Η Γέλενα Γκέντσιτς ήταν η "μάνα" που γέννησε τον Νόβακ Τζόκοβιτς μέσα στον πόλεμο

Ο Γέλενα Γκέντσιτς, μια εμβληματική προσωπικότητα του ενιαίου γιουγκοσλάβικου τένις, απεβίωσε την 1η Ιουνίου του 2013 στο Βελιγράδι. Ήταν 76 ετών. Την ημέρα εκείνη ο Νόβακ Τζόκοβιτς είχε αγώνα στο Roland Garros. Έπαιζε με τον Βούλγαρο Γκρεγκόρ Ντιμιτρόφ στον 3ο γύρο. Ήταν ήδη το Νο1 του κόσμου. "Το μάθαμε την ώρα που ήταν στο προθερμαντήριο", ομολογούσε ο Μαριάν Βάιντα, προπονητής του Σέρβου. "Μου το είπε ο Μίλιαν (σ.σ Αμάναβιτς, ο φυσιοθεραπευτής του επιτελείου) στη διάρκεια των ασκήσεων και του ζήτησα να μην του το πούμε γιατί δεν θα του έκανε καλό".

Ο Τζόκοβιτς δεν ενημερώθηκε αμέσως για τον θάνατο της Γκέντσιτς. Βγήκε στο κορτ και 'ισοπέδωσε' τον αντίπαλό του με 6-2, 6-2, 6-3. Σαν να βιαζόταν. Είχε προηγουμένως αποκλείσει Βέλγο Γκοφέν και τον Αργεντινό Πέλα χωρίς να χάσει σετ. Θ' ακολουθούσε το συναπάντημα με τον (δυνατό στο σέρβις) Γερμανό Κοχλσεράιμπερ πριν από τον προημιτελικό. Αφού ολοκλήρωσε το πρωτόκολλο που ακολουθείται μετά τον εκάστοτε αγώνα (πρώτες δηλώσεις, αφιερώσεις), ο Τζόκοβιτς απομονώθηκε από τους συνεργάτες του στ' αποδυτήρια. Έπρεπε να μάθει τα νέα. Ο Αμάναβιτς ανέλαβε το ρόλο του μαντατοφόρου. Ο 'Νόλε' ξέσπασε σε κλάματα και ακύρωσε τη συνέντευξη Τύπου που θα έδινε. Ήθελε να μείνει μόνος, να θρηνήσει την απώλεια.

Μια συνάντηση από σύμπτωση

Η Γέλενα Γκέντσιτς ήταν η γυναίκα που τον είχε πιστέψει πρώτη απ' όλους. Προτού καν συμπληρώσει τα πρώτα 6 χρόνια της ζωής του. Η αγάπη του Τζόκοβιτς για το τένις ήταν έμφυτη. Είχε γεννηθεί για να χτυπά αυτό το λαχανί μπαλάκι με τις λευκές ραφές. Το πρώτο λατρεμένο παιχνίδι του ήταν μια μίνι ρακέτα κι ένα μαλακό μπαλάκι αφενός για να μην κινδυνεύει να τραυματιστεί αφετέρου για να μην προκαλεί ζημιές στο σπίτι. Όταν ο μπαμπάς Σρτζαν και η μαμά Ντιγιάνα τού χάρισαν μια ρακέτα που έφερνε περισσότερο σε κανονική, άρχισε να εξασκείται εκτός σπιτιού. Δεν ήθελε κανείς να τον ενοχλεί και να τον διακόπτει.

Την Γκέντσιτς την γνώρισε το 1992. Όχι στο Βελιγράδι, αλλά στο Κοπαόνικ. Ως προπονήτρια του τμήματος αντισφαίρισης της Παρτιζάν είχε οργανώσει ένα καμπ στο δημοφιλές ορεινό θέρετρο και ο μικρός 'Νόλε' είχε κρεμαστεί από έναν φράκτη για να έχει την κατάλληλη οπτική επαφή. Ο πατέρας, ως πρώην αθλητή και προπονητής του σκι, είχε μετοικίσει στο φημισμένο βουνό για να δραστηριοποιηθεί επαγγελματικά (διδασκαλία, εστίαση) και το κάρμα έφερε την διάσημη προπονήτρια στο δρόμο του Τζόκοβιτς.

Τον αντιλήφθηκε να χαζεύει με πάθος τους αθλητές της. Πήγε προς το μέρος του και ρώτησε τι γύρευε εκεί κι αν ήξερε τι ακριβώς βλέπει. Ο πιτσιρικάς είχε έτοιμες τις απαντήσεις του. "Τένις", αποκρίθηκε. Του ζήτησε να μπει στο γήπεδο και να δοκιμάσει. Σε λίγες ημέρες η έμπειρη προπονήτρια είχε καταλάβει πως πρόκειται για ένα παιδί-θαύμα που θα διαπρέψει αν ασχοληθεί επισταμένως μαζί του. Είχε προηγουμένως ανακαλύψει τον Γκόραν Ιβανόσεβιτς και τη Μόνικα Σέλες. Γνώριζε δηλαδή τον ανεκτίμητο θησαυρό που είχε στην κατοχή της.

Μίλησε στους γονείς του, τους προέτρεψε να την αφήσουν να δουλέψει μαζί του. Έγιναν όλα όπως τα είχε στο μυαλό της. Στην πρώτη προπόνηση ο Νόλε είχε μαζί του ένα σακίδιο πλάτης με όλα τα απαραίτητα (δύο μπλούζες, νερό, πετσέτα, κλπ). Επαγγελματίας εξ αρχής. Τον ρώτησε αν την τσάντα την έφτιαξε η μητέρα του. Απάντησε αρνητικά. "Όχι, εγώ". Ήταν δικής του επιλογής. Τα φωτεινά γαλάζια μάτια της και η μειλίχια φωνή της έγιναν η πυξίδα του Τζόκοβιτς. Ρουφούσε κάθε συμβουλή που είχε να του μεταδώσει, αν είχε απορία ρωτούσε ξανά και ξανά. Η Γκέντσιτς κυνηγούσε τη λεπτομέρεια, ήταν ένα στοιχείο που 'κληροδότησε' στον Τζόκοβιτς ενόσω διέπλαθε τον χαρακτήρα του.

Γενέθλια με βομβαρδιστικά, προπονήσεις στα χαλάσματα

Στο Βελιγράδι των τελών των 90s οι προπονήσεις γινόταν εν μέσω βομβαρδισμών από τις ΝΑΤΟικές δυνάμεις που -από τον Μάρτιο ως τον Ιούνιο του 1999- επιχειρούσαν καθημερινές αεροπορικές επιδρομές. Κόντρα στον τεράστιο κίνδυνο να χαθούν αθώες ψυχές ανηλίκων, οι αθλητικοί χώροι παρέμειναν ανοικτοί για να θεωρηθεί ότι η ζωή συνεχίζεται κανονικά, ότι υπάρχει μια διέξοδος για όλους τους νέους της πρωτεύουσας. Για μεγάλα διαστήματα ο Τζόκοβιτς έμενε μαζί με τον παππού του Βλάντιμιρ στη συνοικία Μπάντζικα, 7 χλμ από το κέντρο της πρωτεύουσας. Διέθετε ένα διαμέρισμα 2 υπνοδωματίων, αλλά του ήταν άχρηστο στην καθημερινή προσπάθεια που έκανε να προστατεύσει τα εγγόνια του, καθώς επί 2,5 μήνες τα μετέφερε για ασφάλεια στο καταφύγιο της γειτονιάς. "Πρακτικά μέναμε σ' ένα υπόγειο και όσοι χωρούσαν έμπαιναν μέσα. Κάθε βράδυ ξυπνούσαμε στις 2 ή 3 από τις σειρήνες", έλεγε ο Τζόκοβιτς στο CBS το 2011. Είχε μάλιστα γιορτάσει τα γενέθλιά του στο γήπεδο και "κατά τη διάρκεια του happy birthday, από πάνω μας περνούσε ένα αεροπλάνο".

"Κατά κάποιο τρόπο αυτές οι εμπειρίες μ' έκαναν πρωταθλητή. Μας έκαναν πιο σκληρούς και περισσότερο πεινασμένους για την επιτυχία". Βέβαια, από τότε δεν του αρέσουν καθόλου οι διαπεραστικοί και συνεχόμενοι ήχοι, ενοχλείται.

Η Γκέντσιτς έγινε η μητέρα που ο Νόλε δεν ήταν εφικτό να έχει κοντά του εκείνη την χρονική περίοδο, γιατί οι γονείς του έπρεπε να δουλεύουν μακριά. Επέλεγε τους τόπους προπόνησης ανάλογα με τους βομβαρδισμούς της προηγούμενης ημέρας. Υπολόγιζε ότι δεν θα χτυπηθούν ξανά τα ίδια μέρη. Σε μεγάλο βαθμό επιβεβαιωνόταν. "Η αδερφή μου είχε τραυματιστεί άσχημα από τις βόμβες και 16 μήνες μετά πέθανε", είχε θυμηθεί σε συνέντευξή της. Θα ήταν πολύ εύκολο να σταματήσει την ενασχόλησή της με τα παιδιά. Αρνήθηκε. Ήταν εκεί για το καθένα εξ αυτών. Για τον Νόβακ. Η Παρτιζάν τού παρείχε ό,τι ήταν δυνατόν σε εξοπλισμό.

Η Γκέντσιτς ανέλαβε το αγωνιστικό και πνευματικό σκέλος. Ήταν μέντοράς του. Από τη μία του δίδαξε το backhand που τον έκανε να ξεχωρίζει. Από την άλλη "του έδωσα βιβλία. Βιβλία όχι νέα παιδιά, αλλά για μεγαλύτερους. Για το τένις αλλά και για τη ζωή". Επίσης, "ακούγαμε μουσική. Του άρεσε πολύ η κλασική". Το αριστούργημα '1812 Overture' του Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι τον ενέπνεε. "Όταν δεν παίζει καλά σ' έναν αγώνα, του έλεγα να θυμάται αυτή τη μουσική για να θυμάται πόσο αδρεναλίνη του φέρνει στο στομάχι και το σώμα. Οφείλει να τον αφήσει να τον καθοδηγήσει".

"Πολλά απ' αυτά που γνωρίζω, τα χρωστάω σε αυτήν. Είναι αυτά που ανέπτυξε το παιχνίδι μου. Ό,τι μου έλεγε το έκανα", είχε παραδεχθεί σε άλλη κουβέντα με δημοσιογράφο ο Τζόκοβιτς, περιγράφοντάς της ως "δεύτερη μητέρα μου". "Ήμασταν πολύ κοντά σε όλη μου τη ζωή και μου δίδαξε πολλά πράγματα, το οποία είναι πια μέρος του χαρακτήρα μου. Ας ελπίσουμε ότι θα μπορέσω να συνεχίσω με την κληρονομιά της, γιατί μου άφησε τόση γνώση, στους ανθρώπους που ήταν κοντά της", συμπλήρωνε ο Σέρβος το 2015, 2 χρόνια μετά τον θάνατό της στο Sports Magazine.

Όχι στο μίσος, στην οργή, στον θυμό

"Ήταν πολύ αναλυτική. Κάθε άσκηση ή άσκηση που κάναμε στο γήπεδο είχε το σκοπό της. Με δίδαξε να είμαι πάντα προετοιμασμένος για προπόνηση, να κάνω σωστό ζέσταμα με διατάσεις και ανάλογη αποθεραπεία". Κατά τον Τζόκοβιτς η Γκέντσιτς έβλεπε πολύ μπροστά από την εποχή των 80s-90S, διότι "είχε αυτήν την ολιστική προσέγγιση και μια νοοτροπία που απέκτησα από τότε που ήμουν επτά ετών". Στοιχειά που εξέπληξε ο ίδιος σε διατροφή, όντας vegan, προπόνηση, στάση ζωής. Ως 12χρονος είχε προκαλέσει την έκπληξη ενός καταξιωμένου τενίστα όταν έλεγε πως πρέπει να κάνει τουλάχιστον 20 λεπτά ζέσταμα αυστηρά πριν από την προπόνηση ή τον αγώνα.

Το 2011 την είχε επισκεφτεί για να της αφιερώσει τον τίτλο του Γουίμπλεντον. Ήταν ένα όνειρο που έβλεπε συνεχώς για τον Νόλε απ' όταν τον γύμναζε μεταξύ των χαλασμάτων. Ακόμη και τότε ο Τζόκοβιτς δεν είχε επιτρέψει στον εαυτό του να διώξει το χαμόγελο από τα χείλη του. Χαιρόταν κάθε φορά που πήγαινε στο γήπεδο, σκάρωνε πλάκες, προσπαθούσε να κάνει τους πάντες γύρω του να ξεχαστούν. Ήταν ένας άλλος 'Djoker' που έκυβε μέσα του κάθε φόβο του. Την ημέρα που έμαθε ότι Γκέντσιτς απεβίωσε δεν κρατήθηκε. Η συνέχεια του τουρνουά τον βρήκε να αποκλείεται στα ημιτελικά από τον Ράφα Ναδάλ στο πέμπτο σετ με 9-7. Έπαιζε και για εκείνη. Χωρίς έκτοτε να τη βγάλει από το μυαλό του, κατέκτησε άλλους 12 τίτλους σε τουρνουά major. Ο τελευταίος χάρη στο 3-2 επί του Στέφανου Τσιτσιπά την Κυριακή. Αμέσως μετά αποθέωσε τον Έλληνα τενίστα και την Ελλάδα ως χώρα. Έχει μάθει να συγχωρεί. Διότι "δεν νομίζω ότι είναι καλό για οποιονδήποτε να είναι εγκλωβισμένος σε συναισθήματα μίσους, θυμού και οργής".