Το πρώτο περιστατικό βίας στην ιστορία του ποδοσφαίρου κατεγράφη πριν από 133 χρόνια. Ηταν κάπου στο μακρινό 1885, όταν η Πρέστον Νορθ Εντ επικράτησε 5-0 της Αστον Βίλα σε φιλική αναμέτρηση. Η συντριβή εξόργισε τόσο πολύ τους οπαδούς των ηττημένων, οι οποίοι αντί να τα βάλουν με τους παίκτες της δικής τους ομάδας (όπως πιθανότατα θα συνέβαινε στις μέρες μας), επιτέθηκαν άγρια στους αντίπαλους ποδοσφαιριστές, ένας εκ των οποίων κατέληξε στο νοσοκομείο αναίσθητος και με βαριά τραύματα.

Του Γιάννη Σκόκα

Σύμφωνα με τον Τύπο της εποχής οι ταραχοποιοί χρησιμοποίησαν πέτρες, ξύλα, γροθιές, κλοτσιές και φτυσίματα κατά την επίθεσή τους. Καλά καλά δεν είχαν ακόμη διαμορφωθεί οι κανόνες του παιχνιδιού με τη μορφή που σήμερα γνωρίζουμε το ποδόσφαιρο, ωστόσο οι «κανόνες» του χουλιγκανισμού φαίνεται ότι ανέκαθεν ήταν ίδιοι: φανατισμός, μίσος για τον αντίπαλο και, πρωτίστως, δίψα για βία (σωματική ή λεκτική), αίμα και προσβολή της προσωπικότητας του αντιπάλου. Εκτιμάται από ερευνητές του ποδοσφαίρου ότι οι οπαδοί της Βίλα ήταν οι πρώτοι χούλιγκαν της μπάλας, προτού καν ακόμη καθιερωθούν οι όροι χούλιγκαν και χουλιγκανισμός, οι οποίοι επίσης πρωτοεμφανίστηκαν στα βρετανικά γήπεδα περίπου έναν αιώνα αργότερα.

Εκτοτε η ιστορία του δημοφιλέστερου αθλήματος, κατέγραψε στις μαύρες σελίδες της αμέτρητα περιστατικά γηπεδικής βίας. Από ασήμαντες μικροεντάσεις που θεωρούνται πλέον κάτι σαν προέκταση της ποδοσφαιρικής (υπο)κουλτούρας μέχρι και απώλειες ανθρώπινων ζωών. Ιδίως τα τελευταία χρόνια, τα περιστατικά βίας που καταγράφονται εντός και πέριξ των γηπέδων, ολοένα και αυξάνονται. Δεν είναι υπερβολή, αλλά κάθε Σαββατοκύριακο, σχεδόν σε κάθε γωνιά του πλανήτη, το τέρας της αθλητικής βίας μάς υπενθυμίζει ότι αντί να εξαλείφεται, γιγαντώνεται και μάλιστα σε ολοένα πιο ακραίες μορφές.

ΝΕΚΡΟΣ ΣΤΗΝ ΚΟΡΔΟΒΑ

Δεν έχει συμπληρωθεί ούτε χρόνος από τη δολοφονία ενός οπαδού της Μπελγράνο (Αργεντινή) από ομοϊδεάτες του. Κατά τη διάρκεια του τοπικού ντέρμπι της Κόρδοβα μεταξύ της Μπελγράνο και της Τάγερες, ο άτυχος Εμάνουελ Μπάλμπο γνώρισε την οργή φανατισμένων φίλων των γηπεδούχων όταν λανθασμένα θεώρησαν ότι υποστήριζε τη μισητή αντίπαλο. Ο τηλεοπτικός φακός κατέγραψε τη σφοδρή επίθεση που δέχθηκε ο 26χρονος, τον οποίο στη συνέχεια τρεις οπαδοί έσπρωξαν στο κενό από ύψος αρκετών μέτρων. Ο Μπάλμπο μεταφέρθηκε σε κωματώδη κατάσταση στο νοσοκομείο όπου εξέπνευσε.

Κι αν θεωρούμε ότι μόνο στην Αργεντινή το ποδόσφαιρο θυμίζει περισσότερο «Φαρ Ουέστ», μάλλον εθελοτυφλούμε, διότι μόλις πρόσφατα ένα παρόμοιο περιστατικό συνέβη και στη χώρα μας. Τον περασμένο Οκτώβριο κατά τη διάρκεια του αγώνα της Εθνικής Ελλάδας με το Γιβραλτάρ, φίλος του Παναθηναϊκού ξυλοκοπήθηκε με αγριότητα από οπαδούς του Ολυμπιακού, οι οποίοι του επιτέθηκαν όταν αντιλήφθηκαν ότι προσπάθησε να βγάλει μια selfie στη Θύρα 7 του γηπέδου Καραϊσκάκη φορώντας τη φανέλα της ομάδας του.

Προφανώς, στάθηκε περισσότερο τυχερός από τον αδικοχαμένο Μπάλμπο διότι απλούστατα η κερκίδα από τον αγωνιστικό χώρο απέχει ελάχιστα στην έδρα των «ερυθρόλευκων». Εν προκειμένω, δεν έχουν σημασία τα οπαδικά γυαλιά που φοράει ο κάθε ένας. Αντί για ερυθρόλευκα θα μπορούσαν να είναι πράσινα, κιτρινόμαυρα, ασπρόμαυρα κ.ο.κ.. Καταδικαστέες συμπεριφορές έχουν (σχεδόν) άπαντες καταγεγραμμένες στο ποινικό μητρώο τους. Οπως επίσης, όλοι ανεξαιρέτως, έχουν πληρώσει (και) με δικό τους αίμα το τίμημα της βίας. Εκείνο που προβληματίζει περισσότερο είναι πως ουδείς συνετίζεται, ουδείς παραδειγματίζεται, ουδείς δείχνει διάθεση για να βάλει τέλος στον κύκλο του αίματος. Ο φανατισμός και η βία απειλούν όσο ποτέ άλλοτε το λαοφιλέστερο σπορ…

Η ΣΠΙΛΩΣΗ ΝΕΚΡΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΚΑΙ ΤΑ "ΒΓΑΛΜΕΝΑ" ΜΑΤΙΑ

Μάλλον πρόκειται για σημείο των καιρών. Είναι όμως φανερό ότι οι οπαδοί βρίσκονται εκτός ελέγχου. Και δεν είναι μόνο τα επαναλαμβανόμενα και αυξανόμενης έντασης επεισόδια σωματικής βίας, τα μαχαίρια, οι λοστοί, οι πέτρες, οι μολότοφ, τα ραντεβού θανάτου, οι φωτοβολίδες ευθείας βολής και όσα ακόμη περιλαμβάνει το λεξιλόγιο και κυρίως η δράση των χούλιγκανς. Εντονη ανησυχία και προβληματισμό προκαλούν τα κρούσματα ακραίων, απάνθρωπων και ρατσιστικών συμπεριφορών στα γήπεδα όλου του κόσμου, όπου φαίνεται ότι έχει χαθεί κάθε ηθικός φραγμός. Κάποτε οι οπαδοί αναζητούσαν ένα έξυπνο σύνθημα (έστω κι αν έβριζαν) για να πικάρουν τους «απέναντι». Πλέον, στο βωμό της μείωσης της προσωπικότητας του αντιπάλου, χρησιμοποιούνται άθλια μέσα που αν μη τι άλλο καταδεικνύουν και τη γενικότερη κατάπτωση των ηθών μιας ολόκληρης κοινωνίας. Αλλωστε τα γήπεδα δεν αποτελούν τίποτα διαφορετικό από μια μικρογραφία της καθημερινότητάς μας…

Πριν μερικές εβδομάδες ξέσπασε σάλος στην Αγγλία όταν ο ποδοσφαιριστής της Γουέστ Μπρομ Τζέικ Λίβερμορ, λίγο μετά την αντικατάστασή του, σκαρφάλωσε στην εξέδρα, έφτυσε και επιτέθηκε σε έναν οπαδό της γηπεδούχου Γουέστ Χαμ. Τα βρετανικά μέσα ενημέρωσης έσπευσαν να «κατασπαράξουν» τον 28χρονο μέσο, μέχρι που αποκαλύφθηκε ότι, ο οπαδός των «σφυριών» είχε χρησιμοποιήσει αισχρά λόγια για το νεκρό παιδί του Λίβερμορ, το οποίο έφυγε από τη ζωή πρόωρα το 2014.

Την ίδια ημέρα, βορειότερα στο Νησί, καταγράφηκε ακόμα μία επαίσχυντη επίθεση. Κατά τη διάρκεια του αγώνα της Ντανφέρμλιν με τη Φόλκερκ για τη δεύτερη κατηγορία της Σκωτίας, οι οπαδοί των φιλοξενούμενων τραγουδούσαν εν χορώ ένα σύνθημα εις βάρος του επιθετικού των γηπεδούχων Ντιν Σιλς, ενώ έριξαν στον αγωνιστικό χώρο δεκάδες ψεύτικα μάτια. Η ιστορία του 32χρονου άσου της Φόλκερκ είναι πασίγνωστη σε ολόκληρη τη Βρετανία καθώς σε ηλικία οχτώ ετών τραυματίστηκε σοβαρά στο δεξί μάτι του και το 2006, αφού έχασε την όρασή του, χρειάστηκε να υποβληθεί σε σοβαρή επέμβαση. Εντούτοις, παρέμεινε μάχιμος και συνέχισε να παίζει ποδόσφαιρο σε επαγγελματικό επίπεδο. Αντί όμως να αποτελεί ένα πρότυπο θέλησης και αγωνιστικότητας, για κάποιους έγινε απλώς αντικείμενο χλεύης.

Λιγότερο σοβαρό αλλά εξίσου μειωτικό ήταν και το περιστατικό που έλαβε χώρα το περασμένο Σαββατοκύριακο στην αναμέτρηση της ΚΠΡ με τη Μίντλεσμπρο για την αγγλική Τσάμπιονσιπ. Την ώρα που παιζόταν ο αγώνας, οπαδός των φιλοξενούμενων διέφυγε της προσοχής των σεκιούριτι στο Λόφτους Ρόουντ, έφτασε μέχρι το τέρμα των γηπεδούχων και πήρε το μπουκάλι που είχε για να δροσίζεται ο γκολκίπερ Αλεξ Σμίθις. Επανήλθε στην κερκίδα, και επευφημούμενος από τους ομοϊδεάτες του φίλους της Μίντλεσμπρο, αφού ούρησε μέσα στο μπουκάλι, το επέστρεψε στο σημείο όπου το βρήκε, προσμένοντας τη στιγμή που ο Σμίθις θα ήθελε να ξεδιψάσει.

ΧΩΡΙΣ ΗΘΙΚΟΥΣ ΦΡΑΓΜΟΥΣ

Δυστυχώς η νέα γενιά των οπαδών λειτουργεί ως επί το πλείστον δίχως ηθικούς φραγμούς. Και όταν οι νεοσσοί των γηπέδων παραδειγματίζονται από τέτοιου είδους συμπεριφορές, το μέλλον στα γήπεδα του κόσμου προβλέπεται δυσοίωνο. Περί τις αρχές Ιανουαρίου είχε προκαλέσει χαμόγελα η αντίδραση του αμυντικού της Σεντ Μίρεν, Στέλιου Δημητρίου, ο οποίος όταν κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού με τη Μόρτον δέχθηκε ένα αντικείμενο στην πλάτη, μόλις αντιλήφθηκε ότι επρόκειτο για μια σοκολάτα, έσκυψε και τη δάγκωσε. Λίγο αργότερα όμως ήρθε η σοκαριστική αποκάλυψη πως η σοκολάτα εκτοξεύτηκε από το χέρι ενός δεκάχρονου αγοριού. Εύλογα ο Κύπριος αμυντικός αναρωτήθηκε τότε μιλώντας στο «ΕΘΝΟΣΠΟΡ»: «Αν αυτό το παιδί σήμερα πετάει μια σοκολάτα, όταν μεγαλώσει δεν θα κάνει το ίδιο με ένα μπουκάλι;». Ω καιροί, ω ήθη…

Πηγή: ΕΘΝΟΣΠΟΡ του Σαββάτου