Η βρογχοδιασταλτική ουσία κλενβουτερόλη είναι αυτή που ανιχνεύθηκε στα ούρα της Ελληνίδας αθλήτριας, η οποία κλήθηκε να εγκαταλείψει το Ολυμπιακό Χωριό, μετά το θετικό δείγμα της, αφότου πρόλαβε ν' αγωνιστεί στα προκριματικά του αγωνίσματός της.

Ακολούθως, αποκάλυψε η ίδια την ταυτότητά της, όπως και η ΔΟΕ. Ωστόσο, επειδή δεν έχει ανοιχτεί το β' δείγμα της στο ρεπορτάζ του SPORT24 -που εξηγεί αναλυτικά το χρονικό της εν λόγω υπόθεσης ντόπινγκ και τι συνέβη από τις 10 Ιουλίου μέχρι σήμερα-, δεν θα αναφερθεί το όνομά της.

Οι λόγοι που είναι εκτεταμένη η χρήση της κλενβουτερόλης

Ας αρχίσουμε με τις ιδιαιτερότητες της ουσίας ώστε να αντιληφθείτε ευκολότερα την υπόθεση ντόπινγκ που έπληξε την Ολυμπιακή ομάδα.

Η κλενβουτερόλη, εκτός από τη χρήση της για τη θεραπεία αναπνευστικών παθήσεων -όπως το άσθμα-, έχει επίσης ισχυρές αναβολικές (μυϊκή ανάπτυξη) και λιποδιαλυτικές (καύση λίπους) ιδιότητες, ενώ χρησιμοποιείται παράνομα από ορισμένους αθλητές προκειμένου να βελτιώσουν την απόδοσή τους και να επιτύχουν απώλεια λίπους.

Η χρήση της έγινε εκτεταμένη τα τελευταία χρόνια στον αθλητισμό, κυρίως επειδή προσφέρει μια βολική, αλλά ταυτόχρονα δύσκολα πειστική δικαιολογία στους αθλητές.

Ποια συνθήκη όμως εκμεταλλεύονται οι αθλητές προκειμένου να εμφανίσουν ένα αληθοφανές αφήγημα; Σε συγκεκριμένες χώρες -και ιδιαίτερα στην Κίνα, τη Γουατεμάλα και το Μεξικό και σε μικρότερο βαθμό στην Κολομβία, στο Περού και στον Ισημερινό - η κλενβουτερόλη χρησιμοποιείται στην κτηνοτροφία για τη μυϊκή ανάπτυξη των ζώων.

Η πολυήμερη παραμονή σε αυτές τις χώρες σε συνδυασμό με κατανάλωση κρέατος είναι πιθανό να δώσει ίχνη κλενβουτερόλης στα δείγματα των αθλητών, όπως έγινε για παράδειγμα το 2011 στο Παγκόσμιο Κύπελλο ποδοσφαίρου U17 στο Μεξικό, όπου βρέθηκαν θετικοί περισσότεροι από 100 ποδοσφαιριστές. Αποδείχθηκε ότι στο διάστημα της παραμονής τους είχαν καταναλώσει κρέας ζώων που τους είχε χορηγηθεί η κλενβουτερόλη.

Αντίστοιχες υποθέσεις μαζικών ευρημάτων της ουσίας σε δείγματα ούρων προέκυψαν και στην Κίνα, με τους αθλητές να αθωώνονται στη συνέχεια. Να επισημάνουμε ότι η χρήση της κλενβουτερόλης στην κτηνοτροφία απαγορεύεται στην Ευρώπη, αλλά και στις ΗΠΑ.

Αντιλαμβάνεστε, λοιπόν, τον συναγερμό που ήχησε στον Παγκόσμιο Οργανισμό Αντιντόπινγκ μετά τα διαδοχικά κρούσματα σε κλενβουτερόλη που όντως είχαν προκύψει από κατανάλωση κρέατος. Ο WADA αρχικά έπρεπε να διασφαλίσει ότι δεν θα τιμωρηθούν αθώοι αθλητές και επίσης τέθηκε σε εγρήγορση γι' αυτούς που θα εκμεταλλευτούν το θολό τοπίο, το οποίο είχε προκύψει και επιβεβαιώθηκε διπλά, έπειτα από μια σειρά ερευνών.

Μία από αυτές τις έρευνες έγινε το 2012 από το ξακουστό εργαστήριο αντιντόπινγκ της Κολωνίας (Institute of Biochemistry του German Sport University Cologne) και τα ευρήματά της δημοσιεύθηκαν και από τον WADA. Το εργαστήριο έστειλε 28 εθελοντές στην Κίνα με σκοπό να καταναλώνουν κρέας εκεί. Στο 79% των εθελοντών εμφανίστηκαν ίχνη κλενβουτερόλης στα δείγματά τους.

Ένας αθλητής λοιπόν που παραβιάζει τους κανονισμούς περί φαρμακοδιέγερσης με κλενβουτερόλη μπορεί να ισχυριστεί ότι κατανάλωσε κρέας αγνώστου προέλευσης, μόνο και μόνο για να εμφανίσει μια δικαιολογία για τα μάτια του κόσμου (ως είθισται), χωρίς απαραίτητα να περιμένει να αθωωθεί.

Πότε τιμωρείται και πότε αθωώνεται ένας αθλητής

Λόγω του ζητήματος που προέκυψε με τα αμφιλεγόμενα δείγματα ο WADA αποφάσισε ότι το όριο κλενβουτερόλης σε δείγμα ούρων είναι μέχρι 5ng/mL. Που σημαίνει ότι πάνω από τα 5ng/mL έχουμε ξεκάθαρο ντόπινγκ, ενώ κάτω από το όριο προκύπτει ατυπικό εύρημα.

Εσκεμμένα δεν αναφέρουμε τον όρο “επιτρεπτό όριο”, διότι και κάτω από τα 5ng/mL η χρήση της κλενβουτερόλης θεωρείται ντόπινγκ, εκτός από κάποιες εξαιρέσεις.

Ένα ατυπικό εύρημα πρέπει να δικαιολογηθεί επαρκώς από τον αθλητή ή την αθλήτρια προκειμένου να αθωωθεί και να μη χαρακτηριστεί και αυτό ντόπινγκ. Για παράδειγμα, ένα ταξίδι στην Κίνα -υπό προϋποθέσεις- θα μπορούσε να αθωώσει τον αθλητή, κατά την πειθαρχική διαδικασία.

Ο WADA εξήγησε ότι κάθε ατυπικό εύρημα κλενβουτερόλης αθλητών που είτε βρίσκονταν είτε είχαν ταξιδέψει πρόσφατα στην Κίνα, το Μεξικό ή τη Γουατεμάλα αντιμετωπίζεται διαφορετικά και σε αυτές τις περιπτώσεις δεν ασκεί έφεση σε αθωωτικές αποφάσεις, υπό την προϋπόθεση ότι θα διαπιστωθεί πως πράγματι κατανάλωσαν κρέας με κλενβουτερόλη.

Ο λόγος που χαρακτηρίστηκε ντόπινγκ η υπόθεση της Ελληνίδας αθλήτριας

H Ελληνίδα αθλήτρια αγωνίστηκε στο Χένγκελο στις 7 Ιουλίου και πέρασε από ντόπινγκ κοντρόλ στις 10 Ιουλίου, στην Ελλάδα.

Η ποσότητα κλενβουτερόλης που βρέθηκε στο δείγμα της ήταν κάτω από τα 5ng/mL. Δηλαδή, είχε κι αυτή ατυπικό εύρημα.

Προ ημερών ο διοικητής του ΕΟΚΑΝ, Γρηγόρης Λέων, εξήγησε στο SPORT24 όλη τη διαδικασία που ακολουθήθηκε -σύμφωνα με το πρωτόκολλο- μέχρι να οριστικοποιηθεί το θετικό δείγμα της αθλήτριας. Ένα ατυπικό εύρημα απαιτεί επανέλεγχο και έτσι ο ΕΟΚΑΝ παρήγγειλε -μέσω του WADA- νέα δειγματοληψία εντός του Ολυμπιακού Χωριού. Ο WADA δεν έστειλε ενημέρωση στον ΕΟΚΑΝ που να αναφέρει κάποιο εύρημα στη δεύτερη δειγματοληψία.

Ο ΕΟΚΑΝ που διενήργησε τον πρώτο έλεγχο στην Ελλάδα, διαπίστωσε από τα whereabouts της αθλήτριας ότι δεν υπήρχε ταξίδι στις τρεις χώρες (Κίνα, Μεξικό, Γουατεμάλα), όπου γίνεται χρήση της ουσίας στην κτηνοτροφία και θα μπορούσαν να δικαιολογήσουν το εύρημα στα ούρα της.

Ωστόσο, υπήρχε ένα κενό πέντε ημερών στα whereabouts της και αυτό έπρεπε να ελεγχθεί, πριν λάβει την απόφαση για τον προσωρινό αποκλεισμό της. Τα whereabouts είναι η φόρμα που συμπληρώνουν οι αθλητές με την τοποθεσία πού θα βρίσκονται, ώστε να είναι διαθέσιμοι για ελέγχους εκτός αγώνων.

Πριν, ο ΕΟΚΑΝ χαρακτηρίσει ως παράβαση του κανονισμού περί φαρμακοδιέγερσης το ατυπικό εύρημα της αθλήτριας, τής ζήτησε να δώσει εξηγήσεις για την τοποθεσία πού βρισκόταν το επίμαχο πενθήμερο.

Η προθεσμία που έδωσε στην αθλήτρια για ν' απαντήσει ήταν μέχρι το βράδυ (4 Αυγούστου), πριν από τον προκριματικό αγώνα της (5 Αυγούστου). Συνήθως, οι αθλητές έχουν μεγαλύτερο περιθώριο χρόνου για να απαντήσουν, ωστόσο στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν ήταν δυνατόν για τέτοια ελαστικότητα, δεδομένου ότι ακολουθούσε ο προκριματικός και η απόφαση έπρεπε να ληφθεί πάση θυσία πριν από τον τελικό.

Εντέλει, οι εξηγήσεις που έδωσε η αθλήτρια δεν την κάλυπταν -δηλαδή δεν ανέφερε ότι εκείνες τις ημέρες είχε ταξιδέψει στην Κίνα, στη Γουατεμάλα ή στο Μεξικό- και το ατυπικό εύρημα στο δείγμα της αυτομάτως θεωρήθηκε ντόπινγκ από τον ΕΟΚΑΝ,που ανήμερα του προκριματικού αγώνα ενημέρωσε επίσημα την Ολυμπιακή Επιτροπή για το κρούσμα που προέκυψε.

Ένας αθλητής δεν μπορεί να εμφανίσει από το πουθενά ένα ταξίδι στην Κίνα, στη Γουατεμάλα ή στο Μεξικό, χωρίς να έχει τα απαραίτητα δικαιολογητικά (π.χ. εισιτήρια) ή να ισχυριστεί ότι κατανάλωσε κρέας με κλενβουτερόλη, δίχως να προσκομίσει αντίστοιχες αποδείξεις και να γίνει η σχετική έρευνα στο "Χ" εστιατόριο, που θα αποδεικνύει τους ισχυρισμούς περί κατανάλωσης κρέατος.

Η αθλήτρια ισχυρίστηκε ότι κατανάλωσε ψητό κρέας με κλενβουτερόλη στο Χένγκελο, όπου αγωνίστηκε. Εκκρεμεί πλέον η διαδικασία του πειθαρχικού για την αθλήτρια του στίβου, που έφυγε από το Ολυμπιακό Χωριό, της αφαιρέθηκε η διαπίστευσή της και ακυρώθηκε το αποτέλεσμά της στον προκριματικό του αγωνίσματός της.

Και οι δύο Ελληνίδες "πιάστηκαν" με κλενβουτερόλη

Αυτό ήταν το δεύτερο κρούσμα ντόπινγκ της Ολυμπιακής ομάδας. Πριν αναχωρήσει η αποστολή μια ακόμα αθλήτρια του στίβου βρέθηκε θετική, επίσης στην ουσία κλενβουτερόλη. Πρόκειται για τη βαδίστρια Κυριακή Φιλτισάκου, της οποίας το β' δείγμα έχει ήδη ανοιχθεί. Η Φιλτισάκου, σε αντίθεση με την δεύτερη αθλήτρια που βρέθηκε θετική στην ουσία, αποκλείστηκε από την Ολυμπιακή ομάδα πριν αυτή ταξιδέψει στο Παρίσι.

Συνεπώς, αντιλαμβανόμαστε ότι υπάρχει ζήτημα αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα με τη χρήση της εν λόγω απαγορευμένης ουσίας.

Το SPORT24 στους Ολυμπιακούς Αγώνες 2024

Όλα τα νέα και ειδήσεις για τους Ολυμπιακούς Αγώνες στο Παρίσι είναι εδώ! Δες αναλυτικά το Πρόγραμμα των Ολυμπιακών Αγώνων και παρακολούθησε live την εξέλιξη των αθλημάτων και την κατάταξη των μεταλλίων στο Olympic Games
Matchcenter.

Κάνε εγγραφή στα push notifications του SPORT24, αλλά και στο Youtube κανάλι μας για να μαθαίνεις όλες τις εξελίξεις για τους Ολυμπιακούς Αγώνες 2024.