Τον Μάρτιο του 2020, δυο εβδομάδες πριν κυριεύσει τον πλανήτη η πανδημία, η Δώρα Γκουντούρα ανέβηκε στο τρίτο σκαλοπάτι του βάθρου στο Παγκόσμιο Κύπελλο Σπάθης Γυναικών, που έγινε στην Ελλάδα, με την ονομασία Coupe Acropolis (Κύπελλο Ακρόπολις).

Ήταν η πρώτη εκπρόσωπος της χώρας μας που έφτασε τόσο ψηλά στην ιστορία της διοργάνωσης. Από την έναρξη έως την ολοκλήρωσή της, η Δώρα αγωνιζόταν με βρογχίτιδα. Έμενε το Παγκόσμιο Κύπελλο της Βουδαπέστης, για να διεκδικήσει την πρόκριση στο Τόκιο.

Με καθυστέρηση ενός χρόνου, αυτό διεξήχθη τον Μάρτιο του 2021. Η 24χρονη ξιφομάχος κατάφερε να «τσεκάρει» εκεί την παρουσία της στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Η ημέρα της δικαίωσης δεν ήταν όπως τη φανταζόταν.

"Πίστευα πως θα ήταν μέρα τρελής χαράς. Στην πραγματικότητα, ένιωσα τρελή ανακούφιση. Ένα άδειασμα. Ένιωσα πως τα κατάφερα. Πριν την πανδημία ήμουν μια ανάσα από τους Αγώνες, πολύ σίγουρη για τον εαυτό μου. Αυτός ο ένας χρόνος που μεσολάβησε, μου έφερε μια μικρή ανασφάλεια".

Ξιφομαχία με τον κορονοϊό

Ήταν, όπως λέει, "μια πολύ στρεσογόνα περίοδος, κατά τη διάρκεια της οποίας είχα να σκεφτώ πάρα πολλά: να μη νοσήσω εγώ, να μη νοσήσουν οι δικοί μου άνθρωποι, τι θα γίνει με την Covid-19 και αν θα υπάρξει γιατρειά, πού θα κάνω προπόνηση, γιατί στο πρώτο lockdown είχαν κλείσει τα πάντα".

Τι έκανε; "Πήγαινα στην ταράτσα του κτιρίου όπου μένω και έκανα μάθημα, πήγαινα για τρέξιμο στο άλσος, έκανα ασκήσεις στο σαλόνι με ένα στρώμα – ό,τι μπορούσα, για να μην αφήσω αυτές τις ημέρες να περάσουν ανεκμετάλλευτες".

Στο δεύτερο lockdown, "το ΟΑΚΑ άνοιξε μεν, αλλά βάσει του πρωτοκόλλου ασφαλείας δεν επιτρεπόταν σε αυτό η είσοδος πολλών διαφορετικών ανθρώπων. Μόνο τριών. Αυτό σήμαινε πως πάλι δεν έκανα ποιοτική προπόνηση – αφού χρειάζομαι συμπαίκτες για να παίξω. Και, μέσα σε όλα αυτά, έπρεπε να βρω τρόπο να διατηρήσω το επίπεδο που θα μου έδινε την πρόκριση στο Παγκόσμιο. Επί σειρά ετών είχα δουλέψει πάρα πολύ σκληρά, για να αφήσω το οτιδήποτε να με κρατήσει μακριά από το όνειρο μου την τελευταία στιγμή. Ακόμα κι αν αυτό ήταν μια πανδημία".

Η ξιφασκία είναι… σκάκι με πόδια

Ζήτησα από τη Δώρα Γκουντούρα να πάμε στην αρχή της ιστορίας, καθώς όσο κι αν προσπάθησα δεν κατάφερα να καταλάβω πού βρήκε την ξιφασκία και τη δοκίμασε, δεδομένου ότι δεν είναι μεταξύ των γνωστών σπορ στην Ελλάδα.

"Από τύχη! Τότε δεν υπήρχαν δράσεις που “σύστηναν” στους μαθητές διάφορα σπορ. Κάτι που είναι άδικο, γιατί δεν κάνουν όλα τα παιδιά για ποδόσφαιρο και μπάσκετ. Είναι κρίμα ένα παιδί να πιστεύει πως, επειδή δεν είναι καλό σε αυτά τα δύο επαγγελματικά αθλήματα, δεν θα είναι καλό γενικά στον αθλητισμό. Μπορεί να του ταιριάζει ένα ατομικό σπορ". Διευκρίνισε πως ο χαρακτηρισμός μπάσκετ και ποδοσφαίρου ως επαγγελματικών αθλημάτων "έχει να κάνει με τις απολαβές, γιατί κι εμείς επαγγελματικά κάνουμε ό,τι κάνουμε, ασχέτως αν αμειβόμαστε σαν ερασιτέχνες". Κάτι που έχει προεκτάσεις και δημιουργεί προκλήσεις, τις οποίες θα δούμε στη συνέχεια.

"Στην ηλικία που άρχισα τη ξιφασκία, το ζητούμενο ήταν η διασκέδαση. Τι με κέρδισε σε αυτή, έναντι των άλλων αθλημάτων που είχα δοκιμάσει; Ειλικρινά, δεν ξέρω. Σίγουρα βοήθησε το κλίμα που φρόντισε να δημιουργήσει ο προπονητής μου, Θανάσης Δελενίκας. Έκανα αμέσως φιλίες, τις οποίες διατηρώ μέχρι σήμερα. Φαντάζομαι όλα αυτά θα μπορούσαν να είχαν συμβεί και στην ενασχόληση μου με κάποιο άλλο άθλημα. Έτυχε, όμως, να γίνουν με την ξιφασκία". Που συνδύασε πάρα πολλά που της άρεσαν.

"Όπως συνηθίζω να λέω, η ξιφασκία είναι σκάκι με πόδια. Πέρα από σωματικές ικανότητες, θέλει και το στρατηγικό κομμάτι, να “διαβάσεις” τους αντιπάλους, να βρεις τις αδυναμίες τους και να τις εκμεταλλευτείς. Πάντα παίζει ρόλο το ψυχολογικό κομμάτι, αφού υπάρχει ο ανθρώπινος παράγοντας. Και όλα αυτά μεταβάλλονται συνέχεια. Άρα, πρέπει να προσαρμόζομαι συνέχεια". Και όλα αυτά την εξιτάρισαν. Διόρθωση: Εξακολουθούν να την εξιτάρουν.

Προφανώς έναν ρόλο έπαιξε το γεγονός ότι "όσο γνώριζα το άθλημα, τον αθλητισμό και τον ολυμπισμό, όλες τις αξίες που κρύβονται πίσω από το όποιο μετάλλιο, έβλεπα πως μπορούσα να ανταποκριθώ στις απαιτήσεις, σε αυτά που μου ζητούσε ο προπονητής. Όταν άρχισα να κερδίζω αγώνες, άρχισε να μου αρέσει ακόμα περισσότερο. Δεν πήγαινα πλέον μόνο για να δω τους φίλους μου, αλλά και για να κάνω κάτι στο οποίο ήμουν καλή. Κέρδιζα αυτοπεποίθηση". Ναι, από τότε είχε ως όνειρο τη συμμετοχή στους Ολυμπιακούς Αγώνες «και μετά τη διάκριση».

Πήρε το πρώτο μετάλλιο ανήμερα του θανάτου του παππού της

Η πρώτη κατάκτηση μεταλλίου ήρθε "όταν ήμουν 14 χρόνων. Διακρίθηκα στην κατηγορία παμπαίδων. Ήταν ανήμερα της γιορτής μου. Μετά τους αγώνες και ενώ είχα χαρεί το μετάλλιο μου, οι γονείς μου με ενημέρωσαν πως είχε πεθάνει ο παππούς μου.

Έπειτα τους είχα διαρκώς δίπλα μου, να μου εξηγούν πως ο θάνατος είναι μέσα στη ζωή και όλα όσα αφορούσαν την πρώτη απώλεια της ζωής μου. Μου ζήτησαν να σκεφτώ πόσο χαρούμενος θα ήταν, αν έβλεπε τους αγώνες μου, και να εστιάσω στις στιγμές που είχαμε μοιραστεί. Πραγματικά, με είχαν στηρίξει πάρα πολύ, για να το περάσω όσο πιο ανώδυνα γινόταν".

Η Δώρα μεγάλωσε παρέα με τη σπάθη της. Ήταν η φίλη της, η σύντροφος της.

Μέσω της ξιφασκίας έμαθε πολλά, για τον τρόπο που «κουβαλάει» τον εαυτό της ως αθλήτρια και ως άνθρωπος. Για παράδειγμα, το πώς διαχειρίζεται τις ήττες. "Όταν είσαι μικρός, αυτό είναι το πιο δύσκολο κομμάτι. Χρειάζεται αρκετή στήριξη και από τους προπονητές, που δεν αρκεί να ξέρουν πολύ καλά ένα άθλημα και να έχουν μεταδοτικότητα, αλλά οφείλουν να είναι παιδαγωγοί.

Μετά από μια ήττα, οι προπονητές οφείλουν να αναλάβουν δράση και να εξηγήσουν στο παιδί ποιος είναι ο λόγος που κάνουμε ό,τι κάνουμε, πώς θα γίνουμε καλύτεροι και τι μπορεί να μας διδάξει ένα αρνητικό αποτέλεσμα, για να μη γίνει αποτυχία. Η ξιφασκία ήταν ο μικρόκοσμος μου, όταν ήμουν μικρή.

Αργότερα, όταν άρχισα να ανοίγω τον κοινωνικό μου κύκλο, κατάλαβα πως ό,τι είχα μάθει ως παιδί, με ακολουθούσε. Για παράδειγμα, όταν διάβαζα αλλά δεν κατάφερνα να πάρω έναν καλό βαθμό, ο μηχανισμός που είχα αναπτύξει, με βοηθούσε να μη στέκομαι στο αποτέλεσμα. “Γύριζα” πίσω για να δω και να καταλάβω τα λάθη ή τις παραλείψεις μου, ώστε να τα τακτοποιήσω πριν ξαναπροσπαθήσω – και ξαναπροσπαθήσω και ξαναπροσπαθήσω, έως ότου τα καταφέρω. Αυτό είναι ένα παράδειγμα των μοτίβων που απέκτησα μέσω του αθλητισμού και χρησιμοποίησα αργότερα, όταν βγήκα στον “έξω κόσμο”, σε πολλούς διαφορετικούς τομείς".

Έμαθε πως οι ηρωισμοί δεν έχουν κάποιο νόημα, όταν μπορούν να στοιχίσουν ακριβά. «Έμαθα να ακούω το σώμα μου και να χάνω έναν αγώνα, για να μη χάσω μια χρονιά λόγω τραυματισμού». Πριν το καταλάβει, μέσω των φιλιών που δημιούργησε στο σύλλογο της και μέσα στην ατμόσφαιρας αλληλεγγύης και συνεργασίας που είχε φτιάξει ο κόουτς Δελενίκας, «ένας εξαιρετικός παιδαγωγός, σε συνέχεια όσων είπα νωρίτερα», έμαθε πως μόνος μπορείς να φτάσεις μέχρι ένα σημείο. Με μια ομάδα, μπορείς να πας παντού.

«Η ξιφασκία μπορεί να είναι ατομικό άθλημα, αλλά στην προπόνηση χρειάζεσαι συμπαίκτες για να γίνεις καλός. Χρειάζεται να έχεις απέναντι σου και καλύτερους αθλητές από εσένα, για να βρίσκεις τρόπους να ανταποκρίνεσαι στις προκλήσεις. Ναι μεν οι συνεχόμενες νίκες είναι εξαιρετικές για την αυτοπεποίθηση μας, αλλά, όταν χάνεις, βελτιώνεσαι και γίνεσαι καλύτερος. Ο υγιής ανταγωνισμός είναι που σε εξελίσσει – ακόμα και όταν ο μεγαλύτερος αντίπαλος είναι ο εαυτός σου, όπως ισχύει στον στίβο. Είναι απαραίτητος. Σε προτρέπει και σε παρακινεί».

Επίσης, βοηθούν πολλοί άλλοι άνθρωποι, όπως ο προπονητής, ο γυμναστής και ο φυσικοθεραπευτής. Για να πανηγυρίσει μια διάκριση η Δώρα, όλοι χρειάζεται να κάνουν την καλύτερη δυνατή δουλειά.

"Σκληρή δουλειά κάνουν όλοι – διακρίνονται αυτοί που έχουν γερό στομάχι"

Πώς χτίζεται μια διαδρομή από το όνειρο να πάρεις μέρος σε Ολυμπιακούς Αγώνες έως την κατάκτηση μιας θέσης μεταξύ των καλύτερων αθλητών του πλανήτη; «Η απάντηση σε αυτό είναι η σκληρή δουλειά, η επιμονή και το γερό στομάχι. Η σκληρή δουλειά, γιατί στην αρχή πρέπει να δουλέψεις πάρα πολύ για να ξεχωρίσεις και να πάρεις τα αποτελέσματα. Όταν φτάνεις στο επίπεδο που κάνεις πρωταθλητισμό, καταλαβαίνεις ότι και οι άλλοι αθλητές –παγκοσμίως–κάνουν την ίδια σκληρή δουλειά με εσένα. Άρα δεν θα σε βοηθήσει αυτό, για να διακριθείς».

Τι μπορεί να κάνει τη διαφορά; «Το πόσο γερό στομάχι έχεις, ώστε να συνεχίζεις και να επιμένεις ακόμα και όταν χάνεις. Όταν προκύπτουν αντιξοότητες, δυσκολίες, τραυματισμοί. Όταν δεν έχεις στήριξη και χρειάζεται να εργαστείς για να ζήσεις και να στηρίξεις το όνειρο σου – κάτι που ισχύει με πάρα πολλούς Έλληνες πρωταθλητές». Εν αντιθέσει με το εξωτερικό, όπου οι πρωταθλητές «δεν ασχολούνται ούτε με το τι θα φάνε. Υπάρχει ένα σύστημα που έχει δομηθεί ώστε να επικεντρώνονται μόνο στο σπορ τους και το πώς θα γίνουν καλύτεροι.

Δεν τρέχουν να πληρώσουν τους λογαριασμούς, ούτε προσπαθούν να βρουν τα χρήματα για να πληρώσουν τους λογαριασμούς και να γεμίσουν το ψυγείο τους». Σκέψου πως αυτές δεν είναι καν οι σοβαρότερες ελλείψεις.

Η ανασφάλεια που την ακολουθεί από τότε που ξεκίνησε

Το πιο βασικό πρόβλημα που κλήθηκε να διαχειριστεί η Δώρα "είναι η έλλειψη στήριξης σε ό,τι αφορά τα ταξίδια που πρέπει να κάνουμε, για να εξασφαλίσουμε την πρόκριση στους Αγώνες. Η ξιφασκία είναι άθλημα που στέλνει αθλητές στους Ολυμπιακούς μέσω της Παγκόσμιας Κατάταξης. Εκεί, εμφανιζόμαστε όσοι παίρνουμε βαθμούς στα 10 τουρνουά που γίνονται κάθε χρόνο, ανάλογα με τις θέσεις που κατακτούμε. Με την Ομοσπονδία, τον Σύλλογο και τον χορηγό μου μπορούμε να καλύψουμε τα έξοδα για τα πέντε από αυτά τα δέκα τουρνουά. Οι πιθανότητες, λοιπόν, δεν είναι με το μέρος μου. Πόσο μάλλον όταν έχω να ανταγωνιστώ αθλήτριες από χώρες με καλύτερες υποδομές, καλύτερο επίπεδο και συμμετοχές σε όλα τα τουρνουά".

Την ίδια ώρα, έπρεπε να βρει και τρόπο για να ζήσει. Πώς άντεξε να ζει υπ’ αυτό το καθεστώς για πέντε χρόνια, όσο κράτησε ο κύκλος της προετοιμασίας για το Τόκιο; "Κάθε φορά βρίσκονται λύσεις, την τελευταία στιγμή και το “μπαλώνουμε”. Την επομένη, πάλι δεν ξέρουμε τι θα ξημερώσει και όλη αυτή η ανασφάλεια με ακολουθεί από τότε που ξεκίνησα έως σήμερα. Όταν είσαι 16 χρόνων, ζεις με τους γονείς σου και ξέρεις πως ό,τι κι αν γίνει θα έχεις ένα πιάτο φαγητό και στέγη. Όσο μεγαλώνεις, δεν είναι το ίδιο εύκολο να διαχειριστείς όλο αυτό το άγχος".

Παράλληλα, είχε το άγχος της πρόκρισης στο Τόκιο, στα μισά από τα διαθέσιμα τουρνουά. Πώς τα κατάφερε; "Είναι κάτι στο οποίο εκπαιδεύεσαι, ώστε να μπορείς να είσαι αποτελεσματικός. Προφανώς και δεν τα έκανα όλα σωστά από την αρχή. Έχω κλάψει πολύ, υπήρξαν φορές που ήθελα να τα παρατήσω. Στο τέλος της ημέρας, είμαι πάρα πολύ τυχερή γιατί έχω δίπλα μου ανθρώπους που με βοηθούν και με στηρίζουν, όταν με βλέπουν να “πνίγομαι”".

Δεν δίστασε να πάρει και τη βοήθεια ειδικού, σε ένα από τα ναδίρ, "σε μια περίοδο που ένιωσα πολύ έντονη την ανάγκη να μιλήσω κάπου. Δεν πίστεψα ποτέ πως ο αθλητικός ψυχολόγος θα μου λύσει τα προβλήματα της ζωής μου ή της Ελλάδας σχετικά με τον αθλητισμό. Πιο πολύ ήθελα να μιλήσω και να ακούσω τον εαυτό μου. Είχα κουραστεί να σκέφτομαι και ήθελα να με ακούσω, για να συνειδητοποιήσω τη πραγματικότητα. Το συστήνω ανεπιφύλακτα. Έχω την αίσθηση πως οι νέες γενιές δεν έχουν το ταμπού που υπήρχε για τους ψυχολόγους".

Η γιορτή που περίμενε, αλλά δεν θα είναι έτσι

Πώς σκέφτεται την είσοδο της στο Ολυμπιακό Στάδιο, για την πρώτη συμμετοχή σε Ολυμπιακούς; "Ειλικρινά, δεν ξέρω. Όταν σκεφτόμουν τους Αγώνες, τους είχα πολύ διαφορετικούς στο μυαλό μου: μια τεράστια γιορτή, με κόσμο, με φωτογραφίες και χαμόγελα, να παρακολουθώ άλλα αθλήματα. Τώρα, ξέρω πως τα πάντα είναι περιορισμένα. Έχω πάρει ενημέρωση για εφαρμογές που θα χρησιμοποιούμε, για την ώρα του φαγητού, για το πού επιτρέπεται να βρισκόμαστε βάσει του αριθμού των ανθρώπων που θα βρίσκονται σε κάθε σημείο.

Επειδή είναι οι πρώτοι μου Ολυμπιακοί Αγώνες, πίστευα πως θα τους βιώσω σαν τη γιορτή που είναι. Η πραγματικότητα θα είναι διαφορετική. Εστιάζω, ωστόσο, στο ότι θα γίνουν. Στην προοπτική του να είχαν αναβληθεί πάλι, όλα τα άλλα μου φαίνονται πολύ μικρά. Θα δούμε πώς θα είναι όταν πάμε".

* Το SPORT24 φιλοξενεί τους “The Olympians”! Οι Έλληνες Αθλητές που θα μας εκπροσωπήσουν στους Ολυμπιακούς Αγώνες φωτογραφίζονται και μιλούν αποκλειστικά στο SPORT24 για την προετοιμασία τους πριν το μεγάλο ταξίδι στο Τόκιο. Απολαύστε το μοναδικό αφιέρωμα και μπείτε στον παλμό του μεγαλύτερου αθλητικού γεγονότος του πλανήτη!

Photo credits: Άγγελος Ζυμάρας / azsportsimages.com