Όντεντ Κάτας, της αλλαγής το... κάγκελο
Ο Βασίλης Σκουντής ρίχνει κλεφτές ματιές στο πινακάκι του Όντεντ Κάτας και ανατρέχει στο πώς έγιναν της μόδας τα αμυντικά switches…
"Στο σταθμό του Μονάχου, με πέταξε άχου, η μαύρη μοίρα μου, μάνα κακομοίρα μου" έγραψε κάποτε ο Άκης Πάνου και τραγούδησε ο Στράτος Διονυσίου...
Εντάξει, άλλο πράγμα ο πόνος της άτιμης της ξενιτιάς και άλλο η τσατίλα για μια ήττα που δεν είναι δα και η συντέλεια του κόσμου...
Δεν εννοώ ότι μετά από 17 από δαύτες σε 26 αγώνες (κι ενώ χρωστάει να παίξει στην Αγία Πετρούπολη και στη Μόσχα), του Παναθηναϊκού δεν του καίγεται καρφάκι άμα χάνει...
Του καίγεται και του παρακαίγεται, απλώς στη φάση την οποία διάγει τον νοιάζουν περισσότεροι οι εντυπώσεις και το να κτίσει κάτι ενόψει της επόμενης σεζόν, παρά να κυνηγάει χίμαιρες και ανεμόμυλους που δεν πιάνονται κιόλας...
Πριν από μερικές ημέρες λοιπόν ο Παναθηναϊκός ξανάπεσε από ένα σημείο και πέρα στα σκληρά και μετονομάσθηκε εκουσίως σε... ΠαΛΑΘΗναϊκό!
Λάθη επί λαθών...
Λάθη μαζεμένα, φτηνά, ατζαμίδικα, μοιραία...
Λάθη και πάθη, που εκτός από… ρίμα κάνουν και αλήθεια!
Στο τέλος της ημέρας, όταν έπεσε η αυλαία της αναμέτρησης, συνειδητοποίησα ότι με το που ξέμπλεξε με τον αγώνα κόντρα στον Άρη, ο Όντεντ Κάτας θα στρώθηκε μπροστά στην τηλεόραση του και θα είδε τις ποδοσφαιρικές εκπομπές!
Η ΑΘΩΟΤΗΤΑ ΚΑΙ Ο ΧΙΜΕΝΕΘ
Σοβαρολογώ διότι διάβασα τις επιγενόμενες δηλώσεις του και νόμιζα ότι άκουγα -σαν να είχε κολλήσει η βελόνα του παλιού πικ απ- τα όσα είπε ο Μανόλο Χιμένεθ μετά το ντέρμπι ανάμεσα στον Παναθηναϊκό και στην ΑΕΚ. Ο Ισραηλινός προπονητής Κάτας είπε ότι του άρεσε η προσπάθεια της ομάδας, αλλά παραδέχθηκε ότι υπήρξε αθώα…
Ακριβώς το ίδιο είχε επισημάνει και ο Ισπανός προπονητής της ΑΕΚ, σχολιάζοντας την έλλειψη αποφασιστικότητας και αυτοσυγκέντρωσης στις κρίσιμες στιγμές και σε τέτοιες περιπτώσεις, δεν ισχύει το (δικονομικό) τεκμήριο της αθωότητος!
Δυστυχώς, στα σπορ αθωότητα σημαίνει αφέλεια και την πληρώνεις ακριβά...
Ο γέγονεν, γέγονεν, όμως, οπότε πάμε παρακάτω...
Παρακάτω είναι τα σχήματα και η τακτική που φαίνεται ότι) παγιώνει ο Κάτας στο παιχνίδι του Παναθηναϊκού, αν και όλα αυτά ενδέχεται να τελούν υπό άιρεσιν...
Ως αίρεση στις πολύ ψηλές πεντάδες και στην άμυνα με αλλαγές σε όλα τα σκριν, θεωρώ το ενδεχόμενο ν’ αλλάξει ρότα, όταν γυρίσουν στη δράση ο Νεμάνια Νέντοβιτς και ο Ιωάννης Παπαπέτρου (θα επανεμφανιστεί στην EuroLeague απέναντι στη Μακάμπι).
Βεβαίως ο Σέρβος μπορεί να υποδυθεί τον πόιντ γκαρντ και στο κάτω κάτω της γραφής, φαντάζομαι πως εάν αγωνιζόταν με την Μπάγερν θα έκανε λιγότερα λάθη και από τα τέσσερα του Σέλβιν Μακ και από τα πέντε του Χάουαρντ Σαντ Ρος, που (υποτίθεται ότι) είναι πιο κλασικοί κουβαλητές της μπάλας...
Υποτίθεται...
ΤΑ ΠΡΑΣΙΝΑ ΓΟΜΑΡΙΑ
Θα έχει σίγουρα μεγάλο ενδιαφέρον και θα παραγάγει ίντριγκα η πεντάδα του πλήρους Παναθηναϊκού, στον οποίο -στα υπολειπόμενα ματς της EuroLeague- ο Κάτας θα πρέπει να χωρέσει τον Νέντοβιτς, τον Χεζόνια, τον Παπαπέτρου (που ποτέ δεν ενθουσιαζόταν παίζοντας ως τεσσάρι) και τα υπόλοιπα... γομάρια της ομάδας.
Αμ στην Stoiximan Basket League και στο Κύπελλο που έχει εξτραδάκι και τον Τι Τζέι Μπρέι;
Εκεί θα γίνει η σφαγή του Δράμαλη!
Σε ό,τι αφορά στην EuroLeague, εάν παίξει στον άσο ο Νέντοβιτς, η κατάσταση βολεύεται μια χαρά και στο κάτω δεν βάζει κανείς το μαχαίρι στο λαιμό του Κάτας για να τους χωρέσει όλους στη βασική πεντάδα, η οποία στην Ευρώπη δεν αποτελεί κιόλας θέσφατον ούτε αντικείμενο εμμονικών τάσεων, όπως συμβαίνει στην Αμερική.
Όλοι οι καλοί χωράνε, διάβολε και ο Παπαπέτρου μπορεί να κάνει την καρδιά του πέτρα και να υποστηρίξει (και) αυτή τη θέση, εφόσον νιώσει ότι θα έχει μπάλες στα χέρια του...
Στο κάτω κάτω της γραφής, δεν υπάρχουν πλέον τα παλιά στεγανά στις θέσεις και στο σύγχρονο μπάσκετ όλα είναι σχετικά!
Ένα παράδειγμα; Ο Τζέισον Τέιτουμ που είναι κάτι ανάμεσα σε πόιντ γκαρντ και πάουερ φόργουορντ...
Σαν να λέμε, μπλέξαμε τα μπούτια μας!
ΤΑ ΚΟΥΚΟΝΙΑ ΤΟΥ ΝΤΟΥΝΤΑ
Τα ψηλά σχήματα έχουν τη χάρη τους, κυρίως στην άμυνα όταν οι παίκτες σηκώνουν τα χέρια τους και δημιουργούν ένα δάσος, μάλιστα αυτό ήταν ανέκαθεν το (φουτουριστικό) απωθημένο του Ντούσαν Ιβκοβιτς, ο οποίος ονειρευόταν μια πεντάδα με πέντε Κουκόνια!
Πέντε παίκτες σαν τον Τόνι Κούκοτς δηλαδή...
Ο Κάτας, επηρεασμένος από τους συμπατριώτες του προπονητές και κυρίως από τον Πίνι Γκέρσον και τον Ντέιβιντ Μπλατ οι οποίοι είχαν ως λάβαρο την άμυνα με τις αλλαγές σε όλα τα σκριν, φανέρωσε αυτή την «αδυναμία» του με το που πάτησε το πόδι του στο ΟΑΚΑ...
Τι σόι πράγμα λοιπόν είναι αυτές οι περιβόητες αλλαγές σε όλα τα σκριν;
Σε μια τόσο απλή, ώστε να μοιάζει απλοϊκή, περιγραφή, πρόκειται για την τακτική των ομάδων να αλλάζουν παίκτες στα μαρκαρίσματα, ανεξαρτήτως ύψους και όγκου, με αποτέλεσμα οι κοντοί να πέφτουν πάνω στους ψηλούς και τούμπαλιν.
Αλλά, πίσω από αυτή την απλοϊκή περιγραφή, υπάρχει μια ολόκληρη επιστήμη και επίσης παρατηρείται πλέον ένας προσηλυτισμός των προπονητών σε αυτό το τριπάκι, που δεν είναι καινούργιο.
ΤΟ ΞΩΤΙΚΟ ΑΠΟ ΤΟ ΚΑΟΥΝΑΣ
Ισα ίσα το έργο παίζεται από παλιά και πάντως έγινε το «talk of the town» τον Απρίλιο του 1999 στο Μόναχο, όταν η made in USA Ζαλγκίρις Κάουνας εμφανίστηκε σαν ξωτικό και στέφθηκε πρωταθλήτρια Ευρώπης, νικώντας στον ημιτελικό τον Ολυμπιακό και στον τελικό την Κίντερ Μπολόνια.
Ως made in USA δεν εννοώ την καταλυτική παρουσία του Τάιους Εντνι και του Αντονι Μπούι (που αργότερα τους είδαμε στην Ελλάδα, τον μεν με τον Ολυμπιακό, τον δε με την ΑΕΚ, τον Αρη και τη Νήαρ Ηστ). ούτε το γεγονός ότι ο Τσέχος Τζορτζ Ζίντεκ ήταν αμερικανοθρεμμένος έχοντας αγωνισθεί τόσο στο ΝCAA (και μάλιστα το 1995, παρέα με τον Εντνι κατέκτησε τον τίτλο με το UCLA) όσο και στο ΝΒΑ.
Σε εκείνο το Final Four λοιπόν η Ζαλγκίρις με τον (μετέπειτα προπονητή του Ολυμπιακού και της Εθνικής Ελλάδος) Γιόνας Καζλάουσκας στον πάγκο κατέλαβε εξαπίνης τους αντιπάλους της με τη συγκεκριμένη απροσδόκητη άμυνα, που είχε ως μοχλό ένα πολυεργαλείο ύψους 2μ.05, τον Τόμας Μασιούλις, νυν συνεργάτη του Σαρούνας Γιασικέβιτσιους στην Μπαρτσελόνα, μαζί με τον Ντάριους Μασκολιούνας.
Ολη αυτή η ιεροτελεστία είχε τις καταβολές της στο... πινακάκι του Ντον Νέλσον!
Στην άκρη του πάγκου της λιθουανικής ομάδας, όπως και της Εθνικής καθόταν το... Νελσονάκι, ο Ντόνι Νέλσον, γιος του τότε προπονητή των Ντάλας Μάβερικς, Ντον Νέλσον.
Ο λεγάμενος είχε γράψει ιστορία δέκα χρόνια νωρίτερα στους Γκόλντεν Στέιτ Γουόριορς με όχημα το «Run TMC» ή «Νellie Ball», που έπαιξε με άξονες τον Τιμ Χαρνταγουέι, τον Μιτς Ρίτσμοντ και τον Κρις Μάλιν από τα αρχικά των μικρών ονομάτων των οποίων προέκυψε και η συντετμημένη κωδική ονομασία αυτής της επιθετικής πατέντας.
Ο ΣΠΟΡΟΣ ΤΟΥ ΝΤΟΝ ΝΕΛΣΟΝ
Ο υιός Νέλσον υπήρξε ο ηθικός αυτουργός των αλλαγών στα σκριν, τις οποίες οι Λιθουανοί είχαν αρχίσει να τις εφαρμόζουν με το που εμφανίστηκαν στη σκηνή ως ανεξάρτητη χώρα.
Προς επίρρωσιν τούτου λειτουργεί η προσωπική μαρτυρία του Κώστα Πετρόπουλου, ο οποίος το 1999 στο Μόναχο μου είχε πει ότι «αυτές τις αλλαγές τις είδαμε για πρώτη φορά το 1993 στο Τουρνουά Εφήβων «Αλμπερτ Σβάιτσερ» στο Μανχάιμ και έκτοτε τις εφαρμόζουν όλες οι λιθουανικές ομάδες».
Υπάρχει επίσης η μαρτυρία του Γιάννη Ιωαννίδη που μετά από ενάμιση μήνα επέπρωτο να επιστρέψει στον πάγκο του Ολυμπιακού αντί του Ιβκοβιτς..
«Όλα αυτά τα είχε αναλύσει ο μπαμπάς Νέλσον το 1995 στο σεμινάριο της Αθήνας. Οι αλλαγές στα μαρκαρίσματα σε όλα τα σκριν αποτελούν τον άξονα της αμυντικής φιλοσοφίας του και την κληροδότησε στον γιος του που την εφαρμόζει με τους Λιθουανούς».
Το οξύμωρο σχήμα της υπόθεσης είναι ότι εκείνη την εποχή οι αλλαγές στα σκριν τελούσαν υπό αμφισβήτηση και θεωρούνταν παρωχημένη τακτική στο ΝΒΑ.
ΤΟ ΔΟΓΜΑ ΤΟΥ ΡΑΪΛΙ
Στα τέλη της δεκαετίας του ’90 επικρατούσε η άποψη του Πατ Ράιλι η οποία εδραζόταν στην αρχή της ατομικής ευθύνης, υπό την έννοια ότι εφόσον απαγορεύεται η ζώνη, κάθε παίκτης πρέπει να χρεώνεται με έναν συγκεκριμένο αντίπαλο με εξαίρεση τις παγίδες απέναντι στις οποίες μπορούν να εφαρμόζονται οι αλλαγές.
Κάποιοι προπονητές εκείνη την εποχή πρέσβευαν ότι οι αλλαγές συνιστώνται μόνο στην άμυνα εναντίον pick n’ roll, ενώ ο Νέλσον γενίκευε την υπόθεση και δεν έπαιζε τίποτε άλλο!
Οι περισσότεροι πάντως θεωρούσαν συμπτωματικά και όχι αποτέλεσμα μιας σχεδιασμένης στόχευσης αυτά τα ανάρμοστα ζευγάρια στην άμυνα, ενώ και ο Ξανθός ήταν φανατικός πολέμιος τους, αλλά υπέκυψε μια φορά στον πειρασμό.
Πού, πότε και πώς;
Στο All Star Game του 1996 στην Πάτρα, όπου για πλάκα έβαλε στην ίδια πεντάδα τον Φραγκίσκο Αλβέρτη, τον Αρτούρας Καρνισόβας και τον Πέτζα Στογιάκοβιτς και τους ζήτησε να αλλάζουν σε όλα τα σκριν!!!
Στον ημιτελικό του 1999, στο Μόναχο, χάρη σε αυτή την άμυνα της με τις αλλαγές, το over play, τις παγίδες και το deny η Ζαλγκίρις ξεχαρβάλωσε το περιβόητο flex του Ιβκοβιτς, ενώ στον τελικό (όπως είχε σχολιάσει ο «Νουρέγιεφ») επέτρεπαν στους Ιταλούς να κάνουν το pick, αλλά όχι και το roll!
Από τότε πέρασαν 22 χρόνια και οι αλλαγές στα σκριν αποτελούν όχι την εξαίρεση όπως τότε, αλλά τον κανόνα.
«BIG IN, SMALL OUT»
Ιδού η επ’ αυτού εμπεριστατωμένη άποψη του μεγάλου θεωρητικού του ελληνικού μπάσκετ, Θεόδωρου Ροδόπουλου...
«Οι αλλαγές παίζονταν εδώ και δεκαετίες, απλώς τα τελευταία χρόνια οι προπονητές επιλέγουν να τις κάνουν σε όλα τα σκριν. Στο ΝΒΑ δύσκολα ένα πεντάρι θα βρεθεί να μαρκάρει τον αντίπαλο πόιντ γκαρντ, ενώ στο NCAA ισχύει η αρχή «ίδια ύψη, άλλες αλλαγές». Βεβαίως οι Αμερικανοί ευνοούνται σε αυτή την τακτική, διότι διαθέτουν εκρηκτικούς γκαρντ με γρήγορα πόδια, όσο για την Ευρώπη αυτή η τακτική διαδόθηκε πολύ από τότε που εισήχθη ο κανόνας των 24 δευτερολέπτων στην επίθεση και οι ομάδες αισθάνθηκαν ότι έπρεπε να λαμβάνουν δραστικές πρωτοβουλίες στο παιχνίδι τους, μέσω της άμυνας».
Πριν από κάμποσα χρόνια σε ένα σεμινάριο στη Θεσσαλονίκη, ο Ροδόπουλος άφησε με ανοικτό το στόμα τους ακροατές του. Ηταν τότε που εάν δεν λάνσαρε ο ίδιος, ανέλυσε με πλήρη και περιγραφικό τρόπο στον πίνακα την αλληλουχία «Big Ιn, Small out» πάνω στην οποία εδράζονται οι αλλαγές.
Τότε κάμποσοι προπονητές τον κοίταξαν με μισό μάτι, κάποιοι μάλιστα γελούσαν, αλλά προϊόντος του χρόνου αυτή η αρχή υιοθετήθηκε από κόσμο και κοσμάκη.
«Εγώ πιστεύω ότι οι αλλαγές στα σκριν έχουν περισσότερα μειονεκτήματα παρά πλεονεκτήματα» μου είχε πει ο Ροδόπουλος, το 2018 μετά από το ντέρμπι αιωνίων, στο οποίοι οι αλλαγές πήγαιναν σύννεφο, με τον Γιώργο Πρίντεζη να μαρκάρει τον Νικ Καλάθη και τούμπαλιν!
ΤΟ DENY ΚΑΙ Ο ΤΖΟΡΝΤΑΝ
«Με αυτή την τακτική μια άμυνα δεν αφήνει την μπάλα να κυκλοφορήσει εύκολα, ενώ παρεμποδίζει τις close out επιθέσεις. Στον αντίποδα υπάρχουν δυο σοβαρά ρίσκα: να κληθεί ένας παίκτης να μαρκάρει αντίπαλο που δεν τον έχει μελετήσει και επίσης να χαθεί η προσωπική αμυντική ευθύνη. Ασφαλώς η υπόθεση δεν είναι μονοδιάστατη, διότι σχετίζεται και με το πώς μια ομάδα παίζει το λεγόμενο deny, δηλαδή την άρνηση στην πάσα, είτε με πρόσωπο, είτε με πλάτη προς την μπάλα κοκ.
Εάν μια ομάδα επιλέξει να παίξει άρνηση με πρόσωπο προς την μπάλα, τότε ο παίκτης βρίσκεται μπροστά και αυτό διευκολύνει την αλλαγή στο σκριν. Αυτή η υπόθεση είχε γίνει αντικείμενο μεγάλης συζήτησης, εν είδει debate στην Αμερική, στις αρχές της δεκαετίας του ’80 με αφορμή την τακτική του Μπόμπι Νάιτ με τον Μάικλ Τζόρνταν ».
Σε κάθε περίπτωση ο βετεράνος προπονητής αναγνωρίζει ότι αυτή η άμυνα ανέτρεψε άρδην τα δεδομένα του ευρωπαϊκού μπάσκετ τα τελευταία χρόνια.
«Διαφοροποιήθηκαν το σκεπτικό, η προσέγγιση και το δόγμα των προπονητών και ουσιαστικά αυτή η τακτική είχε ως αποτέλεσμα να... κοντύνει το μπάσκετ. Να για παράδειγμα θυμάμαι πώς ο Ομπράντοβιτς οδήγησε τον Παναθηναϊκό στην κατάκτηση του τίτλου το 2002 στην Μπολόνια; Με σέντερ φορ τον Μίντλετον που μπορούσε να κάνει άριστα αυτή τη δουλειά. Εν κατακλείδι θα έλεγα ότι το ρολόι των 24 δευτερολέπτων έφερε τις αλλαγές στα σκριν και οι αλλαγές στα σκριν επέφεραν την αλλαγή του μπάσκετ».
H ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ MISMATCHES
Ο Ηλίας Ζούρος συμφωνεί και επαυξάνει, άλλωστε είναι ένας προπονητής που έχει επηρεασθεί σε μεγάλο βαθμό από την μπασκετική κοσμοθεωρία του Ροδόπουλου...
«Πρώτα απ’ όλα πρέπει να διευκρινισθεί ότι οι αλλαγές δεν είναι μονές ή διπλές, αλλά τουλάχιστον τριπλές. Ο στόχος αυτής της άμυνας είναι να προκαλέσει σύγχυση στην επιτιθέμενη ομάδα και να την αναγκάσει να χάσει χρόνο στο διάβασμα των mismatches και στην επιλογή της» εξηγεί ο προπονητής της Εθνικής Γεωργίας.
«Για να παίξει μια ομάδα άμυνα με αλλαγές πρέπει να διαθέτει παίκτες με αθλητικά προσόντα, που άλλωστε είναι εκ των ων ουκ άνευ στο σύγχρονο μπάσκετ σε υψηλό επίπεδο. Οι αμυνόμενοι προσπαθούν να μπερδέψουν τους επιτιθέμενους κυρίως στο εάν θα σημαδέψουν το εσωτερικό ή το εξωτερικό mismatch και στο εάν το close out θα εκδηλωθεί από τη δυνατή ή την αδύνατη πλευρά».
Ο Ζούρος είναι κατηγορηματικός σε ό,τι αφορά τις αρνητικές παρενέργειες αυτής της άμυνας. «Στην πορεία, όσο περνούν τα δευτερόλεπτα, αυτή η άμυνα κινδυνεύει να χάσει την επιθετικότητα, τη συγκέντρωση, τη σκληρότητα και κυρίως την υπευθυνότητα της. Eννοώ ότι πάνω στις αλλαγές κάποιος παίκτης μπορεί να ρίξει την ευθύνη στον συμπαίκτη του, επειδή δεν ανταποκρίθηκε σωστά στη δική του αλλαγή».
Η ΕΚΔΙΚΗΣΗ ΣΤΟ PICK N’ ROLL
Δεδομένης της εξάπλωσης και της δημοφιλίας του pick n’ roll οι αλλαγές στα σκριν ήρθαν να προστεθούν στην αμυντική φαρέτρα των ομάδων και ουσιαστικά-για να το γράψω με κάποια δόση γλαφυρότητας- έγιναν η εκδίκηση τους απέναντι στο παιχνίδι το οποίο στηρίζεται στο σκριν στην μπάλα.
Υπάρχουν τουλάχιστον πέντε εκδοχές άμυνες απέναντι στο pick n’ roll και επτά μαζί με τις παραλλαγές του, χώρια που ο Γιάννης Ιωαννίδης διατείνεται ότι «εγώ επινόησα τον όγδοο τρόπο κι όταν το 2000 τον εξήγησα στον Πατ Ράιλι συμφώνησε απολύτως μαζί μου».
Μια ομάδα μπορεί να επιδιώξει να αναχαιτίσει το pick n’ roll είτε με αλλαγές στα σκριν, είτε με παγίδες, είτε με hedge-out, δηλαδή τις εξόδους των ψηλών, που έχουν ποικιλομορφία: άλλες είναι κάθετες, άλλες διαγώνιες, άλλες παράλληλες με ένα βήμα πίσω και άλλες (οι λεγόμενες flat ή deep) με τον ψηλό να μένει μέσα στη ρακέτα...
Τον τελευταίο τρόπο είχε επιλέξει ο Ντούσαν Ιβκοβιτς, τη σεζόν 2010-11 όταν ο Ολυμπιακός κατέβασε το σκορ και νίκησε τον Παναθηναϊκό στο ΟΑΚΑ, κρατώντας μέσα τον Ράντοσλαβ Νεστέροβιτς.
ΑΛΛΑΓΕΣ ΚΑΙ ΣΕ ΑΜΥΝΑ ΖΩΝΗΣ!
«Η αποτελεσματικότητα των hedge out εξαρτάται και από την αντίδραση των παικτών που μένουν πίσω, κυρίως στο ποιος και πώς θα τσεκάρει» διευκρινίζει ο Ζούρος, ο οποίος καταθέτει και μία πολύ ενδιαφέρουσα και ανατρεπτική άποψη: «Ακόμη και άμυνες ζώνης ουσιαστικά καταλήγουν σε αλλαγές στα σκριν. Για παράδειγμα η match up ζώνη 3-2 ή 2-1-2 που θεωρείται πατέντα του Ντέηβιντ Μπλατ στην πραγματικότητα εξελισσόταν σε man to man με αλλαγές στα σκριν».
Όπως συμβαίνει με όλες τις τακτικές, τα λεγόμενα switches έχουν lovers και haters, δηλαδή αφοσιωμένους οπαδούς και φανατικούς πολέμιους...
Οι αλλαγές grosso modo εξασφαλίζουν την πίεση της μπάλας σε κάθε φάση, χωρίς να χρειάζεται η άμυνα να δίνει βοήθειες, εκτός κι αν πρόκειται για τον Ζέλικο Ομπράντοβιτς, ο οποίος συχνά συνδύαζε και τα δυο!
Ενας προπονητής που αποφασίζει να κρατήσει τον ψηλό μέσα στη ρακέτα παίζει με αλλαγές στα pick n’ roll με δυο βασικές στοχεύσεις: να περιορίσει το ενδιάμεσο παιχνίδι της επιτιθέμενης ομάδας και να ασκείται διαρκώς πίεση πάνω στην μπάλα, έστω και εάν προκαλούνται mismatches...
«Δεν χάνεις ποτέ από mismatches. Κινδυνεύεις να χάσεις μόνο αν δίνεις ελεύθερα σουτ» έλεγε ο Γιόνας Καζλάουσκας.
Υπέρμαχος αυτής της τακτικής υπήρξε εκ των υστέρων και ο Ντούσαν Ιβκοβιτς ο οποίος το καλοκαίρι του 2012, όταν επέστρεψε στον Πειραιά βρήκε και τα κατάλληλα εργαλεία για να υποστηρίξουν τις αλλαγές στα πρόσωπα του Κάιλ Χάινς και του Τζο Ντόρσι.
Τη λογική αυτή ασπάσθηκε και ο Γιώργος Μπαρτζώκας, ενώ πολύ πιο επιφυλακτικός στην εφαρμογή της ήταν ο Γιάννης Σφαιρόπουλος που έπαιζε με αλλαγές μόνο σε έκτακτες και κατεπείγουσες περιστάσεις στα τελευταία λεπτά των αγώνων.
Η ΕΞΑΙΡΕΣΗ ΤΟΥ ΖΟΤΣ ΚΑΙ ΤΟ ΟΧΙ ΤΟΥ ΠΙΤΙΝΟ
Έγραψα προηγουμένως για την εξαίρεση στον κανόνα που χρησιμοποιούσε ο Ομπράντοβιτς και ιδού τι εννοώ...
Ο Ζοτς δεν περιοριζόταν μονάχα στις αλλαγές στα σκριν με όχημα τον Μάικ Μπατίστ, αλλά τις συνδύαζε και με τις βοήθειες και τις παγίδες από τον Δημήτρη Διαμαντίδη, εφαρμόζοντας το λεγόμενο «run and jump».
Από τους διαδόχους του στον πράσινο πάγκο, φανατικοί θιασώτες των αλλαγών ήταν ο Αργύρης Πεδουλάκης και ο Τσάβι Πασκουάλ, ενώ ο Ρικ Πιτίνο είχε δηλώσει δημοσίως ότι «δεν μου αρέσει αυτή η τακτική και δεν θέλω να τη χρησιμοποιώ».
Η ΠΑΝΟΠΛΙΑ ΤΟΥ ΑΡΓΥΡΗ
Οι αλλαγές στα σκριν έγιναν η πράσινη πανοπλία επί ημερών Αργύρη Πεδουλάκη, τη σεζόν 2012-13 όταν διέθετε μια τετράδα, που ήταν… μανούλα για τέτοιες καταστάσεις και την απάρτιζαν ο Δημήτρης Διαμαντίδης, ο Γιόνας Μασιούλις, ο Στεφάν Λάσμε και ο (χθεσινός αντίπαλος του Παναθηναϊκού, ως παίκτης πλέον της Μπάγερν) Τζέιμς Γκιστ.
Με συνεχείς αλλαγές έπαιζε και ο Πασκουάλ ποντάροντας στην αθλητικότητα και στη δύναμη και με διττό στόχο: αφενός να καμουφλάρει τις αδυναμίες συγκεκριμένων παικτών και αφετέρου να μπερδέψει τον αντίπαλο.
Σε ένα ντέρμπι με τον Ολυμπιακό μάλιστα ο Καταλανός προπονητής δοκίμασε και κάτι άλλο, που δεν συνηθίζεται: έπαιξε κατ΄’ ευθείαν με αλλαγές στα εισαγωγικά pick n’ roll του Ολυμπιακού, αλλά εκείνη τακτική στο συγκεκριμένο ματς δεν απέδωσε ιδιαιτέρως.
Ο λόγος; Οι Ερυθρόλευκοι είχαν στη διάθεση τους περισσότερα δευτερόλεπτα για να σκεφτούν και να αποφασίσουν εάν θα κτυπούσαν τις αλλαγές εσωτερικά ή εξωτερικά.
Ο ΑΝΤΕΜΠΑΓΙΟ, Ο ΤΕΙΤΟΥΜ ΚΑΙ Η ΤΕΜΠΕΛΙΑ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ
Όπως έγραφα και προηγουμένως αρκετοί προπονητές είναι δογματικοί υπέρ ή εναντίον των αλλαγών και αυτό ισχύει και στο ΝΒΑ...
Τα τελευταία χρόνια πάντως υπάρχουν αρκετοί που τις υιοθετούν, μάλιστα δυο εξ αυτών τις χρησιμοποιούν κατά κόρον ποντάροντας σε συγκεκριμένους παίκτες: ο Έρικ Σπόλστρα στους Χιτ με τον Μπαμ Αντεμπάγιο και ο Μπραντ Στίβενς στους Σέλτικς με τον Τζέισον Τέιτουμ.
Υπάρχουν βεβαίως και οι ενστάσεις, όπως αυτή την οποία είχε καταθέσει προ καιρού ο Γιάννης Αντετοκούνμπο, δηλώνοντας ότι «συχνά αυτή η άμυνα σε κάνει τεμπέλη»!
Τι εννοούσε ο ποιητής; Ότι οι παίκτες ενδέχεται να μεταθέτουν τις ευθύνες, με τη λογική της παροιμίας που λέει «εγώ το ‘πα στο σκύλο μου κι ο σκύλος στην ουρά του»!
Παρεμπιπτόντως ο δις MVP του ΝΒΑ αισθάνεται θιγείς από αυτή την υπόθεση, διότι στη διάρκεια των περυσινών ημιτελικών της Ανατολής ανάμεσα στους Μπακς και στους Χιτ, κατηγορήθηκε ότι δεν την... έπεσε πάνω στον σεληνιασμένο Τζίμι Μπάτλερ!
Από τι κινδυνεύουν οι άμυνες με αλλαγές στα σκριν;
Την απάντηση την είδε προχθες μπροστά του ο Κάτας: ο κίνδυνος προέρχεται από παίκτες σαν τον Γουέιντ Μπάλντουιν που το μολόγησε κιόλας ο ίδιος ότι η τακτική του Παναθηναϊκού τον διευκόλυναν στο έργο του.
Σε τέτοιες περιπτώσεις βρίσκουν και περνάνε από την ...Κερκόπορτα του κάστρου παίκτες οι οποίοι είναι δεινοί εκτελεστές στο ένας εναντίον ενός, όποιον κι όπου ύψους αντίπαλο βρίσκουν μπροστά τους, όπως συνέβη χθες κατά κόρον στο Μόναχο.
Λογικό είναι αυτό, διότι σε τέτοιες περιπτώσεις από κάτι ωφελείσαι και από κάτι άλλο ζημιώνεσαι...