Το... σαγόνι του Μπρέι
Ο Παναθηναϊκός ξανάφερε στην Ελλάδα τον Τι Τζέι Μπρέι και ο Βασίλης Σκουντής τον περνάει από την ακτινογραφία του Αρη Λυκογιάννη και τον βάζει στην... ψυχαναγκαστική διαδικασία της περιβόητης Princeton Offense.
Καλός χαρακτήρας και πολύ έξυπνο παιδί, λέει, αυτός ο Τι Τζέι Μπρέι...
Ουδεμία αντίρρησις επ’ αυτού, συμφωνώ, επαυξάνω και υπερθεματίζω, απλώς, κάθε φορά που μια κουβέντα πηγαίνει στον χαρακτήρα και την ευφυΐα ενός μπασκετμπολίστα, θα λειτουργεί ως ένταση αυτό το οποίο έλεγε παλιά ο θυμόσοφος, Βασίλης Γκούμας...
«Καλό παιδί, μου λένε. Και σαΐνι. Αμα είναι έτσι, βρε αδερφέ, να του πάρουμε ένα σάμαλι, να του δώσω για γυναίκα του την αδερφή μου, να τον στείλω να κάνει διαλέξεις. Μπάσκετ καλό παίζει; Αυτό είναι το θέμα»
Αυτό το θέμα στην προκειμένη περίπτωση είναι λυμένο. Για την ακρίβεια είναι εξακριβωμένο, έστω κι αν έτερον ο Κολοσσός Ρόδου, εκάτερον ο Παναθηναϊκός...
Του Αρη Λυκογιάννη του έχω τυφλή εμπιστοσύνη σε ό,τι αφορά το ταλέντο του στο scouting και στις επιλογές των ξένων παικτών, όλα αυτά τα χρόνια που διακονεί την προπονητική...
Του τηλεφώνησα πριν από λίγη ώρα και δεν πρόλαβα να τον καλησπερίσω, την... ανθίστηκε τη δουλειά...
«Ελα, ρε, πάλι για τον Μπρέι θα με ρωτήσεις;»
Ουδέν ακριβέστερον τούτου, διότι ο νυν προπονητής του ΠΑΟΚ (που βεβαίως έχει την πρεμούρα του ενόψει του αυριανού προημιτελικού Κυπέλλου με τον Ηρακλή) θυμόταν ένα αντίστοιχο τηλεφώνημα τον Οκτώβριο του 2017...
Τότε είχε στρατολογήσει τον Αμερικανό γκαρντ για τον Κολοσσό Ρόδου, σε μια επιλογή που άργησε οκτώ χρόνια, αλλά κάλλιο αργά, παρά ποτέ!
ΤΟ ΠΟΛΥ ΤΟ ΜΠΟΥΡΟΥ ΜΠΟΥΡΟΥ
Θυμόμουν grosso modo τι μου είχε πει τότε, αλλά σήμερα η γλώσσα του ξαναπήγε ροδάνι και μου θύμισε την ιστορία...
>>»Τον είχα τσεκάρει από τότε που τελείωσε το κολέγιο, το 2014 και τον ήθελα στον Ικαρο Καλλιθέας, αλλά δεν μας έκατσε η υπόθεση, διότι η ιταλική Τράπανι, αν και αγωνιζόταν στην Α2 του έδωσε περισσότερα χρήματα».
>> «Συνέχισα να τον παρακολουθώ στην Καζάλε, αλλά είχε έναν σοβαρό τραυματισμό στον μηνίσκο, όταν μετακόμισε στη Λούντβιγκσπουργκ και δεν έπαιξε καθόλου, ενώ και στο Βέλγιο (Μπράσελς) δεν θα έλεγα ότι διέπρεψε».
>> «Το πλήρωμα του χρόνου ήρθε το καλοκαίρι του 2017 αλλά μέχρι να συμφωνήσει και να υπογράψει, πέρασαν είκοσι ημέρες. Περάσαμε αμέτρητες ώρες στο τηλέφωνο, του πιπίλιζα το μυαλό νυχθημερόν, όπως είχε συμβεί την προηγούμενη χρονιά και με τον Λάνγκστον Χολ και μολονότι ήταν πολύ επιφυλακτικός, λόγω της οικονομικής κατάστασης, εντέλει ψήθηκε από το πολύ το... μπούρου μπούρου και ήρθε στη Ρόδο».
Η ΘΕΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΤΟ ΓΗΠΕΔΟ
Από τότε πέρασαν σχεδόν τέσσερα χρόνια και βεβαίως ο Λυκογιάννης δεν σταμάτησε να παρακολουθεί την πορεία και την εξέλιξη του Μπρέι.
Ιδού, λοιπόν, το επηυξημένο και βελτιωμένο ραπόρτο του για τον λεγάμενο...
>> «Είναι ένας γκαρντ με μεγάλο κορμί για τα δεδομένα της θέσης, πιο πολύ δυάρι, παρά άσος. Αυτό βεβαίως είναι σχετικό, διότι και τις τέσσερις σεζόν στο κολέγιο έπαιζε πόιντ γκαρντ, όπως επίσης και στη Ράστα Βέχτα, αλλά και στη Σαραγόσα. Μπορεί εν πάση περιπτώσει να υποστηρίξει και τις δυο θέσεις».
>> «Το μεγάλο πλεονέκτημα στο παιχνίδι του είναι οι σωστές αποφάσεις και οι ενδεδειγμένες επιλογές σε καταστάσεις pick n’ roll».
>> «Διαθέτει αξιόπιστο σουτ και μετά από σκριν και μετά από ντρίμπλα και σε εκτελέσεις spot-up».
>> «Έχει δυνατό κορμό που του επιτρέπει να ποστάρει με επιτυχία».
>> «Δεν αποτελεί την επιτομή της αθλητικότητας και δεν διαθέτει ταχύτητα στα πόδια, αλλά καταφέρνει να καμουφλάρει αυτή την αδυναμία του και σε κάθε περίπτωση μπορεί να προσφέρει ηρεμία, σωστό διάβασμα και ποιότητα στον Παναθηναϊκό».
>> «Θεωρώ παροιμιώδη την εργατικότητα, την προσήλωση και την αφοσίωση του, μάλιστα πάντοτε πήγαινε με... κόκκινο στις προπονήσεις. Όσο για τον χαρακτήρα και την ευφυΐα του, δεν το συζητώ. Και μόνο ότι έγινε δεκτός και αποφοίτησε από το Πρίνστον φτάνει και περισσεύει ως επιχείρημα για την προίκα του».
Τάδε έφη Λυκογιάννης, λοιπόν...
ΚΑΙ ΠΡΙΝΣΤΟΝ ΚΑΙ ΧΑΡΒΑΡΝΤ ΜΑΖΙ!
Εκείνη τη σεζόν ο Μπρέι έπαιξε σε 27 αγώνες του ελληνικού πρωταθλήματος με μέσο όρο 12.1 πόντους (47.2% στα δίποντα, 34.9% στα τρίποντα, 76.15 στις βολές), 3.3 ριμπάουντ, 3.4 ασόιστ, 1.1 κλεψίματα και 2.0 λάθη σε 29 λεπτά συμμετοχής.
Στο ρόστερ του Κολοσσού είχε, μεταξύ άλλων, συμπαίκτες τον Μάλκολμ Γκρίφιν, τον Ραμόν Χάρις, τον Κιθ Ράιτ, τον Μάρβιν Τζόουνς, τον Μπράντον Γιανγκ, τον Ντάστιν Ουέαρ, τον Γιάννη Γεωργαλή, τον Δημήτρη Σταμάτη, τον Γιώργο Τσαλμπούρη, τον Σταύρο Σχίζα, τον Κώστα Παπαδάκη και τον Σωτήρη μπιλή.
Α, και κάτι ακόμη που έχει το χάζι του...
Εκείνη τη σεζόν ο κολοσσός περισσότερο από μια καλή ομάδα μπάσκετ, θα μπορούσε να συστήνεται ως ένα ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα!
Ο λόγος;
Απλούστατα, μόστραρε δυο παίκτες που είχαν (από)φοιτήσει από δυο από τα κορυφαία και πιο ονομαστά πανεπιστήμια του κόσμου: τον Κιθ Ράιτ από το Χάρβαρντ και τον Τι Τζέι Μπρέι από το Πρίνστον!
Ο ΜΑΝΑΚΑΣ ΚΑΙ Ο ΜΑΥΡΑΕΙΔΗΣ
Εδώ ήρθαμε, κατά πως λέμε και στο σινεμά, διότι η επιστροφή του Αμερικανού γκαρντ μου δίνει την ευκαιρία να ξεσκαλίσω το μπασκετικό υπόβαθρο του πανεπιστημίου του Πρίνστον από το οποίο, μεταξύ πολλών επιφανών προσωπικοτήτων του παγκόσμιου γίγνεσθαι, αποφοίτησαν επίσης και κάμποσοι σπουδαίοι εκπρόσωποι του μπάσκετ...
Έχουμε και λέμε λοιπόν...
Ο περίφημος (για την μπασκετική και πολιτική καριέρα του) Μπιλ Μπράντλεϊ, οι Ελληνοαμερικανοί Τεντ Μανάκας (Κάνσας σίτι Κινγκς, Αντίμπ) και Νταν Μαυραειδής (Αρης 2011-12) , ο Γουίλεμ Βαν Μπρέντα Κολφ, ο Ντέιβιντ Μπλατ, ο Κρεγκ Ρόμπινσον, ο Μάικ Κερνς, ο Τζεφ Πίτρι, ο Στιβ Γκούντρις κοκ
Εκτός όλων των άλλων, λοιπόν, ο Μπρέι κομίζει στον Παναθηναϊκό (εφόσον βεβαίως ο Κάτας θα είναι διατεθειμένος να υποκύψει στον πειρασμό του Μπλατ) και την περιβόητη Princeton Offense!
Για κάθε γόνο αυτού του πανεπιστημίου που ασχολήθηκε με το μπάσκετ, η ροπή προς αυτή την επιθετική στρατηγική είναι τόσο αναμενόμενη, όσο το ότι ο ήλιος θα βγει από την Ανατολή!
Ο ΜΠΛΑΤ, Ο ΚΑΛΑΜΠΑΚΟΣ ΚΑΙ Ο ΚΑΡΙΛ
Αυτή την πατέντα ο Μπλατ τη χρησιμοποίησε ελάχιστα στον Ολυμπιακό και στον Αρη, ενώ κατά καιρούς ψήγματα ή και πιο μεγάλα κομμάτια της Princeton offense εμφανίσθηκαν και σε άλλες ελληνικές ομάδες, ακόμη και σε ανύποπτη φάση...
Τούτο συνέβη στον Κόροιβο Αμαλιάδας επί ημερών Ντίνου Καλαμπάκου, όταν συνέπεσαν ο Μαρκελ Σταρκς και ο Ντ’ Βόντες Σμιθ- Ριβέρα: οι δυο Αμερικανοί διετέλεσαν επί δυο σεζόν συμπαίκτες και στο Τζορτζτάουν με προπονητή τον Τζον Τόμπσον τον 3ο, ο οποίος υπήρξε παίκτης, ασίσταντ κόουτς και πρώτος προπονητής στο Πρίνστον.
Τι στα κομμάτια είναι αυτή η Princeton offense, στην οποία ο Μπλατ πρεσβεύει εξ απαλών ονύχων και τη θεωρεί ως την... Παλαιά Διαθήκη του δικού του προπονητικού δόγματος;
Το «σαγόνι» όπως αποκαλείται στην μπασκετική αργκό, προϋποθέτει και απαιτεί αέναη κίνηση και των πέντε παικτών, γρήγορο passing game, κοψίματα από την πίσω πλευρά της άμυνας (back door cuts), αξιοποίηση της αδύνατης πλευράς, picks πάνω στην μπάλα, αλλά και μακριά από αυτήν και εφαρμογή του screen the screener με στόχο να βγει ο γκαρντ για να εκτελέσει.
Αυτή η τακτική επινοήθηκε στην πρωτότυπη μορφή της από τον προπονητή του Πρίνστον (1938-1943 και 1946-1961) Φράνκλιν Καπόν αλλά τελειοποιήθηκε από τον Πιτ Κάριλ ο οποίος κάθισε στον πάγκο των Tigers (1967-1996) και εν συνεχεία (1996-2002) βρέθηκε στο πλευρό του Ρικ Είντελμαν και του Μπάιρον Σκοτ στους Σακραμέντο Κινγκς.
Η Princeton offense συμπεριλαμβάνει και συνδυάζει στοιχεία από άλλες τακτικές που έχουν σημαδέψει τον ρουν της ιστορίας του μπάσκετ, όπως τα UCLA cuts του Τζον Γούντεν, το motion του Μπόμπι Νάιτ και η τριγωνική επίθεση του Σαμ Μπάρι και του Τεξ Γουίντερ.
Πρόκειται για μια επιθετική τακτική που προσφέρει ελευθερία στους παίκτες, αλλά προϋποθέτει τη γνώση και χρήση των βασικών (πάσα, ντρίμπλα, σουτ) συγχρονισμό και συντονισμό, κυρίως στην εισαγωγή της, όταν οι τέσσερις παίκτες ακροβολίζονται έξω από τη γραμμή των τριών πόντων και ουσιαστικά βγαίνουν από τα στερεότυπα των συγκεκριμένων θέσεων.
ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΜΑ ΤΩΝ MISMATCHES
Το ζητούμενο μέσα από την αέναη κίνηση και την εκ των ων ουκ άνευ ικανότητα όλων των παικτών να πασάρουν, να ντριμπλάρουν και να σουτάρουν είναι το διάβασμα και η αξιοποίηση των mismatches, είτε μέσα στη ρακέτα, είτε στις εκτελέσεις από την περιφέρεια, με στόχο ένα ελεύθερο σουτ ή-ακόμη καλύτερα-ένα λέι απ, που μπορεί να προκύψει από μια back door πάσα.
Αυτή η τακτική, επειδή στηρίζεται στις πολλές πάσες, ουσιαστικά ρίχνει τον ρυθμό και ρέπει προς ένα παιχνίδι καθυστέρησης ενδεδειγμένο σε περιπτώσεις κατά τις οποίες μια ομάδα αντιμετωπίζει έναν αντίπαλο με αθλητικά προσόντα και επιθετική ευχέρεια.
Η πιο τρανή απόδειξη; Το γεγονός ότι σε 19 σεζόν, εκ των οποίων διαδοχικά από το 1989 έως το 2000, το Πρίνστον μόστραρε την καλύτερη άμυνα σε ολόκληρο το NCAA!
ΤΟ ΑΡΜΑ ΤΩΝ ΚΙΝΓΚΣ
Κατά καιρούς η τακτική του Κάριλ υιοθετήθηκε από πολλές ομάδες στο κολεγιακό πρωτάθλημα και στο ΝΒΑ, μάλιστα υπήρξε ο πολιορκητικός κριός των Σακραμέντο Κινγκς οι οποίοι (με τον Κάριλ στο πλευρό του Ειντελμαν) και με παίκτες τον Γουέμπερ, τον Ντίβατς, τον Στογιάκοβιτς, τον Τζέισον Γουϊλιαμς, τον Φάντερμπερκ, τον Χόκινς, τον Τζον Μπάρι, τον Ουαχάντ και τον Μάξοτελ κόντεψαν να τινάξουν την μπάνκα στον αέρα στα τέλη της δεκαετίας του ’90.
Διάφορες εκδοχές της Princeton offense έχουν χρησιμοποιήσει κατά καιρούς οι Καβαλίερς, οι Λέικερς, οι Χόρνετς, οι Νετς, οι Γουίζαρντς, οι Ρόκετς, οι Σανς, οι Σίξερς και οι Σέλτικς με τον Μπραντ Στίβενς στον πάγκο τους.
ⓒ 2013 Mel Evans/Associated Press