Η ιστορία του παγκόσμιου τένις επρόκειτο να αποκτήσει... μια εξτρά σελίδα, πριν καν εμφανιστούν στον τελικό του US Open οι Roger Fereder και Novak Djokovic. Αυτή η προσθήκη, στη χρυσή βίβλο, έγινε εις άπταιστη ελληνική, με την Εύα Ασδεράκη να αναλαμβάνει τη συγγραφή της. Έγινε η πρώτη γυναίκα που κάθισε στην καρέκλα του διαιτητή, σε ανδρικό τελικό του US Open!

Στη Νέα Υόρκη, στην περιοχή Flushing Meadows-Corona Park, στο Queens, υπάρχει ένα δημοτικό πάρκο. Είναι το τέταρτο μεγαλύτερο στη New York City και χρωστά την εμφάνιση του στο χάρτη, στο World's Fair του "μεγάλου μήλου" (διεθνής έκθεση επιστήμης, τεχνολογίας, διασκέδασης και κουλτούρας -αυτό που σήμερα είναι γνωστό ως Expo), για τη σεζόν 1939-40. Έως τότε, ήταν χωματερή, αυτό που ο F. Scott Fitzgerald είχε χαρακτηρίσει στο "Great Gatsby" ως "κοιλάδα από στάχτες". Συμπτωματικά, ήταν δίπλα στην νότια άκρη του αεροδρομίου LaGuardia.

Τον Ιανουάριο του 1977, όπως ο υποψήφιος πρόεδρος της USTA (United States Tennis Association), W.E. Hester προσγειωνόταν στο LaGuardia, είδε το Singer Bowl -το στάδιο που είχε οικοδομηθεί για να φιλοξενήσει την έκθεση του 1964 -παρεμπιπτόντως, έγινε συναυλιακός χώρος και "έδρα" άλλων αθλητικών events- και έθεσε θέμα ελλειπούς εκμετάλλευσης. Ήταν η περίοδος που η USTA αναζητούσε ένα νέο μέρος, για να διοργανώνει το US Open -μετά μια διαφωνία που είχε προκύψει με το West Side Tennis Club (Forest Hills). Η ιδέα άρεσε και το Singer Bowl μετονομάστηκε σε Louis Armstrong Memorial Stadium, προς τιμήν του Louis Armstrong, κατοίκου της περιοχής. Έγινε μια εκ βάθρων ανακαίνιση, χωρίστηκε σε δυο εγκαταστάσεις και κάπως έτσι προέκυψε το USTA National Tennis Center, που έκανε εγκαίνια τον Αύγουστο του 1978.

Και τι σας νοιάζει; Θα έπρεπε να σας νοιάζει, διότι επί αυτών των εδαφών πήρε η Εύα Ασδεράκη το στυλό, για να γράψει μια νέα σελίδα στην ιστορία του παγκοσμίου τένις, ως η πρώτη γυναίκα που κάθισε στην καρέκλα του διαιτητή, σε τελικό ανδρών του US Open . Δεδομένου ότι η Marija Cicak, εκ Κροατίας, ανέλαβε τον τελικό γυναικών, το Σάββατο (12/9), μεταξύ της Flavia Pennetta και της Roberta Vinci, το φετινό US Open έγινε το πρώτο grand slam που είχε γυναίκες στις... καρέκλες και στους δυο τελικούς! Αν τώρα, θέλετε να μάθετε ποια κυρία έκανε την αρχή, γενικά σε major tournament, ήταν η Sandra de Jenken, από τη Γαλλία, στον τελικό γυναικών του 2007 στα opens της Αυστραλίας και της Γαλλίας.

Εξυπακούεται πως αυτός δεν ήταν ο πρώτος τελικός της Eva Asderaki-Moore, όπως θα τη βρείτε στα sites της αλλοδαπής, σε grand slam. Το 2011 είχε αναλάβει τον τελικό γυναικών στο US Open και το 2013 τον αντίστοιχο τελικό στο Wimbledon. Στον πρώτο, είχε χρεώσει την Serena Williams με "λεκτική προσβολή" στην αντίπαλο της, Samantha Stosur, μετά μια κραυγή της πρώτης έπειτα από ένα κερδισμένο πόντο (για την ιστορία, οι ειδικοί δικαίωσαν την διαιτήτρια). Η Ασδεράκη ενημέρωσε για την παράβαση -και ότι δίνει τον πόντο στην Stosur-, άρχισε ένας... τρυφερός διάλογος, με την αθλήτρια να λέει μεταξύ άλλων πως "είσαι άσχημη στο εσωτερικό σου, είσαι hater" μαζί και " μην ξανακοιτάξεις προς το μέρος μου". Η αλήθεια είναι ότι η αμερικανίδα μπέρδεψε την Ασδεράκη με μια άλλη διαιτήτρια, με την οποία είχε μια λογομαχία σε προηγούμενο τουρνουά και συνεπώς θεώρησε πως πάλι την αδικεί.

Οι εγκαταστάσεις στη Νέα Υόρκη -αυτές που φιλοξενούν τo US Open- άλλαξαν όνομα στις 28 Αυγούστου του 2008. Έγιναν USTA Billie Jean King National Tennis Center -ειρήσθω εν παρόδω, για 11 μήνες κάθε χρόνο τα γήπεδα είναι ανοιχτά στο κοινό. Όπου "Billie Jean King", είναι η κυρία που βρέθηκε στο Νο1 της παγκόσμιας κατάταξης, που πήρε 39 grand slam και θα λέγατε πως ανήκει στις ιστορικές φιγούρες του σπορ. Είναι και εκείνη που μεταξύ πολλών άλλων, έδωσε συγχαρητήρια στην Ασδεράκη.

Αντιλαμβάνεστε ότι η επιλογή της 33χρονης, για τον τελικό της Κυριακής (13/9) δεν έγινε... με λοταρία. Όπως διαβεβαίωσε ο πρόεδρος των εποπτών, Bruce Littrell, στην USA Today " η Εύα είχε μπει στις λίστες με τους υποψήφιους να εποπτεύσουν τέτοιους τελικούς, τα τελευταία 3-4 χρόνια και φέτος ήταν που της δόθηκε η ευκαιρία. Σε επίπεδο ικανοτήτων, έχει αναλάβει πολλά παιχνίδια ανδρών σε slams και ξεχώρισε σε κάθε ένα από αυτά. Δεν δημιούργησε ποτέ το παραμικρό πρόβλημα και δίχως αμφιβολία, κέρδισε το δικαίωμα να βρίσκεται εκεί που βρέθηκε". Διαφορετικά, μάλλον δεν θα ήταν μια από τους 19 διαιτήτριες υψίστου επιπέδου, που δούλεψαν φέτος στο US Open και σίγουρα δεν θα ήταν μια από τις έξι γυναίκες που έχουν gold badge. Τι είναι αυτό;

Μια στάση εδώ, για να εξηγηθούμε. Στο χώρο των εποπτών του τένις, υπάρχουν τρία επίπεδα που έχουν δημιουργηθεί από την International Tennis Federation. Αφότου διευθύνουν μη επαγγελματικά παιχνίδια, μπορούν να μπουν στο πρώτο επίπεδο και να διεκδικήσουν το green badge. Βασική προϋπόθεση είναι να γνωρίζουν γαλλικά ή/και ισπανικά, διότι ο προορισμός τους είναι να διευθύνουν παιχνίδια στην κεντρική και τη νότιο Αμερική και την Αφρική.

Στο δεύτερο επίπεδο, τα μαθήματα είναι στα αγγλικά και αφορούν τους διαιτητές που έχουν ήδη ξεχωρίσει στα Pro Cirtuit της ITF (Davis Cup, Fed Cup, ATP, WTA). Όσοι περνούν και αυτά τα τεστ, παίρνουν το white badge και αποκτούν το δικαίωμα να διεκδικήσουν το bronze badge, εφόσον περάσουν και από αυτή τη διαδικασία με επιτυχία, παίρνουν το silver και μετά αν η ετήσια έκθεση που κάνουν οι ITF, ATP και WTA με τη δουλειά και τις επιδόσεις τους, το επιτρέπει, φτάνουν στο gold badge. Ε, η Ασδεράκη έχει φτάσει εκεί και άρα έχει κατοχυρώσει το δικαίωμα να διευθύνει Grand Slam, ATP World Tour και παιχνίδια WTA Tour.

Όπως ενημέρωσαν οι δημοσιογράφοι που ήταν στη Νέα Υόρκη, το σαββατοκύριακο, η γεννημένη το 1982 διαιτήτρια, δεν θέλησε να δώσει κάποια συνέντευξη, για το επίτευγμα της. " Άφησε τη μοναδική της δουλειά να μιλήσει από μόνη της". Και ναι, όλοι γνώριζαν πως κατά τη διάρκεια του όποιου τουρνουά, οι διαιτητές απαγορεύεται να μιλούν. Για αυτό και την πλησίασαν, όταν όλα είχαν τελειώσει. Εκείνη όμως, επέμεινε πως δεν έχει κάτι να πει. Άφησε τους άλλους να μιλήσουν.

Εμείς ωστόσο, βρήκαμε παλαιότερες συνεντεύξεις της, για να καταλάβουμε τι είχε στο μυαλό της, όταν μεγάλωνε στη Χαλκίδα και ασχολήθηκε ενεργά με το τένις -ήταν το χόμπι της-, μέχρι την ημέρα που ένα διεθνές τουρνουά διεξήχθη στα γήπεδα του συλλόγου της. Της ζήτησαν να βοηθήσει, ως κριτής γραμμής. " Και έτσι ξεκίνησαν όλα. Μου άρεσε αυτό που έκανα, όπως και ότι είχα τη δυνατότητα να συναντήσω κόσμο από διαφορετικές χώρες". Το 1997, ήταν 16 χρόνων και η εμπειρία τη συνεπήρε. Μιλώντας με τους chair umpires, "μαγεύτηκε" από τη ζωή τους, τα ταξίδια, τις εμπειρίες που είχαν ζήσει. Αποφάσισε πως αυτό ήταν που ήθελε να κάνει στη ζωή της. Και το διεκδίκησε.

Ακολούθησε ένα σεμινάριο της Ελληνικής Ομοσπονδίας Τένις και έξι μήνες αργότερα, πέταξε για πάντα τη ρακέτα και άρχισε να συνηθίζει την καρέκλα, εποπτεύοντας αγώνες ανδρών και γυναικών, σε τουρνουά και πριν γίνει 20, είχε γίνει διεθνής, ενώ σπούδαζε στον τομέα των επιχειρήσεων. " Προφανώς, τότε δεν ήξερα ότι το μέλλον μου είναι στο τένις. Ήταν κάτι που απολάμβανα να κάνω, κάτι που μπορούσα να κάνω παράλληλα με τις σπουδές μου που μπορούσε να μου δίνει μισθό και αφορούσε το άθλημα που λάτρευα".

Η πρώτη της εμφάνιση, ήταν σε γυναικείο τουρνουά που έγινε στην Αθήνα. Η πρώτη διεθνής παρουσία, στο Ισραήλ. Το πρώτο της WTA Tour event, στην Doha (το 2001) και από εκεί το 2005 προκρίθηκε να γίνει chair umpire, στο Wimbledon. " Θυμάμαι να βλέπω τους τελικούς του Wimbledon και του Roland Garros στην τηλεόραση και να οραματίζομαι τον εαυτό μου στο πρώτο. Όταν βρέθηκα εκεί, δεν μπορούσα να το πιστέψω. Γνώριζα την ιστορία και την παράδοση αυτού του grand slam και αίφνης αποτέλεσα μέρος της".

Η ζωή της... 25 πτήσεις

Έκτοτε, η ζωή της έχει 20 με 25 ταξίδια κάθε χρόνο, πράγμα που σημαίνει πως ο σύζυγος της (παντρεύτηκε τον Paul, το 2012 και τότε προστέθηκε στο ονοματεπώνυμο το Moore, ενώ η έδρα της είναι στο Monkton Combe) δεν έχει ακριβώς... κουραστεί να τη βλέπει. Κάτι που μπορεί να είναι και δύσκολο " αλλά με υπομονή, βρίσκεις τη σωστή ισορροπία. Αρκεί να αγαπάς αυτό που κάνεις. Μόνο τότε το κάνεις καλά. Η δική μου δουλειά είναι απίστευτη! Πρέπει να αγαπάς ακόμα και τα ταξίδια, γιατί είσαι σε πτήσεις όλη τη χρονιά. Να σου αρέσει να βλέπεις διαφορετικά μέρη, διαφορετικές ηπείρους. Κάποια στιγμή γίνεται κουραστικό, αλλά προφανώς και είναι ενδιαφέρον να μπορείς να βλέπεις διαφορετικά πράγματα, να συναντάς διαφορετικούς ανθρώπους και να κάνεις πολύ καλούς φίλους". Όχι, οι παίκτες δεν είναι επιλογή, γιατί υπάρχει κανονισμός που το απαγορεύει " για τους προφανείς λόγους".

Εξυπακούεται πως... δεν περίμεναν όλοι πότε θα εμφανιστεί. Ότι δεν υπήρξαν προβλήματα. " Θυμάμαι αγώνες σε ερασιτεχνικά τουρνουά στην Ελλάδα, που το βραβείο ήταν λίγα χρήματα και δεν υπήρχαν καν κριτές γραμμών. Εκεί τα πράγματα ήταν λίγο δύσκολα, αλλά όταν γυρίζω τώρα πίσω το χρόνο και τα θυμάμαι, θεωρώ ότι οι εμπειρίες αυτές ήταν πολύ χρήσιμες. Κλήθηκα να κολυμπήσω κατευθείαν στα βαθιά και έτσι απέκτησα αυτοπεποίθηση και εμπειρίες".

Το ελληνικό χιούμορ -που σώζει

Ομολόγησε πως " είναι διαφορετική η πρόκληση του να εποπτεύεις αγώνα ανδρών και αγώνα γυναικών. Και τα δυο είναι πολύ καλές εμπειρίες, αλλά είναι διαφορετικές και όλες είναι μέρος της δουλειάς μας". Ο δημοσιογράφος του SB Nation που της είχε πάρει τη συνέντευξη, το 2011, είχε κάνει την... προαναγγελία στο Twitter και διαπίστωσε ότι ήταν πολλοί εκείνοι που ήθελαν να μάθουν κάτι για την Ασδεράκη. " Ένας μου ζήτησε να σε ρωτήσω τι σαμπουάν χρησιμοποιείς, γιατί τα μαλλιά σου πάντα δείχνουν τέλεια στην TV". Γέλασε και εξήγησε ότι " αν πω τη μάρκα, δεν θα είναι έμμεση διαφήμιση;", αποδεικνύοντας πως για το status της στο παγκόσμιο τένις, διατηρεί το χιούμορ της.

Το αυτό έκανε και όταν την ρώτησαν (από άλλο μέσο) αν... εξετάζει συχνά τα μάτια της. Γέλασε και πάλι και μετά ενημέρωσε ότι " είναι μεταξύ των εξετάσεων που πρέπει να κάνουμε, κάθε χρόνο". Στο "οι κινήσεις των χεριών που κάνουν οι διαιτητές είναι προϊόν προπόνησης ή... γεννιέσαι με αυτές;" το γέλιο κράτησε κανένα λεπτό. Μετά, είπε ότι " δεν κάνουμε προπόνηση, αλλά όταν περνάς από τη διαδικασία να γίνεις κριτής γραμμών σου λένε να πέσεις στα γόνατα, για να τσεκάρεις και μετά... να χρησιμοποιήσεις το χέρι σου για να δείξεις τι είναι". Και ποια είναι η πιο δύσκολη στιγμή του να είσαι διαιτητής; " Να θες να πας στην τουαλέτα. Μπορείς να το ζητήσεις... αλλά προσπαθώ να το αποφεύγω"!

Η μπηχτή του Nadal και η πληρωμένη απάντηση

Η καλύτερη στιγμή της -πριν αυτή του φετινού US Open- ήταν ο τελικός του 2013 (Bartoli-Lisicki), οι Ολυμπιακοί Αγώνες της Αθήνας (ήταν κριτής γραμμών "και ήμουν παρέα με όλους τους φίλους μου, στο κορυφαίο γεγονός. Ήταν απίστευτο"), το διπλό ανδρών στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου "και γενικά, οι τελικοί των grand slam είναι ό,τι καλύτερο μπορείς να έχεις. Είναι επιβράβευση. Είναι απίστευτο να μπορείς να διαιτητεύεις τους κορυφαίους αθλητές του πλανήτη. Όσο πιο διασκεδαστικό είναι το παιχνίδι, τόσο καλύτερα αισθάνεσαι. Ελπίζεις να κάνεις καλή δουλειά και το βέβαιο είναι πως όσο λιγότερο ασχολούνται μαζί σου, τόσο καλά τα έχεις πάει".

Κάτι που δεν συνέβη... ακριβώς έτσι στο αυστραλιανό Open, το 2014, οπότε χρέωσε παράβαση στον Rafa Nadal γιατί... έπαιρνε το χρόνο του, μεταξύ των πόντων. Στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε το παιχνίδι, ο Ισπανός, δήλωσε -μεταξύ άλλων- πως " χρειαζόμαστε διαιτητές που να καταλαβαίνουν το παιχνίδι". Τι είπε η Εύα; "Υπάρχουν κανονισμοί για αυτά τα πράγματα και εγώ το μόνο που κάνω, είναι να τους ακολουθώ. Μπορεί να είναι δύσκολο, αλλά πάντα πρέπει να θυμάσαι πως υπάρχουν δυο παίκτες στο γήπεδο. Αν κάποιος κάνει κάτι λάθος, δεν μπορούμε να αδιαφορήσουμε, γιατί πρέπει να είμαστε δίκαιοι στον έτερο παίκτη. Οφείλουμε να είμαστε δίκαιοι και για τους δυο".

Το γράμμα του συζύγου της, στη USA Today

Παραμονές της ιστορικής στιγμής που έζησε η Εύα την Κυριακή (13/9), ο σύζυγος της έστειλε ένα email στη USA Today (κατόπιν σχετικού αιτήματος του μέσου) και σε αυτό έγραψε πως " το να είσαι η πρώτη γυναίκα διαιτητής, σε τελικό ανδρών του US Open είναι απίστευτο. Είμαι πολύ υπερήφανος για την Εύα και πάρα πολύ ευτυχισμένος για όσα ζει. Δουλεύει πάρα πολύ σκληρά, θυσιάζει πάρα πολλά για να είναι εκεί που είναι και ένα ματς σαν και αυτό, κάνει όλες τις θυσίες να αξίζουν". Η οικογένεια της (η πρώτη και η... νέα) παρακολουθεί πάντα τα παιχνίδια της " όπου και αν είναι στον κόσμο".

Η ίδια παραδέχεται πως ακόμα και σήμερα, πριν ένα μεγάλο παιχνίδι " νιώθω πολύ αγχωμένη. Για τους παίκτες, αυτή είναι η ζωή τους, η δουλειά τους. Και περιμένουν από εσένα πως επίσης θα είσαι αυτήν την ημέρα, στο κορυφαίο σημείο της απόδοσης σου. Πάντα υπάρχει λίγη πίεση. Όσο μεγαλύτερα είναι τα ονόματα, όσο μεγαλύτερη είναι η "σκηνή" και η σημασία του παιχνιδιού, τόσο περισσότερο άγχος νιώθω. Τι κάνω για να χαλαρώσω; Μπαίνω... στον κόσμο μου, συγκεντρώνομαι και κάνω ό,τι πρέπει να κάνω". Προφανώς το σύστημα... λειτουργεί και υπάρχουν αξιολογήσεις από τις ανώτατες αρχές του τένις, να αποδεικνύουν του λόγου το αληθές. Υπάρχουν βέβαια, και ουκ ολίγα tweets που την αποθέωναν... σχεδόν όσο τον Djokovic για τη νίκη του.