Ο Ντουπλάντις δεν θα μάθει ποτέ αν είναι καλύτερος από τον Μπούμπκα
Το παιδί θαύμα του επί κοντώ, ο Αρμάντ Ντουπλάντις άνοιξε βαθιά πληγή στους Αμερικανούς με τα παγκόσμια ρεκόρ του και δεν θα μάθει ποτέ αν είναι καλύτερος από τον Σεργκέι Μπούμπκα, που ανέβαζε τον πήχη πόντο – πόντο.
O Αρμάντ Ντουπλάντις είναι μια “το φυσάω και δεν κρυώνει” περίπτωση για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Μια ρωγμή στον αμερικανικό στίβο. Οι Αμερικανοί δεν συνηθίζουν να χάνουν μέσα από τα χέρια τους τέτοιου επιπέδου αθλητές. Αντιθέτως, τους ανακαλύπτουν πριν από τους άλλους και τους σκεπάζουν τρυφερά τα βράδια με την αστερόεσσα.
Ο 22χρονος Μόντο γεννήθηκε (10/11/1999, Λουϊζιάνα), μεγάλωσε κι έμαθε τον αθλητισμό στην Αμερική και στα 15 του επέλεξε ν' αγωνίζεται με τη Σουηδία, απ' όπου κατάγεται η μητέρα του. Οι σουηδικές ''σειρήνες'' ήταν επίμονες, αλλά στην πραγματικότητα δεν ήταν αυτές που τον κέρδισαν. Τον έχασε το αμερικανικό σύστημα πρόκρισης στις διοργανώσεις, δηλαδή τα “τράιαλς”. Οι Αμερικανοί σχηματίζουν τις εθνικές ομάδες τους μέσω αγώνων. Οι τρεις πρώτοι σε κάθε αγώνισμα γίνονται μέλη της ομάδας. Ο πατέρας του Ντουπλάντις, Γκρεγκ που υπήρξε επικοντιστής και η μητέρα του Έλενα (πρώην επταθλήτρια και βολεϊμπολίστρια) σκέφτηκαν ότι αν ο γιος τους δεν βρεθεί σε καλή μέρα στα τράιαλς, ίσως να μην προκριθεί στην ομάδα κι έτσι επέλεξαν τη Σουηδία, για να αποφύγουν αυτό το ρίσκο.
Έκτοτε, ακόμα και τα ΜΜΕ των ΗΠΑ “ξινίζουν” -διακριτικά- με τον Αρμάντ Ντουπλάντις, προστατεύοντας εξυπακούεται τον εγωισμό τους. Μπορείς να διαβάσεις εκφράσεις όπως: “Ο καλύτερος επικοντιστής του κόσμου γίνεται περισσότερο Σουηδός, όσο περνάει ο καιρός”, “προσπαθεί να σουηδικοποιηθεί” ή θυμίζουν περιπτώσεις άλλων αθλητών που πολιτογραφήθηκαν Σουηδοί, όπως η Λουντμίλα Ένκβιστ και στη συνέχεια βρέθηκαν ντοπαρισμένοι. Αυτά τα κείμενα δεν γράφτηκαν στην αρχή της εκπληκτικής πορείας του Ντουπλάντις που είναι έτσι κι αλλιώς κατά το ήμισυ Σουηδός, αλλά και τώρα κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων, στο Τόκιο. Αφορμή για κάποια από τα “καρφιά” ήταν τα μαθήματα σουηδικών που έκανε ο αθλητής, προκειμένου να μάθει καλύτερα τη γλώσσα της δεύτερης πατρίδας του.
Το επί κοντώ είναι από τα πολύ αγαπημένα αγωνίσματα των Αμερικανών που διαθέτουν αθλητές πρώτης γραμμής, όμως ο Ντουπλάντις είναι “φαινόμενο”, δεν είναι απλά ένας μεγάλος πρωταθλητής. Είναι αυτός που τριών ετών έκανε επί κοντώ με το σκουπόξυλο και χρησιμοποιούσε τον καναπέ του σαλονιού για στρώμα. Στον πίσω κήπο του σπιτιού του, ο Γκρεγκ Ντουπλάντις δεν είχε βάλει μια μπασκέτα, για να παίζουν τα παιδιά του. Είχε φτιάξει έναν διάδρομο στο τέλος του οποίου ήταν ο πήχης και το στρώμα του επί κοντώ. “Ήταν το παιχνίδι μου το επί κοντώ. Η καθημερινότητά μου. Επί δέκα χρόνια, όταν επέστρεφα από το σχολείο έκανα μερικά άλματα στον κήπο”, έχει πει ο 22χρονος κάτοχος του παγκοσμίου ρεκόρ. Είναι ένα παιδί που έχει χιλιάδες άλματα στα πόδια του. Η Κατερίνα Στεφανίδη, όταν μιλάει για τη θαυμαστή πορεία της στο αγώνισμα, εξηγεί πόσο σημαντικό πλεονέκτημα είναι το γεγονός ότι έχει περισσότερες “πτήσεις” από τις αντίπαλές της.
O Σουηδός πέτυχε την Κυριακή (20/3) το πέμπτο παγκόσμιο ρεκόρ του σε επίπεδο ανδρών. Η “Stark Arena” μπήκε στην καρδιά του όπως είπε, καθώς εκεί -μέσα σε διάστημα δύο εβδομάδων- πανηγύρισε δύο παγκόσμια ρεκόρ. Αρχικά πέρασε τα 6,19μ. στο μίτινγκ του Βελιγραδίου και τώρα πέρασε τα 6,20 μ., στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα κλειστού στίβου. Στον κλειστό στίβο έχει πετύχει άλλες δύο φορές ρεκόρ με 6,17μ. (2020, βελτίωσε το 6,16μ. του Ρενό Λαβιλενί) και 6,18μ. (2020). Το 2020 πέτυχε και την καλύτερη επίδοση όλων των εποχών στον ανοιχτό στίβο με 6,15μ.. Αν δεν είχε μεσολαβήσει η πανδημία ίσως να είχε καταγράψει περισσότερα ρεκόρ στο ενεργητικό του.
Δοκίμασε 54 φορές να περάσει τα 6,19 μ.
Το ύψος που τον βασάνισε περισσότερο ήταν τα 6 μέτρα και 19 εκατοστά. Σε αυτά κόλλησε. “Νομίζω ότι προσπάθησα 50 φορές να περάσω αυτό το ύψος. Ποτέ δεν με προβλημάτισε άλλο ύψος όσο αυτό”, είπε ο ίδιος. Για την ακρίβεια δοκίμασε 54 φορές να το περάσει.
Τρεις εξ' αυτών ήταν στους Ολυμπιακούς Αγώνες στο Τόκιο με τον φίλο του, Εμμανουήλ Καραλή να τον ρωτάει ανάμεσα στις προσπάθειες για το παγκόσμιο ρεκόρ “πού θα πάμε μετά για φαγητό;”. Έπειτα, από έναν αριθμό αποτυχημένων προσπαθειών ο Σουηδός επηρεάστηκε ψυχολογικά. Ωστόσο, δεν παραιτήθηκε κι έβγαλε το άλμα στο μίτινγκ του Βελιγραδίου. Παρεμπιπτόντως, ο Ντουπλάντις απεχθάνεται τα λαχανικά, τα βγάζει από το πιάτο του. Σουβλάκια τον τάιζε ο Μανόλο, όταν τού έδειχνε τις ομορφιές της Ελλάδας.
Το 6,20μ. δεν άργησε να έρθει. Μεσολάβησαν δύο εβδομάδες και τρεις προσπάθειες για να το πετύχει. Είναι πιθανό να αναρωτηθεί κάποιος γιατί “κόλλησε” στο 6,19μ. τόσο πολύ, ενώ πέρασε σχετικά εύκολα το 6,20μ.. Σε αυτό το επίπεδο τα περιθώρια βελτίωσης και αλλαγής είναι ελάχιστα. Δεν άλλαξε τεχνική ή τακτική από το 6,19 μ. έως το 6,20μ.. Σίγουρα, είχε καλύτερη ψυχολογία. Ένα πράγμα πρόσθεσε στο μεσοδιάστημα. Μερικά ποτηράκια σερβικής ρακής. Δεν μπορούσε εύκολα να αρνηθεί το κέρασμα των Σέρβων, μετά το 6,19μ. και δεν θέλησε να πει “όχι” σε αυτό έπειτα από το 6,20μ.. Τότε, που εξυπακούεται ότι δεν χόρεψε συρτάκι στο στάδιο -όπως πολλοί Έλληνες αναφώνησαν-, αλλά τον παραδοσιακό σερβικό χορό “kolo”, τον οποίο είχε μελετήσει σε βίντεο όσο βρισκόταν στο λεωφορείο, καθ' οδόν προς τη Stark Arena. Δεν αναφώνησαν έστω “χασαποσέρβικο” ή “σέρβικο”, όπως το έλεγαν παλαιότερα. Kαι γιατί άλλωστε να χορέψει συρτάκι μπροστά στους Σέρβους; Κλείνει η χορευτική παρένθεση και επιστρέφουμε στο χορό των ρεκόρ που μοιραία προκαλεί τη διάθεση για τη σύγκριση του Σουηδού με τον Σεργκέι Μπούμπκα.
Ο Μπούμπκα, το σταγονόμετρο και τα 100.000 δολάρια
Οι συνθήκες από την εποχή του Ουκρανού μέχρι αυτή του Ντουπλάντις έχουν αλλάξει. Ακόμη και η ποιότητα των κονταριών έχει βελτιωθεί σημαντικά. Επίσης, μεσολάβησε και το παγκόσμιο ρεκόρ του μέντορα του μικρού Σουηδού, Ρενό Λαβιλενί. Ο Γάλλος κατέρριψε το παγκόσμιο ρεκόρ κλειστού στίβου του Ουκρανού που ήταν 6,15μ., το 2015. Το 6,16μ. του Λαβιλενί έγινε μπροστά στα μάτια του Μπούμπκα. Και τα δύο ρεκόρ σημειώθηκαν στο ίδιο στάδιο, στο Ντόνετσκ.
Ωστόσο, ο σημαντικότερος λόγος για τον οποίο δεν θα μπορέσουμε να κάνουμε μια δίκαιη σύγκριση ανάμεσα στον Μπούμπκα και στον Ντουπλάντις είναι ότι ποτέ δεν θα μάθουμε μέχρι πού μπορούσε να φτάσει ο “τσάρος των αιθέρων”. Επέλεξε να ανεβάζει πόντο – πόντο τον πήχη για το επόμενο ρεκόρ, έπειτα από μια φαεινή ιδέα της Nike στα τέλη της δεκαετίας του '80. Η εταιρεία αποφάσισε να πριμοδοτεί τα παγκόσμια ρεκόρ ξεχωριστά, προκειμένου να του δώσει επιπλέον κίνητρα, για να μείνει στο στίβο. Τα ρεπορτάζ της εποχής ανέφεραν ότι ο 58χρονος -σήμερα- επικοντιστής λάμβανε το ποσό των 100.000 δολαρίων για κάθε παγκόσμιο ρεκόρ.
Η διαφοροποίηση της τακτικής του Μπούμπκα άρχισε το 1988. Έκτοτε έδινε εντολή ''να ανέβει ο πήχης μόνο ένα εκατοστό'' πάνω από το προηγούμενο ρεκόρ του. Μέχρι τότε, είχε πετύχει επτά παγκόσμια ρεκόρ στον ανοιχτό στίβο και εννέα στον κλειστό. Μετά το 1988 ακολούθησαν 10 παγκόσμια ρεκόρ στον ανοιχτό στίβο μέχρι το 6,14 μ. (Σεστιέρε, 1994) και εννέα στον κλειστό στίβο. Δηλαδή, αν ισχύει το ποσό των 100.000 δολαρίων ο Ουκρανός κέρδισε 1.900.000 δολάρια μόνο από τη Nike, για τα ρεκόρ που πέτυχε από το 1988 και μετά. Συνολικά, πέτυχε 35 παγκόσμια ρεκόρ στην καριέρα του.
Όσοι αποφεύγουν τη σύγκριση του Μπούμπκα με τον Ντουπλάντις έχουν ένα πολύ σοβαρό επιχείρημα. Πολλά από τα παγκόσμια ρεκόρ του Ουκρανού δεν ήταν απλά καθαρά, αλλά περνούσε πολλά εκατοστά πάνω από τον πήχη με μεγάλη άνεση. Ωστόσο, δεν άλλαξε την τακτική του... σταγονόμετρου, την οποία ακολούθησαν και οι διάδοχοί του κι έτσι δεν μάθαμε ποιες ήταν οι πραγματικές δυνατότητές του στο αγώνισμα. Ο ίδιος ίσως να τις ήξερε, γι' αυτό μετά τα πρώτα ρεκόρ του Σουηδού επεσήμανε με σιγουριά ότι οι επιδόσεις στο επί κοντώ δεν έχουν αγγίξει ακόμα τα ανθρώπινα όρια.
Ο Ντουπλάντις για τη νίκη του στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του Βελιγραδίου έλαβε από τους διοργανωτές 40.000 δολάρια και για το ρεκόρ 50.000. Το δε πριμ για το παγκόσμιο ρεκόρ του το 2020 με 6,18μ. ήταν 30.000. Ο 22χρονος έχει πει ότι θέλει να ξεπεράσει τον Σεργκέι Μπούμπκα σε όλα τα επίπεδα και σε συμμετοχές και σε μετάλλια. Είναι αρκετά νέος για να τα καταφέρει.