Η σύζυγος του Αλέξανδρου Νικολαΐδη, Δώρα Τσαμπάζη στο SPORT24: "Έκλαψα πολύ το πρώτο βράδυ που είχα ανάγκη τη συμβουλή του"
Η σύζυγος του Αλέξανδρου Νικολαΐδη, Δώρα Τσαμπάζη μίλησε στο SPORT24 για τη μάχη του αργυρού Ολυμπιονίκη με τον καρκίνο, για το όραμά του και αναφέρθηκε στις παντοδύναμες γυναίκες από τις οποίες αντλούσαν δύναμη οικογενειακώς, αυτά τα δύο χρόνια.
Η φόρμα του Αλέξανδρου Νικολαΐδη βρίσκεται ακόμα στην κρεμάστρα, όπως την είχε αφήσει μετά την τελευταία φορά που τη φόρεσε. Η αύρα του αγκαλιάζει το σπίτι που λούζεται από το φως του αλτρουισμού του. Η σύζυγός του, η αγαπημένη του Δώρα δεν έχει πειράξει τίποτε. Είναι τα πάντα Άλεξανδρος, όπως λέει.
Η Ελεάννα που είναι 5,5 ετών και ο Γιώργος που βαδίζει στα 3 ζητούν να δουν παλιά βίντεο του μπαμπά τους. Θέλουν να τον βλέπουν να παίζει, όπως έπαιζε μαζί τους. Ο Γιώργος ενθουσιάζεται με έναν διαγωνισμό νεροτσουλήθρας που έκανε ο πατέρας του με τον Περικλή Ιακωβάκη. Είναι το αγαπημένο του βίντεο. Γελάει, επειδή ο πανήψυλος μπαμπάς σήκωνε πολύ νερό, όταν έπεφτε στην πισίνα και έβρεχε τους πάντες.
Η Ελεάννα καταλαβαίνει περισσότερα. Ξέρει ότι η τελευταία επιθυμία του πατέρα της ήταν να δημοπρατηθούν τα μετάλλιά του “για να σωθούν παιδάκια”. Έτσι, βρήκε την ευκαιρία η ατσάλινη μαμά της να τής πει τι σημαίνει η δύσκολη λέξη “αλληλεγγύη” και στη συνέχεια την ενημέρωσε ότι “ο κύριος που πήρε το Ολυμπιακό μετάλλιο της Αθήνας το επέστρεψε στην οικογένειά μας”.
Ο δις αργυρός Ολυμπιονίκης άφησε ως ανεκτίμητη κληρονομιά στα παιδιά του ένα χάρτη με χαραγμένη την πορεία της ανιδιοτελούς προσφοράς, τα ιδανικά, το ευ αγωνίζεσθαι και τις ιδέες του. Αυτά μεταλαμπαδεύει στα παιδιά τους και όχι μόνο, η σύζυγός του Δώρα Τσαμπάζη. Μίλησε στο SPORT24 και είπε ότι λειτουργεί ψυχοθεραπευτικά η προσπάθειά της να κρατήσει ζωντανή τη μνήμη του Αλέξανδρου Νικολαΐδη, υλοποιώντας το όραμά του.
Ο Ψηλός έφυγε από τη ζωή στις 14 Οκτωβρίου του 2022, έπειτα από δύο χρόνια μάχης με το καρκίνωμα NUT. Μάς ενημέρωσε ο ίδιος για την ασθένειά του, το θάνατό του και την τελευταία επιθυμία του με την επιθανάτια επιστολή του, την οποία έγραφε επί μήνες όπως αποκαλύπτει στη συνέντευξη η σύζυγός του.
Συνέντευξη στη Μαρία Καούκη
“Ο καρκίνος μάς πέτυχε ανυποψίαστους και ο Αλέξανδρος ήταν ο τελευταίος υποψήφιος, για να πάθει κάτι τέτοιο. Η συνολική εικόνα έδειχνε ότι δεν υπήρχε προδιάθεση: Υπήρξε αθλητής, δεν ήταν καπνιστής, ήταν υγιής, γυμνασμένος, χωρίς να έχει κάνει καταχρήσεις, να έχει πάρει παράνομες ουσίες κ.τ.λ. Και όσο τού το επέτρεπαν οι τραυματισμοί γυμναζόταν ακόμα. Δεν είχε αφεθεί, ήταν σε φόρμα. Είχε μία καλή ζωή. Όντως, ο καρκίνος μας βρήκε σε μια πολύ καλή φάση, όμως ο Αλέξανδρος είχε εκτεθεί για περίπου 8 με 9 χρόνια σε μία πολύ μεγάλη ψυχολογική τοξικότητα με ένα προσωπικό θέμα, για το οποίο δεν θα αναφέρω τίποτε περισσότερο.
Σύμφωνα με τον γιατρό του, αυτό το γεγονός σε συνδυασμό με το ότι καθάριζε κάθε μήνα έναν λέβητα πέλετ από τη στάχτη -χωρίς μάσκα- και εισέπνεε ό,τι υπήρχε εκεί, μπορεί συνετέλεσαν στην εμφάνιση του καρκίνου. Η βιοψία στον πνεύμονα έδειξε έκθεση σε υψηλή μόλυνση και μικροσωματίδια. Ο γιατρός του, ο κ. Ιωάννης Μπουκοβίνας ήταν αυτός που δεν μπορούσε να δεχθεί ότι ο Αλέξανδρος έπαθε έναν “απλό” -σε εισαγωγικά το απλό- καρκίνο του πνεύμονα. Ήταν ο γιατρός, ο όποιος ήθελε απαντήσεις και αυτός που έπεισε τον Αλέξανδρο να κάνει επιπλέον εξετάσεις, για να δουν τι τον προκάλεσε. Με την επιμονή του κ. Μπουκοβίνα βρήκαμε αργότερα το καρκίνωμα NUT.
Ο κ. Δημόπουλος τον ανέλαβε στην πρώτη φάση της ασθένειας και ο κ. Μπουκοβίνας συνεπικουρικά, στη Θεσσαλονίκη. Μετά, η κατάσταση σοβάρεψε και ο Αλέξανδρος δεν μπορούσε να ταξιδέψει στην Αθήνα. Τότε, έγινε το αντίθετο. Ο κ. Μπουκοβίνας ήταν ο βασικός γιατρός και ο κ. Δημόπουλος ήταν σε επικοινωνία. Πάντα, είχαν μία άριστη συνεργασία και άριστες σχέσεις. Απλώς, ο κ. Μπουκοβίνας είναι όπως λέμε “ψείρας” και ήθελε μια εξήγηση, να πει στον Αλέξανδρο το “γιατί”. Δεν δεχόταν ένας 43χρονος μη καπνιστής να έχει καρκίνο στον πνεύμονα.
Η διάγνωση του καρκίνου έγινε επίσημα την Πρωτοχρονιά του 2021. Τα συμπτώματα τα είχε από τον Αύγουστο του 2020. Μούδιαζε το πόδι του και αυτό σημαίνει ότι ο καρκίνος υπήρχε από τότε και προϋπήρχε. Μούδιαζε το πόδι του από τον μεταστατικό όγκο στον εγκέφαλο. Έτσι, πιεζόταν το νεύρο της αισθητικότητας που προκαλούσε τα μουδιάσματα. Αρχικά, ανακαλύψαμε τον όγκο στον εγκέφαλο. Δεν ξέραμε αν είναι καλοήθης ή κακοήθης. Όταν βγήκε βιοψία μάθαμε ότι είναι και κακοήθης και μεταστατικός από τον πνεύμονα. Αυτό σαν νέο ήταν και καλό και κακό. Αν ήταν πρωτοπαθής του εγκεφάλου θα μιλούσαμε για τέσσερις μήνες ζωής.
Συνεπώς, δεδομένης της κατάστασης το «μεταστατικός από άλλο όργανο» ήταν εν μέρει και καλό νέο. Θα μπορούσε να είναι και χειρότερα, αυτό εξηγώ. Το σοκ ήταν πολύ μεγάλο, στην αρχή. Όμως, νιώσαμε ασφάλεια και καταφέραμε να το ξεπεράσουμε πολύ σύντομα, επειδή βρισκόμασταν σε πολύ καλά ιατρικά χέρια, αλλά και επειδή ο Αλέξης Τσίπρας μάς αγκάλιασε από την αρχή. Μάς βοήθησε και στην πράξη, με ό,τι συνεπάγεται αυτό. Είπαμε: «Πάμε! Θα τα καταφέρουμε. Προχωράμε. Μάς έτυχε αυτό, αλλά δεν το βάζουμε κάτω».
Όταν αφαιρέθηκε η εστία στον πνεύμονα, ο Αλέξανδρος είπε, ''αν γίνω καλά θα δώσω αυτά τα μετάλλια για να σωθούν κι άλλοι''
Η ελπίδα ότι θα τα καταφέρει ο Αλέξανδρος υπήρχε για πολύ καιρό. Τον ακριβή τύπο του καρκίνου τον μάθαμε τον Οκτώβριο του 2021. Δέκα μήνες έπειτα από την αρχική διάγνωση. Σκέψου, ότι το καρκίνωμα NUT έχει πρόβλεψη 7 με 9 μήνες ζωής και ο Αλέξανδρος ήταν ήδη στους 10 μήνες από την αρχική διάγνωση. Είχε ήδη ξεπεράσει τις αρχικές προβλέψεις. Ελπίζαμε για πολύ καιρό, διότι ακόμα και όταν έγινε η υποτροπή της νόσου ο Αλέξανδρος βρισκόταν σε ένα σταθερό επίπεδο. Και το σταθερό επίπεδο είναι καλό. Μέχρι και τον Μάρτιο του 2022 οι ελπίδες μας ήταν αρκετές.
Την απόφαση να δημοπρατηθούν τα Ολυμπιακά μετάλλια την έλαβε όσο υπήρχαν αυτές οι ελπίδες. Όταν πιστεύαμε ότι μάλλον ξεμπερδεύουμε. Όταν, αφαιρέθηκε η εστία στον πνεύμονα με το χειρουργείο και πιστέψαμε ότι ξεμπερδέψαμε, ότι θα έμεναν μερικές χημειοθεραπείες και τέλος.
Τότε, ο Αλέξανδρος είπε, «αν γίνω καλά θα δώσω αυτά τα μετάλλια, για να σωθούν κι άλλοι». Μάλιστα, ήθελε ο ίδιος να τα δημοπρατήσει σε μεγάλες πλατφόρμες παγκόσμιας εμβέλειας. Ήξερε ότι θα προσελκύσουν πάρα πολύ κόσμο και πάρα πολλούς συλλέκτες, οι οποίοι θα μπορούσαν να τα αγοράσουν με πολύ υψηλά ποσά. Ήθελε να προωθήσει ο ίδιος την καμπάνια.
Όταν τα πράγματα άρχισαν να μην πηγαίνουν καλά, έλεγε «και να μη γίνω καλά, εγώ πάλι θέλω να δώσω τα μετάλλια για να σωθεί κόσμος». Είναι πολύ δύσκολο να αρνηθείς και να απαρνηθείς την ύλη. Όλοι είμαστε προσκολλημένοι στην ύλη και δεν θέλουμε να το παραδεχτούμε. Είμαστε καταναλωτικά όντα και θέλουμε το καλό αυτοκίνητο, το ακριβό κινητό.
Το να μπεις στη διαδικασία -ενώ ακόμα είσαι καλά και ελπίζεις- να πεις: «Εγώ θα δώσω τα αντικείμενα, για τα οποία μόχθησα περισσότερο στη ζωή μου, ξενύχτησα, έκλαψα, δάκρυσα, έκανα χειρουργεία, είχα εφιάλτες, είχα καλά όνειρα, δοξάστηκα» είναι ακόμα πιο σημαντικό απ' το ν' αποφασίσεις ν' αφήσεις κάποια πράγματα φεύγοντας. Φεύγοντας, έρχεσαι αντιμέτωπος με το τέλος και καταλαβαίνεις ότι δεν έχει καμία αξία το ακριβό σπίτι, το ακριβό αμάξι. Είναι μεγαλείο να πεις «δίνω τη μοναδική ηθική και πρακτική κληρονομιά μου», όσο είσαι καλύτερα στην υγεία σου και έχεις ακόμα πολλές ελπίδες.
Το καλοκαίρι του 2021 πήγαμε τις πρώτες και τελευταίες διακοπές μας και οι τέσσερις μαζί. Ζήτησα από τον Αλέξανδρο να βγούμε μία selfie. Δεν τού είπα για ποιο λόγο
Ο Αλέξανδρος πέρασε ποιοτικό χρόνο με τα παιδιά και έζησε μαζί τους το παιχνίδι, αυτά τα δύο χρόνια. Κάναμε και διακοπές όλοι μαζί. Παίξαμε στη θάλασσα. Το καλοκαίρι του 2021 πήγαμε τις πρώτες και τελευταίες μας διακοπές και οι τέσσερις μαζί, ως οικογένεια. Ήταν Αύγουστος και ήμασταν στην παραλία. Όταν, βγάλαμε τα παιδιά από τη θάλασσα, τα κουκουλώσαμε με τις πετσετούλες τους και τους δώσαμε το χυμό τους. Ήταν τόσο γλυκά με το καλαμάκι στο στόμα και σκεπασμένα με τις πετσέτες και ζήτησα από τον Αλέξανδρο να βγούμε μία selfie οι τέσσερις μας.
Δεν τού είπα για ποιο λόγο ζήτησα αυτή τη selfie. Όμως, μέσα μου ήξερα ότι ήθελα να κρατήσω αυτή τη στιγμή, για πάντα. Φοβήθηκα ή φοβόμουν ότι δεν θα κάνουμε ξανά διακοπές μαζί. Είναι μία φωτογραφία, στην οποία χαμογελάμε πηγαία και οι τέσσερις. Είναι για μένα από τις στιγμές ευτυχίας και ανεμελιάς που κρατάω σαν φυλαχτό. Και έχουμε και πολλά βίντεο από εκείνες τις διακοπές που ήταν οι πρώτες και οι τελευταίες που κάναμε όλοι μαζί.
Τα παιδιά θα θυμούνται μέσα από στιγμές, μέσα από τα βίντεο. Είναι από τα καλά της τεχνολογίας. Χρειάστηκε πολλές φορές να σκέφτομαι το τώρα, το μετά και το πολύ μετά χωρίς αυτό να με επηρεάζει. Δεν ξέρω αν ήταν το ένστικτό μου ως μητέρα, ήθελα να φυλάξω κάποιες στιγμές. Εξάλλου, δεν είχα τίποτε να χάσω με μια φωτογραφία. Όπως είχαμε μία οι τέσσερίς μας από τη βάφτιση του Γιώργου.
Τα παιδιά ζητούν πολύ συχνά τον μπαμπά τους και θέλουν συνέχεια να βλέπουν παλιά βίντεό του. Βρήκα ένα παλιό βιντεάκι, στο οποίο ο Αλέξανδρος κάνει διαγωνισμό νεροτσουλήθρας με τον Περικλή Ιακωβάκη. Ο Αλέξανδρος είχε νικήσει τον Περικλή και στα παιδιά φάνηκε τόσο αστείο που ο μπαμπάς τους έκανε νεροτσουλήθρα και πέταγε τόσο πολύ νερό έξω από την πισίνα. Ζητούσαν ξανά και ξανά να το δουν. Ο Γιώργος γελούσε τόσο πολύ. Τού άρεσε που ο μπαμπάς του έκανε νεροτσουλήθρα και έβρεχε τους πάντες με το νερό που σήκωνε.
Είπα στην Ελεάννα ότι ο κύριος που πήρε το Ολυμπιακό μετάλλιο της Αθήνας το επέστρεψε στην οικογένειά μας. Χάρηκε πάρα πολύ!
Τα παιδιά είναι μικρά τώρα, αλλά αυτά τα μηνύματα που προσπάθησε να περάσει ο πατέρας τους θα τα λάβουν. Και εγώ θα τούς πω ποιος ήταν ο μπαμπάς τους. Ήδη, η Ελεάννα γνωρίζει ότι ο μπαμπάς της έδωσε τα μετάλλια, για να σωθούν παιδάκια. Η πρώτη αντίδρασή της ήταν η εξής: «Εγώ μαμά δεν ήθελα. Ήθελα αυτά τα μετάλλια να είναι δικά μας».
Επειδή, είναι ένα παιδί που καταλαβαίνει τής εξήγησα ότι δεν έχει σημασία η ύλη και ότι με αυτόν τον τρόπο θα σωθούν πολλά παιδάκια. Κατάλαβε ότι αυτό έχει σημασία και ότι όταν μπορούμε πρέπει να βοηθάμε. Τής αναφέρω λέξεις, οι οποίες είναι δύσκολες για την ηλικία της. Ακόμα και τώρα, μικρές - μικρές έννοιες τις μαθαίνει. Όσο μεγαλώνει θα μαθαίνει περισσότερα. Τής εξηγώ τι είναι η αλληλεγγύη. Δεν είναι εύκολο να καταλάβει και ρωτάει. Τής λέω ότι αλληλεγγύη είναι να βοηθάμε και όταν κάτι μας περισσεύει να το δίνουμε στο διπλανό μας.
Επίσης, τής είπα ότι ο κύριος που πήρε το Ολυμπιακό μετάλλιο της Αθήνας το επέστρεψε στην οικογένειά μας. Τής εξήγησα ότι πρόσφερε τα χρήματα για τη δημοπρασία και ότι μάς έδωσε το μετάλλιο του μπαμπά πίσω. Η Ελεάννα χάρηκε πάρα πολύ! Το πιο πιθανό είναι μόλις ολοκληρωθούν και οι υπόλοιπες πληρωμές να κάνουν το ίδιο και οι άλλοι πλειοδότες. Δίνω όση πληροφορία μπορεί να επεξεργαστεί το μυαλουδάκι της.
Για το όραμά του, για τη δημοπρασία δούλεψαν πολλοί. Ο Άκης και η Άρτεμις Τσόλη, όπως και η εταιρεία Active Media δούλεψαν νυχθημερόν και αφιλοκερδως, όπως και οι υπάλληλοι τους. Το έκαναν από την αγάπη τους για τον Αλέξανδρο. Δούλεψαν εθελοντικά, βγήκε αυτό το επαγγελματικό αποτέλεσμα και τούς ευχαριστώ πολύ όλους.
Θα συνεχίσω να κάνω κι άλλα πράγματα. Θα συνεχίσω, όσο αντέχω. Πιστεύω ότι ίσως να κλατάρω, κάποια στιγμή. Δεν έχω καθίσει από την ημέρα που έφυγε. Αυτό βέβαια είναι και ψυχοθεραπευτικό, αλλά ίσως κάποια στιγμή μού βγει μετατραυματικά.
Δεν έζησα το πένθος, το θρήνο και ίσως αργότερα να πω δεν θέλω άλλο. Να πω ότι θέλω να κλειστώ στο σπίτι, να πενθήσω, να μην ξαναμιλήσω για τη νόσο, να μην αναφέρω τη λέξη ''καρκίνος''. Να πω ότι θέλω να το βγάλω τελείως από τη ζωή μου.
Θα είναι και αυτό λογικό και δεν θα με καταστήσει ξαφνικά κακή σύντροφο. Όμως, αυτή τη στιγμή με κρατάει όρθια η προσπάθεια να διατηρήσω τη μνήμη του ζωντανή και να κάνω κάποια πράγματα για εκείνον. Με βοηθάει αυτό και θα συνεχίσω να κάνω πράγματα. Έχω πολλές ιδέες και με αυτές τις σκέψεις τον νιώθω ακόμα κοντά μου. Μπορεί κάποια στιγμή να κλατάρω, μπορεί και όχι. Προς το παρόν, νιώθω ότι όσο μου το επιτρέπει η διάθεσή μου και η ενέργειά μου θέλω να κάνω πράγματα.
Την επιστολή την έγραφε λίγο-λίγο για πολλούς μήνες. Όταν την πρωτοξεκίνησε είπε: "Τι κάνω τώρα; Γράφω τον επικήδειο μου;"
Έγραψε στην επιστολή του ότι η δημοπράτηση των μεταλλίων είναι η κληρονομιά που θέλει να αφήσει στα παιδιά του. Την επιστολή την έγραφε λίγο-λίγο για πολλούς μήνες. Όταν την πρωτοξεκίνησε τη σταμάτησε στις πρώτες σειρές. Είπε: «Τι κάνω τώρα; Γράφω τον επικήδειο μου; Τι ακριβώς γίνεται;».
Άλλες φορές έγραφε περισσότερο. Κάποια στιγμή, το κείμενο είχε γίνει ένα σώμα άμορφο, χωρίς αρχή, μέση, τέλος. Ήταν κάποιες σκόρπιες σκέψεις. Το Σεπτέμβριο του 2022 το τελείωσε. Τα έβαλε όλα στη σωστή σειρά και όπως ήθελε. Μού το παρέδωσε. Ήξερα ότι το γράφει. Ήξερα κάποιες σκέψεις. Δεν με άγχωνε ότι γράφει ένα τέτοιο κείμενο. Το γεγονός ότι γράφεις κάτι, δεν σημαίνει ότι αυτό θα ορίσει το τέλος. Με έκανε υπερήφανη ο τρόπος που σκέφτεται.
Αισθανόμουν συγκίνηση κι ευχόμουν να μη χρειαστεί αυτό το κείμενο να δημοσιοποιηθεί ή να γίνει γνωστό με ένα διαφορετικό τρόπο. Να έλεγε: «Παιδιά, έγινα καλά και δίνω τα δύο μετάλλιά μου». Να αλλάζαμε το περιεχόμενο αυτής της επιστολής.
Ο Αλέξανδρος -προς το τέλος- ήταν πολύ συνειδητοποιημένος ότι δεν θα τα καταφέρει και δεν τον πείραζε πια. Όταν ολοκλήρωσε την επιστολή, έκλεισε τον υπολογιστή και χαμογέλασε. Το περάσαμε στο e-mail μου, και ήταν σαν να μην έγινε τίποτα. Σαν να έλεγε: «Τακτοποίησα άλλη μία υπόθεση».
Μάλιστα, ήταν για καιρό ενεργός και στα social media και σε ό,τι είχε αναλάβει. Αισθανόταν πολύ μεγάλη υποχρέωση απέναντι στους ανθρώπους που τον εμπιστεύτηκαν, εννοώ στους ανθρώπους του ΣΥΡΙΖΑ και στον Αλέξη Τσίπρα. Ποτέ, από την πλευρά τους δεν ζήτησαν τίποτα, δεν είπαν καν «Αλέξανδρε, όταν μπορείς γράφε κάτι». Τίποτε. Τού είπαν: «Κάνε, ό,τι θέλεις. Ακόμα και αν δεν κάνεις κάτι, παραμένεις σε αυτό το πόστο». Ο Αλέξανδρος αισθανόταν μεγάλη υποχρέωση απέναντί τους, αλλά και υποχρέωση απέναντι στις απόψεις του και στις αρχές του. Τον βοηθούσε πολύ ψυχολογικά να είναι ενεργός, ειδικά το πρώτο διάστημα που κανείς δεν καταλάβαινε τι συμβαίνει. Έβγαινε και σε εκπομπές.
Ήθελε αυτός να γράψει το τέλος, όπως επιθυμούσε. Δεν ήθελε να είναι για κανέναν: "Κρίμα το παλικάρι"
Ακόμα και όταν δώσαμε μια κοινή συνέντευξη δεν κατάλαβαν ότι νοσεί. Αλλά, ήδη οι οστικές βλάβες ήταν μεγάλες, όπως και οι πόνοι. Εκείνη η συνέντευξη δόθηκε τον Φεβρουάριο του 2022 και παίχτηκε τον Μάιο. Στην περίπτωση που μάς ζητούσαν να δώσουμε τη συνέντευξη τον Μάιο, δεν ξέρω αν ο Αλέξανδρος θα μπορούσε. Τότε, ακόμα και άνθρωποι που ήταν στο τηλεοπτικό συνεργείο και τον ήξεραν δεν κατάλαβαν κάτι. Είδαν απλά ότι ζορίζεται. Δεν του ήταν εύκολο να καθίσει και τούς απάντησε ότι δυσκολεύεται, λόγω ενός παλιού τραυματισμού στη μέση.
Δεν ήθελε να μαθευτεί, για δύο λόγους. Πρώτον, επειδή δεν υπάρχει ενσυναίσθηση στην κοινωνία για το θέμα του καρκίνου. Είναι ταμπού. Αντιμετωπίζονται όλοι ως λεπροί. Δεν ξέρουν τι να σου πουν. Προτιμούν να μη σου πουν κάτι. Πριν κάποιος να δώσει τη μάχη του λένε: “Πάει και αυτός. Κρίμα το παλικάρι”. Και δεν ήθελε να είναι για κανέναν: «Κρίμα το παλικάρι».
Ο δεύτερος λόγος ήταν επειδή ήθελε αυτός να γράψει το τέλος, όπως επιθυμούσε. Δεν ήθελε ποτέ κάποιος να πει “κρίμα”, αλλά να υπάρχει σεβασμός στη μάχη που έδωσε και ταυτόχρονα οι άνθρωποι που δίνουν την ίδια μάχη να πάρουν κουράγιο και να πιστέψουν ότι το τέλος μπορούμε να το ορίσουμε. Μπορούμε να αφήσουμε μία επιθυμία μας να εκπληρωθεί μετά και να ζούμε μέσα από αυτήν. Νομίζω ότι δικαιώθηκε για την επιλογή του. Αν και σε αυτά τα πράγματα δεν υπάρχει συνταγή. Υπάρχουν άνθρωποι, οι οποίοι θέλουν να πουν τι βιώνουν και είναι καλύτερα να το μοιραστούν. Η ανάγκη του καθενός είναι και το δικό του σωστό. Για τον Αλέξανδρο το σωστό ήταν αυτό.
Επίσης, ήθελε να κάνει focus στην προσπάθειά του. Όσοι το μάθαιναν, τον έπαιρναν τηλέφωνο και τον στεναχωρούσε. Άκουγε από την άλλη άκρη του τηλεφώνου: «Πω, ρε φιλαράκι στεναχωρέθηκα πολύ τώρα». Δεν είχε ανάγκη ο Αλέξανδρος να ακούσει κάτι τέτοιο. Και αισθανόταν ότι όλο αυτό τον έβγαζε εκτός του στόχου του. Δεν ωφελούσαν αυτές οι κουβέντες.
Είναι νικητής ο Αλέξανδρος. Για το καρκίνωμα NUT δεν υπάρχουν επιβεβαιωμένοι survivors. Όσοι το έχουν καταπολεμήσει το πρόλαβαν στο πρώτο στάδιο. Είναι πολύ επιθετικός καρκίνος. Η πρόγνωση είναι 6 με 9 μήνες και ο Αλέξανδρος έφτασε τα δύο χρόνια. Αυτή είναι μια μεγάλη νίκη.
Το πρώτο βράδυ που συνειδητοποίησα πόσο ανάγκη είχα τη συμβουλή του και ότι δεν θα την έχω από εδώ και πέρα, τότε έκλαψα πολύ
Ήταν προστατευτικός με όλους μας, πολύ. Αυτό είναι και καλό και κακό. Σε ένα βαθμό νιώθω ότι έχω χάσει τη γη κάτω από τα πόδια μου. Νιώθω ότι έχω χάσει τον άνθρωπο που εμπιστευόμουν περισσότερο απ' όλους στη ζωή μου. Εμπιστευόμουν την κρίση του, καμιά φορά περισσότερο και από αυτή των γονιών μου. Οι γονείς μου είναι μεγάλοι άνθρωποι και δεν αντιλαμβάνονται κάποια πράγματα με σύγχρονη ματιά, από αυτή την άποψη το λέω.
Δεν είχα δεύτερες σκέψεις «μήπως μου το λέει γι' αυτό ή για το άλλο;». Το λέω, επειδή συναντάμε συχνά τον ανταγωνισμό ανάμεσα στα ζευγάρια. Όταν ο Αλέξανδρος μού έλεγε, «Δώρα κάντο» ήμουν σίγουρη γι' αυτό που έλεγε και ας πίστευε ο υπόλοιπος κόσμος ότι είναι λάθος. Το «κάντο» του Αλέξανδρου ήταν αυτό που είχε σημασία. Αυτό, μού λείπει πολύ. Μού λείπει πάρα πολύ.
Χρειάστηκα τη συμβουλή του στο διάστημα που έχει μεσολοβήσει από τη μέρα που έφυγε και δεν την είχα. Αυτό μού κόστισε περισσότερο απ' όλα. Έχασα το άλλο μου μισό, τον άνθρωπο που με μια ματιά καταλαβαινόμασταν και επικοινωνούσαμε σε όλα. Όλα μπορώ να τα αντέξω και τα βράδια που είμαι μόνη. Θα καθίσω να δω ταινίες. Και τα παιδιά που μεγαλώνω μόνη μου, δεν με πειράζει. Δεν είπα ούτε μία φορά: «Ωχ! Τώρα, πώς θα μεγαλώσω μόνη μου τα παιδιά;». Δεν έχω παραπονεθεί ούτε δευτερόλεπτο.
Όμως, το πρώτο βράδυ που συνειδητοποίησα πόσο ανάγκη είχα τη συμβουλή του και ότι δεν θα την έχω από εδώ και πέρα, τότε έκλαψα πολύ. Παρόλα αυτά, μού άφησε μία ακόμα κληρονομιά. Επειδή, γνωριζόμασταν τόσο καλά μπορώ να μαντέψω ποια θα ήταν η συμβουλή του. Μπορεί να έχω ανάγκη τη συμβουλή του, αλλά κατά βάθος μέσα μου ξέρω ποια θα ήταν.
Μπορεί να έφυγε, αλλά μου άφησε όλες τις σκέψεις του. Η αύρα του υπάρχει στο σπίτι. Τα πάντα υπάρχουν. Είναι ακόμα κρεμασμένη στην κρεμάστρα η φόρμα του, από την τελευταία φορά που τη φόρεσε. Δεν έχω πειράξει τίποτε. Εννοείται ότι φοράω τα ρούχα του. Τα φοράω, χωρίς να μου προκαλούν βαριά συναισθήματα. Αισθάνομαι όμορφα που τα φοράω.
Η αλήθεια είναι ότι θα μπορούσα να δώσω κάποια από τα ρούχα του σε κόσμο που τα έχει ανάγκη, αλλά θα ήθελα πολύ να τα φορέσει ο γιος μας στην εφηβεία του. Θα περιμένω να τα φορέσει ο Γιώργος. Ας με συγχωρέσει ο κόσμος που δεν θα τα δώσω. Περιμένω τη στιγμή που θα πω στο Γιώργο: «Έλα λίγο να δούμε αν σου κάνει αυτό» και να φορέσει τα ρούχα και τα παπούτσια του πατέρα του.
Ο Αλέξανδρος έπαιρνε δύναμη από την Ιωάννα Παλιοσπύρου. Η μάχη που έδινε για τη ζωή και ο χρόνος που πέρασε στα νοσοκομεία, μέχρι να σταθεί όρθια ήταν μια αχτίδα φωτός
Μού στέλνουν μηνύματα μητέρες που έχουν χάσει τα παιδιά τους από καρκίνο. Παιδιά μικρά, 7 χρόνων ή και 15 και μού λένε: «Μπράβο κορίτσι μου, σωστά τα σκέφτεσαι τα πράγματα». Εγώ παγώνω. Δεν έχω να πω κάτι. Εγώ πρέπει να πω σε αυτές τις γυναίκες μπράβο. Εγώ πρέπει να υποκλιθώ σε αυτές τις γυναίκες και αισθάνομαι πάρα πολύ λίγη και πάρα πολύ μικρή, όταν να λένε αυτές οι γυναίκες συγχαρητήρια σε μένα.
Σκέφτομαι ότι αν υπήρχε μια παρέλαση δύναμης αυτές οι γυναίκες είναι μπροστά, είναι πρώτες. Εμείς, οι υπόλοιπες -αν έχουμε την τιμή να βρισκόμαστε σε αυτή την παρέλαση- ακολουθούμε πολλά χιλιόμετρα πίσω. Οι γονείς του Αλέξανδρου είναι το πιο κοντινό παράδειγμα που έχω, εννοείται.
Από το να χάσεις το παιδί σου υπάρχει και κάτι ακόμα χειρότερο. Να σού σκοτώσουν το παιδί, να σού βιάσουν το παιδί. Προσφάτως, μάθαμε ότι οι δολοφόνοι, οι βιαστές της Ελένης Τοπαλούδη θα προσφύγουν στον Άρειο Πάγο. Για μένα, αυτό είναι το χειρότερο που μπορεί να σού συμβεί. Εμείς χάσαμε τον άνθρωπο μας, αλλά δεν φταίει κάποιος. Έχουμε μόνο την αγάπη για εκείνον και αυτή η αγάπη είναι παρηγοριά, είναι γιατρικό, είναι τα πάντα. Για τους γονείς της Ελένης, αντί για αγάπη μένει το μίσος γι' αυτούς που στέρησαν τη ζωή του παιδιού τους, τούς μένει η αδικία. Μιλάω και για τη Μάγδα Φύσσα και για τους γονείς της Γαρυφαλλιάς. Μένει μέσα σου ένα μίσος που σε τρώει σαν σαράκι. Δεν μπορώ παρά να μην υποκλιθώ σε αυτές τις γυναίκες. Αυτές είναι οι δυνατές γυναίκες.
Χάνεις το παιδί σου από μια ασθένεια, αλλά δεν φταίει κάποιος. Μένεις με την ανάμνηση του παιδιού σου. Συνειδητοποιείς ότι η μητέρα της Ελένης Τοπαλούδη έχει στο μυαλό της συνέχεια τι τράβηξε το παιδί της λίγο πριν ξεψυχήσει; Αυτή η γυναίκα θα φύγει από τη ζωή κάποια στιγμή και δεν θα έχει σβήσει δευτερόλεπτο αυτός ο εφιάλτης από το κεφάλι της. Το ίδιο ισχύει και για τη Μάγδα Φύσσα που τόσα χρόνια στέκεται αγέρωχη, για να αντιμετωπίσει τους δολοφόνους του παιδιού της. Αν αυτές οι γυναίκες -που έπαθαν το χειρότερο- μένουν όρθιες, τότε όλοι οι υπόλοιποι πρέπει να σταθούμε δυνατοί. Είμαστε υποχρεωμένοι απέναντι σε αυτούς που μας δείχνουν το δρόμο.
Το διάστημα που ο Αλέξανδρος έδινε τη δική του μάχη, συζητούσαμε γι' αυτούς τους ανθρώπους. Έμενε χώρος μέσα μας και χρόνος, για να συμμεριστούμε τον πόνο τους. Και με τη μητέρα του Αλέξανδρου, συζητήσαμε πολλές φορές για τη Μάγδα Φύσσα κι έλεγε: “Από αυτή τη γυναίκα παίρνω δύναμη”. Και ο Αλέξανδρος έπαιρνε δύναμη από μία άλλη γυναίκα, από την Ιωάννα Παλιοσπύρου. Η περίπτωσή της δεν μοιάζει με αυτή του Αλέξανδρου, αλλά η μάχη που έδινε για τη ζωή και ο χρόνος που πέρασε στα νοσοκομεία μέχρι να σταθεί όρθια ήταν μια αχτίδα φωτός. Δεν χρειάζεται να είναι ίδια περίπτωση. Δεν μπαίνουν στη ζυγαριά αυτά. Και η Ιωάννα υπέφερε πάρα πολύ.
Ο Αλέξανδρος σκεφτόταν αυτές τις γυναίκες, σκεφτόταν τους ανθρώπους γύρω του. Πρέπει να κάνεις αρκετή δουλειά με τον εαυτό σου και να φτάσεις σε αυτό που εξήγησε και έκανε ο Αλέξανδρος, να φύγεις από το εγώ και να πας στο εμείς”.