης τον είχε επιλέξει την τελευταία στιγμή, αντί του Κώστα Τσαρτσαρή.

Τέσσερα χρόνια αργότερα, στις 9 Σεπτεμβρίου του 2007, στη Μαδρίτη, η Εθνική επέστρεψε από το 37-50 και λυτρώθηκε από το χέρι του Σπανούλη, ενώ είχαν προλειάνει το έδαφος ο Διαμαντίδης με 23 πόντους και ο Παπαδόπουλος με 22.

Στην ακροτελεύτια φάση και μετά την ισοφάριση από τον Μάρκο Πόποβιτς, ο Βασίλης πήρε την μπάλα, με μια προσποίηση έκανε τον Ζόραν Πλάνινιτς να... φάει σαβούρδα πάνω στο παρκέ και τους εκτέλεσε εν ψυχρώ με τρίποντο (81-78).

Δίκην υπόκλισης στην αντίδραση της Εθνικής (από το 37-50) και δημόσιας ομολογίας της δικής τους αφέλειας, ο Πόποβιτς είχε πει «οι Έλληνες δεν είναι ηλίθιοι όπως εμείς»!

«Κλείστε την τηλεόραση και βγάλε τον σκασμό»!

Η επόμενη πράξη παίχτηκε στις 8 Σεπτεμβρίου του 2009 στο Πόζναν με 76-68, (Μπουρούσης 19π.), ενώ το καρέ–πριν από την ήττα στη Λιουμπλιάνα- ολοκληρώθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου του 2011 στο Αλίτους με 74-69 (Βασιλειάδης 17π., Φώτσης 17π.).

Στη λήξη εκείνου του αγώνα ο Αντε Τόμιτς τσατισμένος από τα αρνητικά σχόλια ξέσπαγε με τη φράση «εάν δεν σας αρέσει αυτό που βλέπετε, κλείστε την τηλεόραση και βγάλτε τον σκασμό»!

Πίσω στη δεκαετία του ΄90, το σκηνικό ήταν εντελώς διαφορετικό και πολύ δυσάρεστο για την Εθνική...

Όταν η «Ηrvatska» αποσχίστηκε από την ενιαία Γιουγκοσλαβία και εμφανίστηκε αυτοδύναμη στις μεγάλες διοργανώσεις, στραγγάλιζε την ελληνική ομάδα χωρίς το παραμικρό έλεος!

Οι βαριές ήττες και ο κακός δαίμονας

Οι λεγάμενοι έγιναν ο κακός δαίμονας της Εθνικής την οποία ποδοπάτησαν με 102-63 στο Προολυμπιακό Τουρνουά του 1992 στη Μούρθια, με 99-59 στο ΕuroBasket του 1993 στο Μόναχο και με 81-55 και 78-60 στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του 1994 στο Τορόντο, ενώ το κακό (της απώλειας του χάλκινου μεταλλίου) τρίτωσε στο EuroBasket του 1995 στην Αθήνα, όπου επιβλήθηκαν με 73-68.

Μετά από αυτή την πρώτη φάση που περιελάμβανε επτά ήττες της Εθνικής σε ισάριθμα ματς και υπήρξε όντως τραυματική -κι ενώ ο ένας μετά τον άλλον οι μεγάλοι σταρ της Κροατίας έβγαιναν στη σύνταξη- γύρισε ο τροχός.

Ο Κούκοτς έμεινε να φυλάει τις Θερμοπύλες στο EuroBasket του 1999 και όταν κατέβηκε κι αυτός από το τρένο, η ελληνική ομάδα άρχισε να απενοχοποιείται και να παίρνει το αίμα της πίσω.

Το «άγος» του 1995 στο ΟΑΚΑ

Οι επίγονοι του Ντράζεν Πέτροβιτς ανέβηκαν για τελευταία φορά σε βάθρο το 1995 μάλιστα κατέβηκαν αμέσως από αυτό (υπακούοντας στην τηλεφωνική εντολή του προέδρου Φράνιο Τούτσμαν) ώστε να μη δουν στο ψηλότερο σκαλί τους… μισητούς Σέρβους και να μην ακούσουν τον εθνικό ύμνο τους!

Είχαν χωρίσει τα τσανάκια τους από το 1991 με τον διαμελισμό της ενωμένης Γιουγκοσλαβίας του Τίτο, που δεν ήταν καθόλου βελούδινος και έμειναν «Οnce brothers», όπως τιτλοφορούνταν και το συγκινητικό ντοκιμαντέρ του ESPN, το οποίο πραγματευόταν τους παράλληλους, αλλά και τους αντίθετους βίους του Βλάντε Ντίβατς και του Ντράζεν Πέτροβιτς.

Από τότε οι Κροάτες ζουν με τα φαντάσματα του παρελθόντος και –σε πείσμα των θριάμβων που έχουν καταγάγει στο γουότερ πόλο και στο χάντμπολ- στο μπάσκετ νιώθουν (όχι επτά όπως στην ταινία με τη Μέριλιν Μονρόε, αλλά) 27 χρόνια φαγούρα!

Τους ταιριάζει λοιπόν το τραγούδι που έγραψε ο Λευτέρης Παπαδόπουλος, μελοποίησε ο Μίμης Πλέσσας και ερμήνευσε ο Τόλης Βοσκόπουλος το μακρινό 1970...

«Ένα ρολόι σταματημένο, ένα καράβι ναυαγισμένο, ένα σπουργίτι κυνηγημένο, απ’ το χιονιά»!

Η αστοχία και η φρέσκια συμφορά

Αυτό το ρολόι έχει μείνει εντοιχισμένο στο ΟΑΚΑ από τις 2 Ιουλίου του 1995 και από εκείνο το βράδυ η Κροατία περιφέρεται ανά τον κόσμο χωρίς να μπορεί να δει χαίρι και προκοπή!

Στα 27 χρόνια που πέρασαν από τότε οι συμπατριώτες του Βράνκοβιτς και του Ράτζα, που ασχολούνται τα τελευταία χρόνια με την ομοσπονδία, δεν αξιώθηκαν να ανέβουν στο βάθρο μιας οποιασδήποτε διοργάνωσης ανδρών και αυτή η διαρκής και ολοένα παρατεινόμενη αστοχία χαλάει τη μόστρα μιας μεγάλης σχολής.

Σαν να μην έφτανε η ανημποριά τους να κατακτήσουν ένα μετάλλιο, πριν από λίγο καιρό υπέστησαν και άλλη μια συμφορά: έμειναν εκτός νυμφώνος του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2023 και μάλιστα από την πρώτη προκριματική φάση, τερματίζοντας ουραγοί με μόλις μία νίκη σε έξι αγώνες, στον όμιλο με τη Φινλανδία, τη Σλοβενία και τη Σουηδία.

Σε αυτή τη μακρά στείρα περίοδο, οι Εθνικές ομάδες Παίδων, Εφήβων και Νέων της Κροατίας έχουν κατακτήσει καμιά εικοσαριά μετάλλια που ωστόσο δεν ικανοποιούν την ακόρεστη δίψα και τη στοιχειωμένη λαχτάρα τους να δουν χαρά στα σκέλια των μαντράχαλων τους!